ماڵپەری قورئانی پیرۆز

  •   پەیوەندی
  •   سەردێڕەکان
  •   سەرەتا

سەرەکیەکان

  •   ماڵەوە
  •   قورئانی پیرۆز
  •   زانیاری قورئان
  •   زانسته‌کانی قورئان
  •   اعجاز
  •   لێكۆڵینه‌وه‌ی قورئانی
  •   ته‌فسیری قورئان
  •   فێربوونی التجوید
  •   زیکرەکان
  •   فەرموودە قودسیەکان
  •   گەشەپێدانی مرۆیی
  •   کتێبخانه
  •   ڕۆژوو
  •   ژیانی پێغەمبەران
  •   موعجیزەی پێغەمبەران
  •   هه‌مه‌جۆر
  •   لینکەکان
  •   عقيدة
  •   ئيمان
  •   نوێژ
  •   پەروەردەی منداڵ
  •   قیامة
  •    هۆی دابەزین
  •   فیقه
  •   ئاداب
  •   چێرۆک و بەسەرهات
  •   واتای ئایەت
  •   بەهەشت
  •   دۆزەخ
  •   ئافرەتان
  •   تاوانه‌ گه‌وره‌کان
  •   خێزان
  •   رازی قورئانى
  •   عیباده‌ت
  •   ناوه‌ جوانه‌کانى خوا
  •   هاوه‌ڵانى پێغه‌مبه‌ر
  •   پێغەمبەر محمد (ص)
  •   چیڕۆکه‌ قورئانیه‌کان
  •   ژیان فێری کردم
  •   ژیانى زانایانى ئیسلام
  •   ووتەی زانایانی ئیسلام
  •   ووتەی ناوداران
  •   ووتەکانی سەرکەوتن

ئاماری ماڵپەر





ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه‌


خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز

- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له‌ هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره‌ بکه
-  بۆ گوێ گرتن له‌ قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه‌ به‌کوردى و زمانه‌ جیهانیه‌کان کلیک لێره‌ بکه

سەرەتا

سوڕانەوەی زەوی..له‌ قورئاندا

سوڕانەوەی زەوی..له‌ قورئاندا

نووسينى/سه‌روه‌ر حسن //نووسينگه‌ى ته‌فسير///قورئانی پیرۆز هەواڵیداوە كە زەوی بە دەوری خۆیدا دەسوڕێتەوە و شێوەكەیشی نیمچە گۆییە، لە وەسفێكی جوان و وێناكردنێكی سەرنجڕاكێشدا، ئەویش بە باسكردنی بەرەنجامی ئەم سوڕانەوەیە،

وەك دەفەرموێت:{إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْڕهِ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ (54)} [الأعراف]، واتە: شەو ڕ‌وژ دادەپۆشێت و بەخێرایی عەوداڵە بەدوایدا. یان دەفەرموێت: {ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَاڕ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ (61)} [الحج]، واتە: خوای گەورە زاتێكە كە شەو تێهەڵكێشی ڕۆژ دەكات و ڕۆژ تێهەڵكێشی شەو دەكات. هەروەها دەفەرموێت:{خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَاڕ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْڕي لِأَجَلٍ مُسَمًّى أَلَا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ (5)} [الزمر]واتە: ئاسمانەكان و زەوی لەسەر بنچینەی هەق و ڕاستی دامەزراندووە، بەشێوەی كەوانەیی شەو بەسەر ڕۆژدا دێنێت و بەهەمان شێوەی كەوانەیی ڕۆژیش بەسەر شەودا دێنێت.

