ماڵپەری قورئانی پیرۆز

له‌ سونه‌نى فه‌رمووده‌كانى ابوداوودى ئه‌سه‌جه‌ستانى /نووسينگه‌ى ته‌فسير///عَنْ أَبِى ذَرٍّ , قَالَ: اجْتَمَعَتْ غُنَيْمَةٌ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ, فَقَالَ: (يَا أَبَا ذَرٍّ ابْدُ فِيهَا). فَبَدَوْتُ إِلَى الرَّبَذَةِ, فَكَانَتْ تُصِيبُنِى الْجَنَابَةُ, فَأَمْكُثُ الْخَمْسَ وَالسِّتَّ, فَأَتَيْتُ النَّبِىَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ:

(أَبُو ذَرٍّ ). فَسَكَتُّ, فَقَالَ: (ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ أَبَا ذَرٍّ, لأُمِّكَ الْوَيْلُ). فَدَعَا لِى بِجَاڕيَةٍ سَوْدَاءَ, فَجَاءَتْ بِعُسٍّ فِيهِ مَاءٌ, فَسَتَرَتْنِى بِثَوْبٍ, وَاسْتَتَرْتُ بِالرَّاحِلَةِ, وَاغْتَسَلْتُ, فَكَأَنِّى أَلْقَيْتُ عَنْى جَبَلاً, فَقَالَ: (الصَّعِيدُ الطَّيِّبُ وَضُوءُ الْمُسْلِمِ وَلَوْ إِلَى عَشْڕ سِنِينَ, فَإِذَا وَجَدْتَ الْمَاءَ فَأَمِسَّهُ جِلْدَكَ, فَإِنَّ ذَلِكَ خَيْرٌ).(صحيح)/واتە: لە (أَبِی ذرّ)ەوە هاتووە, كە وتویەتی: مەڕەكانم كۆكردەوە لە لای پێغەمبەری خوادا صلی الله علیە وسلم, فەرمووی: (ئەی (أَبَا ذرّ) دەریان بكەو بیان بە بۆ لەوەڕگایە). منیش بردنم بۆ (رَّبَذە) – دێیەكە لە نزیك مەدینە – توشی لەشگرانی بووم, پێنج تا شەش رۆژ مامەوە بە لەشگرانیەوە نوێژم دەكرد, كاتێ كە هاتمەوە بۆ لای پێغەمبەر صلی الله علیە وسلم فەرمووی: (ئەی (أَبُو ذر). منیش بێدەنگ بووم. فەرمووی: (ئەی (أَبَا ذرّ) دایكت رۆڵەڕۆت بۆ بكات و هاوار بۆ دایكت). جا كەنیزەكێكی رەشی بانگ كرد ئەویش بە تەشتێكی گەورەوە كە ئاوی تێدا بوو هات, پێغەمبەر صلی الله علیە وسلم لە لایەكەوە بە پۆشاكێ پەردەی بۆ كردم, منیش لە لایەكی ترەوە وڵاخەكەم كرد بە پەردە بۆ خۆم و خۆم شت, لەشەرماندا وام دەزانی كێوێ بە كۆڵمەوەیە, پێغەمبەر صلی الله علیە وسلم فەرمووی: (ئەگەر ئاو دەستنەكەوت گڵی پاك پاكۆكەرەوەیە بۆ دەستنوێژی موسوڵمان با دە ساڵیشی پێ بچێت, بەڵام ئەگەر ئاوت دەستكەوت خۆت بشۆ و دەستنوێژ بگرە چونكە ئەوە چاكترە خێر و پاداشتی زۆر ترە).وَقَالَ: مُسَدَّدٌ غُنَيْمَةٌ مِنَ الصَّدَقَةِ, قَالَ أَبُو دَاوُدَ: وَحَدِيثُ عَمْرٍو أَتَمُّ/ئەبو داود دەڵێت: مەڕەكان هی خێر و سەدەقە بوون. ئەبو داود دەڵێت: فەرموودەكەی عەمر تەواو ترە.عَنْ أَبِى قِلاَبَةَ, عَنْ رَجُلٍ مِنْ بَنِى عَامِرٍ, قَالَ: دَخَلْتُ فِى الإِسْلاَمِ, فَأَهَمَّنِى دِينِى, فَأَتَيْتُ أَبَا ذَرٍّ, فَقَالَ أَبُو ذَرٍّ: إِنِّى اجْتَوَيْتُ الْمَدِينَةَ, فَأَمَرَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِذَوْدٍ وَبِغَنَمٍ, فَقَالَ لِى: (اشْرَبْ مِنْ أَلْبَانِهَا). قَال حَمَّادٌ: وَأَشُكُّ فِى (أَبْوَالِهَا). [هَذَا قَوْلُ حَمَّادٍ],فَقَالَ أَبُو ذَرٍّ: