ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
ده وه‌صیه‌ته‌که‌ى پێغه‌مبه‌ر (ص) بۆ أبو زه‌ر ڕه‌زاى خواى لێ بێت
ئاماده‌کردنى : عوسمان حسین
بۆ ماڵپه‌ڕ : گوڵ عوسمان
(عَنْ أَبِي ذر رضي الله عنه ، قَالَ : قُلْتُ : يَا رَسُولَ اللَّهِ أَوْصِنِي ... )
ئه‌بوزه‌ر ڕه‌زاى خواى لێ بێت ده‌ڵێت : وتم ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص)ئامۆژگاریم بکه ..
١ - (قَالَ : أُوصِيكَ بِتَقْوَى اللَّهِ فَإِنَّهَا رَأْسُ أَمْڕكَ ).
پێغه‌مبه‌ریش ( ص) فه‌رمووى : ئامۆژگاریت ده‌که‌م به ته‌قوا و پارێزکارى هه‌ستکردن به چاودێری خوا ، چونکه ئه‌وه سه‌رچاوه‌ى هه‌موو کارێکى چاکه .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص)زیاتر ئامۆژگاریم بکه .
٢ - ( قَالَ : عَلَيْكَ بِتِلاوَةِ الْقُرْآنِ وَذِكْڕ اللَّهِ فَإِنَّ ذَلِكَ لَكَ نُورٌ فِي السَّمَاوَاتِ وَنَورٌ فِي الأَرْضِ ).
فه‌رمووى : به‌رده‌وام ده‌وری قورئان بکه‌ره‌وه ، یادى خواى گه‌وره‌ش با ویردى سه‌ر زارت بێت ، چونکه ئه‌وه ده‌بێته نوور و ڕووناکى بۆت له ئاسماندا و هه‌روه‌ها ده‌بێته نور و ڕوناکى بۆت له‌سه‌ر زه‌ویدا .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص) زیاتر ئامۆژگاریم بکه
٣ - (قَالَ : لا تُكْثِڕ الضَّحِكِ فَإِنَّهُ يُمِيتُ الْقَلْبَ وَيُذْهِبُ نُورَ الْوَجْهِ ).
فه‌رمووى : زۆر پێ مه‌که‌نه چونکه دڵ و ده‌رون ده‌مرێنێت و ڕووناکى ده‌م و چاو و ڕوخسار ناهێڵێت .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص) زیاتر ئامۆژگاریم بکه.
٤- (قَالَ : عَلَيْكَ بِالْجِهَادِ فَإِنَّهُ رَهْبَانِيَّةُ أُمَّتِي ).
فه‌رمووى : هه‌وڵدان و خه‌باتکردن و تێکۆشان له پێناوى خوادا بکه‌ره ئه‌رکى سه‌ر شانت چونکه ئه‌وه به‌شێکى گرنگه له ( رهبانية) و په‌رستشی ئوممه‌تى من .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص) زیاتر ئامۆژگاریم بکه .
٥ - (قَالَ : عَلَيْكَ بِالصَّمْتِ إِلا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّهُ مَرَدَّةٌ لِلشَّيْطَانِ عَنْكَ وَعَوْنٌ لَكَ عَلَى أَمْڕ دِينِكَ ).
فه‌رمووى : بێده‌نگى له‌گه‌ڵ بیرکردنه‌وه‌دا بکه‌ره پیشه‌ى خۆت چونکه بێده‌نگى هۆکاره بۆ وه‌ده‌رنانى شه‌یتان و دورخستنه‌وه‌ى لێت ، وه یارمه‌تى ده‌رته بۆ ئه‌نجامدانى کار و بارى ئاینه‌که‌ت .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص) زیاتر ئامۆژگاریم بکه .
٦ - ( قَالَ : انْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ دُونَكَ وَلا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ فَوْقَكَ فَإِنَّهُ أَجْدَرُ أَنْ لا تَزْدَڕي نِعْمَةَ اللَّهِ عِنْدَكَ).
فه‌رمووى : بۆ به‌خششه‌کانى خواى گه‌وره له‌سه‌رت هه‌میشه سه‌یرى که‌سی خوار خۆت بکه و سه‌یری سه‌رووتر له‌خۆت مه‌که ، ئه‌مه شیاوترین ڕه‌فتاره تاکو ناز و نیعمه‌ته‌کانى خواى گه‌وره به‌که‌م نه‌زانیت .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص) زیاتر ئامۆژگاریم بکه .
٧ - ( قَالَ : صِلْ قَرَابَتَكَ وَإِنْ قَطَعُوكَ) .
فه‌رمووى : به‌رده‌وام سه‌ردانى خزمانت بکه با ئه‌وان ده‌نگیشت لێ دابڕن و سه‌ردانت نه‌که‌ن .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص)زیاتر ئامۆژگاریم بکه
٨ - (قَالَ : لا تَخَفْ فِي اللَّهِ لَوْمَةَ لائِمٍ )
فه‌رمووى : له پێناوى گه‌یاندنى په‌یامى خوادا له لۆمه‌ى لۆمه‌کاران مه‌ترسه که بێزارت بکه‌ن و گوێت لێ نه‌گرن و کاره‌کانت به‌هه‌ند نه‌گرن .
وتم : ئه‌ى پێغه‌مبه‌ری خوا (ص) زیاتر ئامۆژگاریم بکه .
9- قَالَ : تُحِبُّ لِلنَّاسِ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ
فه‌رمووى : ئه‌وه‌ى بۆ خۆت پێت خۆشه بۆ خه‌ڵکیش پێت خۆش بێت .
(ثُمَّ ضَرَبَ بِيَدِهِ عَلَى صَدْڕي )،
پاشان پێغه‌مبه‌ر (ص ) ده‌ستى کێشا به‌سه‌ر سنگم دا و فه‌رمووى :
١٠ – ( فَقَاڵ : ێا أَبَا ژَرّ لا عَقْڵ کَالتَّدْبِیڕ ، وَلا وَرَعَ کَالْکَفِّ ، وَلا حَسَبَ کَحُسْنِ الْخُلُقِ....)
ئه‌ى ئه‌بو زه‌ر هیچ ژیری یه‌ک نیه وه‌کو پلان دانان – ته‌گبیرکردن ، هیچ خۆپارێزی یه‌ک نیه وه‌کو ده‌ست هه‌ڵگرتن له گوناهو شتى گوماناوى ، هیچ پله و پایه‌یه‌ک نیه بگاته ڕه‌وشت جوانى