ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
ئه‌ڵقه‌ى شه‌شه‌م...... نزیک بوونه‌وه‌ى قیامه‌ت
نوسینى : ته‌حسین حه‌مه غریب
ئاماده‌کردنى: دینه - هه‌ولێر
واپێده‌چێت دونیا ئه‌وه‌نده‌ى به‌به‌ره وه نه‌مابێت... [لعل الساعة تكون قريبا ]...ره‌نگه قیامه‌ت زور نزیک بێت ... ئێمه نازانین...[ وما يدريك] ... تو جوزانى ... [ يسالونك عن الساعة ايان مرساها] ... پرسیارت لێ ده‌که‌ن که‌ى قیامه‌ت هه‌ڵده‌ستێت؟... [قل انما علمها عند الله ...وما يدرك ]
...تۆ جوزانى... [لعل الساعة تكون قريبا... لايجليها لوقتها الاهو]...تۆ نازانى [لعل الساعة تكون قريبا] ره‌نگه نزیک بێت .. ئه‌و ته‌قینه‌وه جیهانیه..[ ان زلزلةالساعةشىء عظيم] ...نزیک بۆته‌وه ... [ اقترب للناس حسابهم وهم فى الغفلة] .. خه‌ڵک حسابیان نزیک بۆته‌وه ..{ ان انذرناکم عذابا قریبا]... سزایه‌کى نزیک ... که‌س نازانیت که‌ى رووده‌دات ..[ الى ربك منتهاها]...زه‌وى ...وه‌ک لوغمیک وه‌هایه...که‌س نازانیت که‌ى ده‌ته‌قیته‌وه..[ علمها عند ربى] به‌لام ئه‌وه‌نده هه‌یه حه‌تمیه که‌ده‌ته‌قى [ وما امر الساعة ]...قیامه‌ت ... [ الا كلمح البصر] که‌متر له چرکه‌یه‌ک .. که‌متر .. وه‌ک گواستنه‌وه‌ى نیگا , ئاخرنیگاى مرۆڤ زۆر خیرا ده‌گوازریته‌وه .. سه‌یرى شوێنێک له که‌متر له چرکه‌یه‌ک ده‌گوازێته‌وه ..له شوێنێکه‌وه بۆ شوێنێکى تر ..وه‌ک گواستنه‌وه‌ى نیگا له‌ویش خیراتر ... ئه‌مه هه‌والێکى زور گرینکه ..[ فقد جاء اشراطها]...عه‌لامه‌ته‌کانى ده‌رکه‌وتوون ..[ فقد جاء اشرا... اتى امر الله فلا تستعجلوة]...به‌ریوه‌ن... هه‌قه پێشکه‌ش که‌ره‌ى هه‌واڵه‌کان زور به ده قیقى باس ئه‌و عه‌لامه‌تانه بکه‌ن ....چونکه له هه‌رچى هه‌واڵه گه‌وره‌تره ... چونکه گه‌وره‌ترین هه‌واڵده‌رانى دونیا _ پێغه‌مبه‌ران _ باسیان کردوه [ الم ياتكم رسل منكم ينذروكم لقاء يومك هذا ... ان مثلى ومثلكم ]... نمونه‌ى من و ئێوه وه‌ک ئه‌و هۆزه وایه هۆزیکى گه‌وره‌تر دوژمنیانن ....هه‌واڵ ده‌زانن ها ئێستا و تۆزیکى تر دایان به‌سه‌ریان دا ... ئه‌وانیش یه‌کێکێان ده‌نێرن و بۆ ئه‌وه‌ى هه‌واڵێکیان بۆ بێنێت ... ئه‌ویش ده‌ڕوات ده‌بینێت له دووره وه هاتن ... دونیایان کردوه به تۆز.. زور خێره رێگه ده‌بڕن... ئه‌ویش خێرا ده‌گه‌ریته‌وه ... به‌لام خه‌ریکه ئه‌وان پێش ئه‌م ده‌گه‌ن .. ئه‌م ناچار عه‌باکه‌ى داده نێت سورى ده‌دات هۆو .. ئه‌ى هاى ... واهاتن ... ئه‌و پیاوه له پێغه‌مبه‌ر ده‌کات ترس ئه‌وه‌ى هه‌یه قیامه‌ت پێش ئه‌و بکات.. پێمان ده‌فه‌رمووێت ...