ماڵپەری قورئانی پیرۆز

كەچی هەندێك زانای تر بەڕەهایی رێگەیان بە گێڕانەوەی ئەو ریوایەتانە داوەو بە راست‌و چەپدا دەرگایان بۆ خستوونە سەرپشت‌و چەندەها لاپەڕەی كتێبەكانی تەفسیر‌و مێژوو‌و داستانەكانیان پێ‌ رەش كردوونەوەو، قورئانی پیرۆزی خوداشیان پێ‌ تەفسیر كردووە.

بەڵام هەندێكی تر لە زانایانی ئیسلام چەند مەرجێكیان بۆ گێڕانەوەی ئەو داستانانە داناوەو تەنها چەند جۆرێكی تایبەتیشیان لێ دەستنیشان كردوون‌و بە چەند بوارێكی دیاریكراویشەوە پەیوەستیان كردوون.

دیارە لێرەدا ماوەی هێنانەوەی بەڵگەكانی ئەو بیروڕایانە‌و ماوەی موناقەشە‌و لێدوانیانمان نییە‌و، بە یارمەتی خودا هەوڵا دەدەین لە كتێبێكی ترمان‌و لە باسێكی تردا بە ناوی (مبهمات القرأن بین التبیین والإبهام)دا باسیان لێوە بكەین.

ئێمە سەرنجی ورد لە كار‌و لێكۆڵینەوەی زانایان دەدەین كە هەڵوێستیان لە ئاست داستانە ئیسرائیلییەكاندا چی بووەو چ دید‌و تێڕوانینێكی خۆیان لەسەریان هەبووە‌و، لە ئاكامی ئەو سەرنج‌و بەدواداچوونانەشدا تەنها ئەو هەڵوێست‌و بیروڕایە بەڕاست دادەنێت كە دەربارەی قەدەغەكردنی هێنانی هیچ شتێكی ئەو داستان‌و ئەفسانە ئیسرائیلیانەیە‌و نابێت بۆ (وتە هێنانەوە‌و بەڵگە پێ‌دانان)یش بگێڕرێنەوە، یان تەنانەت بۆ گەواهی پێ‌دان‌و مۆڵەت خواستنیش بێت، خۆ ئەگەر بمانەوێت لە بوارێكی پێویستدا شتێكیان لێ وەرگرین، ئەوە تەنها لە بواری (ئاگاداركردن‌و وریاكردنەوە‌و تێگەیاندن‌و رێنمایی)دا واتە تەنها لەو بوارەدا دەگێڕرێنەوە كە بە رۆشنی كەم‌و كوڕییەكانیان‌و بنچینەی پووچەڵی‌و ئەفسانەكانیان ڕوون بكرێتەوە‌و خەڵكیان لێ وریا‌و ئاگادار بكرێتەوە.

ئێمە بۆ ئەم ڕایەمان چەند بەڵگەیەك دێنینەوە، بەڵام دوای ئەوەی سەرەتا جۆرەكانی داستان‌و ریوایاتی (ئیسرائیلیات) بەو شێوەیەی كە زانایان باسیان كردوە، دیاری دەكەین..