فَكُنْتُ أَعْزُبُ عَنْ الْمَاءِ وَمَعِى أَهْلِى, فَتُصِيبُنِى الْجَنَابَةُ فَأُصَلِّى بِغَيْڕ طُهُورٍ! فَأَتَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِنِصْفِ النَّهَاڕ, وَهُوَ فِى رَهْطٍ مِنْ أَصْحَابِهِ, وَهُوَ فِى ظِلِّ الْمَسْجِدِ, فَقَالَ: (أَبُو ذَرٍّ ). فَقُلْتُ: نَعَمْ, هَلَكْتُ يَا رَسُولَ اللَّه قَالَ: (وَمَا أَهْلَكَكَ؟). قُلْتُ: إِنِّى كُنْتُ أَعْزُبُ عَنْ الْمَاءِ وَمَعِى أَهْلِى, فَتُصِيبُنِى الْجَنَابَةُ فَأُصَلِّى بِغَيْڕ طُهُورٍ! فَأَمَرَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِمَاءٍ فَجَاءَتْ بِهِ جَاڕيَةٌ سَوْدَاءُ بِعُسٍّ يَتَخَضْخَضُ, مَا هُوَ بِمَلآنَ, فَتَسَتَّرْتُ إِلَى بَعِيرٍ, فَاغْتَسَلْتُ, ثُمَّ جِئْتُ, فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: (يَا أَبَا ذَرٍّ؛ إِنَّ الصَّعِيدَ الطَّيِّبَ طَهُورٌ, وَإِنْ لَمْ تَجِدِ الْمَاءَ إِلَى عَشْڕ سِنِينَ, فَإِذَا وَجَدْتَ الْمَاءَ فَأَمِسَّهُ جِلْدَكَ). (صحيح)/واتە: لە (أَبِی قِڵابَە)ەوە, لە پیاوێكی (بَنِی عَامِر)ەوە هاتووە, كە وتویەتی: سەرەتا چوومە ناو ئیسلامەوەو موسوڵمان بووم, كاروباری دینەكەم بەلامەوە گران بوو دڵگرانی كردم, چووم بۆ لای (أَبَا ذر), (أَبُو ذر) وتی: منیش دانیشتنی مەدینەم بەلاوە ناخۆش بوو یان تووشی نەخۆشی (الجَۆی) بووم, پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم جەڵەبێ وشتر و مەڕی خستە ژێر دەستمەوەو پێی فەرمووم: (لە شیرەكەیان بخۆ). حەمماد وتی: گومانم هەیە لە وشەی (أَبْۆالِهَا) واتە لە (میزەكەشیان). ئەمە وتەی حەممادە, (أَبُو ذر) وتی: ئاوم لێوە دوور بوو خێزان و منداڵەكانم لەگەڵ بوو, تووشی لەشگرانی بووم بە بێ ئەوەی خۆم بشۆم و دەستنوێژ بگرم نوێژم دەكرد, لە نیوەڕۆدا چووم بۆ لای پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم لەو كاتەدا لە ژێر سێبەری مزگەوتدا بوو كۆمەڵێ لە هاوەڵانی لەگەڵ بوو, فەرمووی: (أَبُوذر). منیش وتم: بەڵێ, بە هیلاكا چووم ئەی پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم, فەرمووی: (چی بە هیلاكیا بردووی؟) وتم: ئاوم لێوە دوور بوو خێزان و منداڵەكانم لەگەڵ بوو, تووشی لەشگرانی بووم بە بێ ئەوەی خۆم بشۆم و دەستنوێژ بگرم نوێژم دەكرد, پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم فەرمانی كرد كە ئاوم بۆ بهێنن, كەنیزەكێك لە تەشتێكی گەورەدا ئاوی هێنا بەڵام پڕ نەبوو بوو, ئاوەكە دەجوڵا, لەپاڵ وششرێكدا خۆم حەشارداو خۆم شت, پاشان هاتمەوە بۆ لای پێغەمبەر صلی الله علیە وسلم, فەرمووی: (ئەی (أَبَا ذر) گڵی پاك پاكۆكەرەوەیە, بۆ موسوڵمان هەیە خۆی پێ بشوات و دەستنوێژی پێ بگرێت با دە ساڵیشی پێ بچێت, بەڵام ئەگەر ئاوت دەستكەوت خۆت بشۆ و دەستنوێژ بگرە چونكە ئەوە چاكترە).