[ اتى امر الله ... جئت انا والساعة كهاتين] ... من وقیامه‌ت وه‌ک ئه‌م دوو په‌نجه‌یه وه‌هاین دوو په‌نجه‌ى خۆى جووت کرد[ فقد جاء اشراطها ] ...عه‌لامه‌ته‌کان ده‌رکه‌وتوون ... مردووه‌کان بى ئاگان له‌مه , به لام هه‌قه زیندووه‌کان زۆر حسابى بۆ بکه‌ن ..[.اتى امر الله...وما امر الله]؟!...[يوم تذهل كل مرضعة عما ارضعت] ...ژنه شیر ده‌ره کان مناڵه‌کانیان ده‌که‌وێته به‌رپێیان... ئاگایان لێیان نیه و به جێ یان ده‌هێلن ... [ وترى الناس سكارى ]...خه‌ڵکى سه‌رخۆش دیارن ... قسه‌ى هه‌له‌ق و مه‌له‌ق ده‌که‌ن .. جه‌سته‌یان بۆ راناگیرى .. [ وما هم بسكارى] خۆ ئه‌وان سه‌رخۆش نین به‌لام عه‌زابى خودا سه‌خته ....ئه‌ها ئینسان کاتى ئازارى زۆر بوو کۆنترۆل ناکریت [ ولكن عذاب الله شديد .... ياالله ... اذا البحار فجرت] ... ده‌ریاکان ...ئاوه‌کان ..قرچه قرچ ده‌ست به داگیرسان ده‌که‌ن... [ اذا الشمس كورت] ..خۆر وه‌کو جامه‌دانى ده‌پَیچرێ ..پێچ ده‌خوا ..[ واذا النجوم انكدرت] ..ئه‌ستێره‌کان دیار نامێنین ده گوژێنه‌وه..[ واذ الجبال سيرت]... شاخه‌کان به‌رزه‌کان نزم ئه‌بنه‌وه ئه‌توێنه‌وه [ واذا العشار عطلت]... لانه‌کانه چۆڵ ده‌بن هه‌موو هێلانه‌ى لانه‌کان خانووه بچووکه کان ... قه‌سره به‌رزه‌کان ... شاره قه‌له‌بالغه‌کان ... هه‌موو چۆڵ ده‌بن پاپۆڕه‌کان ... ته‌یاره‌کان ....ئوتومبێله‌کان ... گارگه‌کان ...هه‌موویان له کارده‌که‌ون ..شارولادێ په‌پوو ده‌خوینێ ...خه‌ڵکى هه‌موو ده‌رئه‌چن .. گیانداران هه‌موو ده‌رده‌چن... هه‌موو قه‌تاره‌یان به ستوه دوست و دوژمنى باوک کوشته هه‌موو پێکه‌وه‌ن ... حه‌قى به سه‌ر که‌سه‌وه نیه مه‌رو گورگ ....مارو پشیله.... شێرئاسکه چاوره‌شه‌کان له گه‌لیاندان ...مره‌یان لێ ناکه‌ن ...ئه‌مانه هه‌مووى که‌متر له چرکه‌یه‌کدا [ فقد جاء اشراطها] ...ئێستا عه‌لامه‌ته‌کانى ده‌رکه‌وتوون ...[ وما اشراطها ] عه‌لامه‌ته‌کانى دوو جۆرن:. جۆرێکیان ده‌لاله‌ت له نزیک بوونه‌وه ى ئه‌و رووداوه ده‌که‌ن ...وه‌ک هاتنى پێغه‌مبه‌رو له‌ت بوونى مانگ ....