ماڵپەری قورئانی پیرۆز

 

نوسینى/ئه‌ندازیار عوسمان

    حه‌زره‌ت (ص)ده‌فه‌رموێت : (يا معشر المهاجرين : خمس إذا ابتليتم بهن ، وأعوذ بالله أنْ تُدركهن ، لم تظهرالفاحشة في قوم قط حتى يُعْلِنوا بها إلا فشا فيهم الطاعون والأوجاع التي لم تكن مضت في أسلافهم الذين مضوا ، ولم ينقصوا المكيال والميزان إلا أُخِذوا بالسنين وشدة المؤنة وجورالسلطان عليهم ، ولم يمنعوا زكاة أموالِهِمْ إلا مُنِعوا القَطر ولولا البَهائم لم يمطروا ، ولم ينقضوا عهد الله وعهد رسوله إلا سلط الله عليهم عدواً من غيرهم فأخذوا بعض مافي ايديهم ، ومالم تحكم أئمتهم بكتاب الله جعل بأسهم بينهم) ابن ماجه وابونعیم . واته‌ : ئه‌ى گرۆهى کۆچه‌رىیه‌کان : پێنج شت هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر  گیرۆده‌یان بن , په‌ناده‌گرم به‌خوا له‌وه‌ى  که‌ تووشیان ببن , شه‌ڕواڵ پیسى له‌ناو هه‌ر کۆمه‌ڵێکا په‌یدا ببێ به‌جۆرێ که‌ به‌ئاشکراو به‌بێ شه‌رم پآى هه‌ستن ,

ده‌ردودرم وئێش و ئازارى ئه‌وتۆیان تیا بلآوده‌بێته‌وه‌ که‌ له‌ناو پێشینه‌کانیاندا نه‌بوون و ، هه‌رکۆمه‌ڵێ  ته‌رازووبازیان کردو که‌میان دا به‌خه‌ڵک وخه‌ڵه‌تانیانن , تووشى گرانى و نه‌هاتى و ناڕه‌حه‌تى و سته‌مى کاربه‌ده‌ستیان دێن و , هه‌رکۆمه‌ڵێ ده‌ستیان به‌سه‌ر زه‌کاتدا گرت و نه‌یان دا به‌وانه‌ى که‌ موسته‌حه‌قن , بارانیان لێ ده‌گیرێته‌وه‌و , له‌به‌ر چوارپێ وبێ زمانان نه‌بێت دڵۆپێ بارانیان بۆ نابارێت ..هه‌ر کۆمه‌ڵێک په‌یمانى خواو په‌یمانى پێغه‌مبه‌رى خوایان هه‌ڵوه‌شانده‌وه‌ , خوا دوژمنى ده‌ره‌وه‌یان به‌سه‌ردا زاڵ ده‌کات و چیان له‌ژێر ده‌ستا بێت ئه‌یبات و , هه‌رکۆمه‌ڵێک کاربه‌ده‌سته‌کانى به‌پآى فه‌رمانى خوا فه‌رمانڕه‌واییان نه‌کرد خوا به‌ریان ده‌داته‌ گیانى یه‌کترى و ئاژاوه‌و پشێوى به‌رپاده‌بێت .. 

   به‌ڵێ .. ئه‌و ڕۆژه‌ى که‌حه‌زره‌ت (ص)ئه‌مه‌ى فه‌رمووه‌ , کێ توانیویه‌تى شتى وا بڵێت و , ئه‌مڕۆش پاش هه‌زارو چوارسه‌د ساڵ زیاتر له‌ئه‌نجامى ئاشکرا کردنى به‌دڕه‌وشتى و پڕوپاگه‌نده‌کردن بۆى و هه‌وڵ دان بۆبه‌یاسایی کردنى , ده‌بینین که‌ فه‌رمووده‌که‌ له‌سه‌دا سه‌د ڕاسته‌و نه‌خۆشى وا هاتۆته‌ کایه‌وه‌ که‌ له‌ باوباپیرانى پێشیندا نه‌بووه‌ , وه‌ک ئایدز که‌ زۆر له‌ ولآتانى گرتۆته‌وه‌ , بۆنموونه‌ له‌ئه‌فریقیا دآى واهه‌یه‌ هه‌موویان به‌ئایدز قڕبوون و هێشتا حکومه‌ت نه‌یزانیوه‌ , هه‌روه‌ها ئۆکرانیاش ده‌ڵێن به‌رمیلێک ته‌قه‌مه‌نى ته‌وقیت کراوه‌ به‌ ئایدزو که‌ى ته‌قیه‌وه‌ ته‌فروتوونا ده‌بن ..

   جیهازى به‌رگرى له‌شى ئاده‌میزاد نیشانه‌ى ده‌سه‌لآتى خوایه‌ , ئه‌وخانانه‌ى به‌رگرى ده‌که‌ن دێنه‌ لاى مله‌وه‌و له‌لاى غوده‌ى (ثيموس)شفره‌ى سى هه‌زار خانه‌یان ده‌ردرێتێ که‌ له‌لاشه‌ى ئه‌و که‌سه‌دا هه‌یه‌ , تابیان ناسێته‌وه‌و هه‌رکاتێک میکرۆبێ یان ڤایرۆسێکى بێگانه‌ بێته‌ ناوه‌وه‌ په‌لامارى ده‌ده‌ن و له‌ناوى ده‌به‌ن , که‌چى که‌ ئه‌و میکرۆبانه‌ له‌ئه‌نجامى نه‌خۆشى جنسیه‌وه‌ بن , ئه‌وا خانه‌کانى به‌رگرى , به‌رگرى لێ ناکه‌ن , هه‌روه‌ک خواى گه‌وره‌ ئاگادارى کردبن که‌ ده‌یه‌وێ سزاى بدات له‌ئه‌نجامى سه‌رپێچى کردنیه‌وه‌ ..

    ئه‌مه‌ له‌جیهانى ئاده‌میزادا که‌چى له‌جیهانى ئاژه‌ڵدا له‌به‌ر به‌رژه‌وه‌ندى مرۆڤ تاوه‌کو زاوزێ زۆر بێت ومرۆڤ سوودیان لێوه‌ربگرێ , به‌قه‌ده‌رى خوا له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا که‌ نێرێک ده‌چێته‌ لاى چه‌ند مێ و هه‌موو شتێک له‌باره‌ که‌ئایدزو نه‌خۆشى تر بلآوبێته‌وه‌ که‌چى بلآونابێته‌وه‌ , ئه‌مه‌ش حیکمه‌تێکى گه‌وره‌یه‌ و هه‌قه‌ مرۆڤ سه‌رنجى بدات .. دیاره‌ ئاژه‌لآن  له‌سه‌ر ئه‌و به‌رنامه‌یه‌ن که‌بۆیان دیارى کراوه‌ و هه‌ڵبژاردنیان نیه‌و لادانیان نیه‌.