ئەو سێ‌ ئایەتە پیرۆزەی پێشوو سوڕانەوەی زەوی بەدەوری خۆیدا دووپاتدەكەنەوە كە لە ئەنجامیدا شەو وڕۆژ پەیدا دەبن، چونكە لە ئەنجامی سوڕانەوەیدا نیوەی گۆی زەوی جارێك ڕووبەڕووی خۆر دەبێت و جارێكیش ڕووبەڕووی تاریكی گەردوون، كاتێك نیوەی ڕووبەڕووی خۆر دەبێت ڕووناكی بەردەكەوێت و ئەمەش واتە لە ڕۆژدایە. هەر لەمكاتەدا نیوەكەی تری گۆی زەوی لە تاریكیدایە واتە لە شەودایە. بەمشێوەیە حاڵەتەكە دووبارە دەبێتەوە، ئەمەش بە سوڕانەوەی زەوی دەبێت بە دەوری خۆیدا كە ڕووی زەوی تاریكی و ڕووناكی بەدواییەكداهاتووی بە بەردەوامی و بەخێراییەكی زۆر دەبێت، وەك لە ئایەتەكەدا هاتووەواتە: هەریەكەیان ئەوی تر دادەپۆشێت، ڕۆژ شەو دادەپۆشێت و شەویش ڕۆژ دادەپۆشێت، ئەمەش مانای وایە تاریكی شوێنی ڕۆژ دەگرێتەوە و دەبێتە شەو، هەروەك چۆن ڕووناكی شوێنی شەو دەگرێتەوە و دەبێت بە ڕۆژ.
پەروەردگار دەفەرموێت:{يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَاڕ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَهُوَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُوڕ (6)} [الحديد].. مانای (یولج) واتە چوونی شتێك بەناو شتێكی تردا یان تێهەڵكێش كردن، بۆیە پەروەردگار شەو تێهەڵكێشی ڕۆژ دەكات و ڕۆژ تێهەڵكێشی شەو دەكات. تاریكی دەچێتە شوێنی ڕووناكی وەك چۆن ڕووناكی دەچێتە شوێنی تاریكی، هەردووكیان (تاریكی و ڕووناكی) بەهۆی سوڕانەوەی خێرای (زەوی) بەدەوری خۆیدا شوێنیان دەگۆڕن.
هەروەها یەكێكی تر لەو ئایەتە پیرۆزانەی ئاماژە بە سوڕانەوەی زەوی بەدەوری خۆیدا دەكات، ئەو ئایەتەیە كە دەفەرموێت:{أَلَمْ تَرَ إِلَى رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَلَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا (45)} [الفرقان]، واتە: ئایا نابینیت چۆن پەروەردگارت سێبەر درێژدەكاتەوە، خۆری كردووە بەهۆی گۆڕانكاری لە سێبەردا؟
خوای مەزن ڕووناكی خۆری وەك بەڵگەیەك داناوە لەسەر سوڕانەوەی زەوی، بۆیە دەبینین سێبەر (تاریكی) لە خۆرهەڵاتەوە بۆ خۆرئاوا درێژدەبێتەوە، پاشان لە خۆرئاواوە بۆ خۆرهەڵات، درێژدەبێت و پاشان كورت دەبێتەوە و دواتر درێژ دەبێت، چونكە زەوی دەسوڕێتەوە. خۆئەگەر زەوی لە سوڕانەوەی بەدەوری تەوەرەكەیدا ڕاوەستا، ئەوا سێبەریش لە درێژبوونەوە دەوەستێت و جێگیر دەبێت، چونكە جوڵەی سێبەر تەنها بەهۆی جوڵەی زەوییەوە دەبێت. خوای گەورە دەفەرموێت:{وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ (88)} [النمل] واتە: تۆ كێوەكان دەبینیت وادەزانیت وەستاون و بێ‌ جوڵەن، لەكاتێكدا ئەوانیش وەكو هەور لە جوڵەدان، ئەمەیە دەستكردی ئەو خوایەی هەموو شتێكی بەوپەڕی ڕێكوپێكی دروستكردووە، ئەو زاتە زۆر ئاگایە بەو كار و كردەوانەی ئەنجامی دەدەن.
"حەنەفی ئەحمەد" دەڵێت: "(جامدە) بە مانای وەستاو و جێگیر دێت، (مرّ)یش بە مانای ڕۆیشتن و دووركەوتنەوە دێت، بۆیە مانای ئایەتەكە بەمجۆرەی لێدێت: دەڕوانیتە شاخەكان و تۆیش كە لەسەر زەویت وا هەست دەكەیت وەستاوە و ناجوڵێت، بەڵام لە ڕاستیدا شاخ و هەورەكانیش پێكەوە دەڕۆن و لەجوڵەدان و دووردەكەونەوە، بەوەش كە شاخەكان بەشێكن لە زەوی و جێگیرن لەسەری، بۆیە ئایەتەكە بە ڕاشكاوی باس لەوە دەكات زەوی و ئەوەش لەسەریەتی لە شاخەكان لەگەڵ هەورەكان و هەوای سەریدا دەجوڵێن و دووردەكەونەوە، واتە زەوی لە بۆشاییدا بە خێرایی دەگوێزرێتەوە".
ئەم ئایەتە پیرۆزە دڵنیایی ئەوەمان دەداتێ‌ كە زەوی دەڕوات و لە شوێنی خۆی دەگوێزرێتەوە، ئەم جوڵە و ڕۆیشتن و گوێزانەوەیەی زەویش لە خولگەی تایبەتیدایە بەدەوری خۆردا.
بەوپێیەی ئێمە هەست بە جوڵەی زەوی ناكەین وا دادەنێین شاخەكان وەستاو و جێگیرن، هەروەك چۆن ئەو زەوییەش كە لەژێر پێیەكانماندایە و لەسەری دەژین وا دادەنێین ئەویش جێگیر و وەستاوە، كەچی لە ڕاستیدا بەخێراییەكی زۆر بەدەوری خۆیدا دەسوڕێتەوە. هەروەها هەرگیز ئەو جوڵەیەش هەست پێناكەین كە زەوی بەدەوری خۆردا بەخێراییەكی گەورە دەسوڕێتەوە، هەرچەندە ئێمەی مرۆڤ لەسەریشی دەژین.
هەموو مافەکانی پارێزراون بۆ ماڵپەری قورئانی پیرۆز