جۆرێکى تریان ده‌لاله‌ت له روودانى روداوه که ده‌که‌ن وه‌ک هه‌ڵهاتنى خۆر له رۆژئاواو نیشتنى له رۆژ هه‌لات ئه‌وانه‌ى ...ئه‌وانه‌ى ده‌لاله‌ت له نزیک بوونه‌وه‌ى ده‌که‌ن ..زۆرێک له‌وانه ده‌رکه‌وتوون ... ده‌زگاکانى چاودێرى کردنى ئاسمان به ده‌قه چاودێرى ئاسمان ده که‌ن چ گۆرانێک به‌سه‌ر تویژى ئۆزۆندا دێت...هه‌قه ده‌زگاکانى چاودێرى کردنى قیامه‌تیش به چرکه چاودێرى قیامه‌ت بکه‌ن...ئه‌وان زۆر له‌وه ده‌ترسن له وتوێژه‌وه تیشکى ژێروه نه‌وشه‌ى دزه بکات و زه‌وى بسوتینێ ... ئه‌وانى بێ ئاگان له‌وه‌ى زه‌وى لێره ده‌سوتێ ... له ناوه‌وه ده‌ته‌قى ... عاله‌مه‌ته‌کانى قیامه‌ت زوریان ده‌رکه‌وتوون ’’بوخارى ’’ و ’’موسلیم’’ روایه‌تیان کردووه...[ لا تقوم الساعة]...قیامه‌ت هه‌ڵناسێ .. تا ... [ تقتل فئتان عظيمتان] ...دوو کۆمه‌ڵى گه‌وره به یه‌که‌وه ده‌جه‌نگێن ...[تكون بينهما مقتلة عظيمة] .. شه‌رێکى گه‌وره له نێوانیاندا رووده‌دات .. [ دعوتهما واحدة] ... یه‌ک به‌رنامه‌و یه‌ک بانگه‌واز و یه‌ک مه‌رامیان هه‌یه ... [تا يبعث الدجالون الكذابون قريب من ثلاثين]... درۆزنانیکى زۆر دروست ده‌بن ... نزیکه‌ى که‌س واى ده‌رده‌برن ئیدعاى ئه‌وه‌ده‌که‌ن که پێغه‌مبه‌رن هه‌تا علم هه‌ڵنه‌کێرێ ....زانستى شه‌رعى که‌م ده‌بێته‌وه ... زانا شاره زاکان که‌م ده‌بنه‌وه..به ناوى دینه‌وه ... قسه زور ده‌کرێت[ وتكثر الزلازل] ..بومه له‌رزه زور ده‌بێت... رووداوه سروشتیه کان زۆر ده‌بیت .... گوى بۆ ته له فزیون بگره که باس له بومه له‌رزه‌کان ده‌کات [ ويقارب الزمان ]زه‌مانه نزیک ده‌بێته‌وه ... ئه‌وه رێگه‌ى چه‌ند سال بوو ... ئیستا به فڕوکه.به یه‌ک کاتژمیر پێ ده‌که‌ن ..[ ويكثر الهرج ... وهو الموت ]... مردن زۆر ده‌بێت ...مه‌رگ ....کوشتن ... هه‌موو که ناڵه جیهانیه کانى هه‌واڵ ...ته‌له فزیون .... رادیۆ.....رۆژنامه‌کان .... فلیمه‌کان ...هه‌مووى هه‌رباس مه‌رگه[ وحتى يكثر فيكم المال ] ... ماڵ له ناوتاندا زۆر ده‌بێت ... بانقه‌کانى دونیا ...ده‌وله‌مه‌نده‌کان به کیلۆ پاره ده‌ژمێرن, رۆژێک دێت پاره هێنده زۆر ده‌بێت ده‌وله‌مه‌نده‌کان هه‌مى ئه‌وه یانه زه‌کاته‌کانیان به‌کێ بده‌ن_ تۆ له عیراق بوگوزه‌رى _ زۆر ولات هه‌ن وان .... ده‌ى ده‌ن به خه‌ڵکى ده‌ڵێن’’ من پێَویستم پێ نیه... هه‌زار دینا به‌نانێ ... ماڵى زۆر و خواردنى ..