ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
دیاردەی خۆر گیران و مانگ گیران..له‌قورئاندا
نووسينى/سه‌روه‌ر حسن /نووسينگه‌ى ته‌فسير///قورئانی پیرۆز پتر لە جیگایەكدا لەبارەی دیاردەی خۆر گیران دواوە، لەوانە: خوای مەزن دەفەرموێت:{أَلَمْ تَرَ إِلَى رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَلَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا (45)
ثُمَّ قَبَضْنَاهُ إِلَيْنَا قَبْضًا يَسِيرًا (46)} [الفرقان] واتە: ئایا نابینیت چۆن پەروەردگارت سێبەر درێژ دەكاتەوە، ئەگەر بیویستایە جێگیری دەكرد، پاشان خۆریشمان كردووە بە بەڵگە و نیشانە لەسەر سێبەر، لەوەودوا بەشێنەیی ئەو سێبەرە بۆ لای خۆمان دەگێڕینەوە و دەیگرینەوە.
یان دەفەرموێت:{إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ (1)} [التكوير]، واتە: كاتێك خۆر دەپێچرێتەوە و ڕووناكی نامێنێت.
لەو ئایەتە پیرۆزانەدا ئاماژەیەكی زانستی هەیە كە پەیوەندییەكی پتەوی كردووە لەنێوان دیاردەی سێبەر و خۆردا، بەجۆرێك كە خۆر بووەتە بەڵگە لەسەر سێبەر و سێبەریش بەڵگە لەسەر خۆر.
زانایانی گەردوونناسی دەڵێن: كاتێك مانگ دەكەوێتە نێوان خۆر و زەوییەوە و هەرسێكیان لەسەر یەك هێڵی ڕاست دەبن، سێبەر لەپشت مانگەوە بۆ سەر زەوی بەشێوەی قوچەكێك درێژدەبێتەوە تا كۆتایی بە ناوچەیەكی تاریك (ڕەش) دێت لەسەر زەوی پانیەكەی نزیكی (100 میل) دەبێت... ئەودەمەی خۆرگیرانی تەواوەتی دەبێت ئەو ناوچە ڕەشە دەجوڵێت و دوورییەك دەبڕێت لە دووركەوتنیەوە بۆ دیارنەمانی لە چوار كاتژمێردا، زۆر بەدەگمەن خۆرگیرانی تەواوەتی (7.5 خولەك) زیاتر بخایەنێت... لەو حاڵەتەدا كە مانگ زۆر دوور بێت لەزەوییەوە، ئەو ناوچە ڕەش و تاریكەی باسكرا ناگاتە زەوی و بەوەش خۆرگیرانی تەواوەتی ڕوونادات.
خۆرگیرانی تەواوەتی تەنها (300 ساڵ) جارێك ڕوودەدات، بە جیاواز لە خۆرگیرانی كەلی (ناتەواو) كە زۆرجار ڕوودەدات.
جێی باسە گونجانی دوورییەكانی نێوان هەریەكە لە خۆر و مانگ و زەوی دەرئاسایەكی گەردوونی گەورەیە، لەسەر بنەمای ئەو دووریانە دیاردە سروشتییەكان ڕوودەدەن، هەر لەسەر ئەو بنەمایانەیە ژیان جێگیر و بەردەوامە.