[ وحتى يتطاول الناس فى البنيان] خه‌ڵکى قه‌سره کانیان به‌رز ده‌که‌نه‌وه شاره کان له باتى ئه‌وه‌ى پان بن به‌رز ده‌بنه‌وه ... هه‌ڵده‌کشێن ... هه‌تا خه‌ڵکى بێَزار ده‌بن ...بێزار له هه‌مووشتێک هه‌تا که‌سێک به‌لاى قه‌برێکدا تێ ده‌په‌رێت و ده‌ڵێت :, خۆزگه‌من له جێگه‌ى ئه‌و ده‌بووم..[ ياليتنى مكانة].. تا خۆرله رۆژئاواوه هه‌ڵدێت ..کاتێ واى ڵیهات ... هه‌موو خه‌ڵکى بینیان هه‌ر هه‌موو ئیمان ده‌هێنن به‌لام ئه‌و که‌سه‌ى له و پێش ئیمانى نه هێنابێ ئیتر ئیمانه‌که‌ى سوودى نابێت ..[ فذلك ] ئه‌وه ئیتر ... [ لاينفع نفسا ايمانها ] .. سوودى نابى ئیمان هێنانى ئه‌و نه‌فسانه‌ى ...[ مالم تكن امنت من قبل] ....مادام له‌و پێش ئیمانى نه‌هێنابى ...’’بو خارى’’ روایه‌تى کردووه له ’’ عونى کورى مالیکه‌وه’’ ده‌گێرته‌وه :,له غه‌زوه‌ى ته‌بووکدا هاتم بۆ لاى پێغه‌مبه‌ر له‌نا و چادریکى پێست دابوو واته له پێست دروست کرابوو...فه‌رمووى له پێش قیامه‌ته‌وه شه‌ش شت بژمێره...واته پێش قیامه‌ت دین.. زورى مردوه‌کان ...قه‌برسانه‌کان ... وه‌کو شاریان لێ دێت ..[ موتا] ...ئه‌مه‌یه ...[ ثم فتح بيت المقدس].... ئازاد کردنى ’’بیت المقدس’’ پاشان [ ثم الوتان ] ..مردنى به کوَمه‌ڵ گوَڕه به کوَمه‌ڵه کان ... وه‌ک ئافات و نه خۆشى بدات له ئاژه‌ڵ ...هه‌مووجارێک ده‌دات له نیوه‌ٍٍٍٍتان ..[ ياخذكم كقظعان الغنم ...ثم استفاضة المال] پاره زۆر ده‌بێت .... هه‌تا هه‌رپیاوێک سه‌د لیره‌ى ئاڵتونى ده‌دریتێ [فيظل ساخطا] ..توڕه‌یه به‌ش ناکات .. پوێستیه‌کانى به‌جێ ناهێنَیت ... [ ثم تكون فتنة] ...فتنه دێت خه‌ڵکى له دین په‌شیمان ده‌بنه‌وه .... رێوڕه‌وه فکریه جیاجیاکان ده‌رده‌که‌ون .... بۆ نمونه :.عه‌ره‌به‌کان ..ئه‌و عه‌ره‌بانه‌ى یه‌که‌م هه‌ڵگرى ئیسلام ... ماڵیان نیه ... ئه‌و جۆره بیرو باوه‌ڕیان تێ نه‌چێت پاشان له نێوان ئێوه و پێش زه‌ردوکاندا ..چین ویابان و ئه و ناوچانه‌ى رۆژهه‌لاتى باشورى ئاسیا هودنه‌تان ده‌بێت ئه‌وان خیانه‌تان لێ ده‌که‌ن ...له هه‌شتا رێگه‌و بۆ تان دێن ... سوپاکانیان رێک ده‌خه‌ن ...تانک و فڕوَکه‌کانیان ده‌خه‌نه ڕێ ..له هه‌موو لایه که‌وه داده‌بارێن به‌سه‌ریانه....[ فى ثمانين غاية... فى كل غايةاثنا عشرة الفا] .... له هه‌ر رێگه‌یه‌که‌وه دوانزه هه‌زار که‌س ده‌بن ...دوانزه هه‌زارمه‌به‌ست زوریان نه‌ک دوازده هه‌زارى ریک ٠