ماڵپەری قورئانی پیرۆز

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن

مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: {ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَيَيْنِ نَبِّئُونِي بِعِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ (143) وَمِنَ الْإِبِلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَڕ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَيَيْنِ أَمْ كُنْتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ وَصَّاكُمُ اللَّهُ بِهَذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْڕ عِلْمٍ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ (144)} [الأنعام] واته‌: (خواى گه‌وره‌) هه‌شت جووت مالاَتى

(بۆ خزمه‌تى مرۆڤ دروستكردووه‌) له‌ مه‌ڕ جووتێك و له‌ بزنیش جووتێك (ئه‌ى موحه‌ممه‌د ) به‌و نه‌فامانه‌ بڵىَ كه‌ هه‌ر له‌خۆیانه‌وه‌ شت حه‌رام ده‌كه‌ن) ئایا خواردنى گۆشتى نێره‌كانى حه‌رام كردووه‌ یان مێیه‌كانیان ئه‌وه‌ى كه‌ له‌سكى مێیه‌كاندا هه‌یه‌؟ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ڕاست ده‌كه‌ن و به‌ڵگه‌یه‌كى زانستیتان هه‌یه‌، بۆمان ڕوون بكه‌نه‌وه‌؟! هه‌روه‌ها له‌ وشتر جووتێك و له‌ ڕه‌شه‌ولاَخیش جووتێك، (دووباره‌ پێیان) بڵىَ: ئایا خواردنى گۆشتى نێره‌كانى حه‌رام كردووه‌ یان مێیه‌كان، یان ئه‌وه‌ى كه‌ له‌ سكى مێیه‌كاندا هه‌یه‌؟! یاخود ئێوه‌ (وا دیاره‌) شایه‌ت بوون و له‌وىَ بوون كاتێك خوا بڕیارى به‌وجۆره‌ى بۆدان؟! جا ئیتر كىَ له‌وه‌ سته‌مكارتره‌ كه‌ درۆى به‌ده‌م خواوه‌ هه‌ڵبه‌ستووه‌ تا به‌بىَ زانست خه‌ڵكى سه‌رلێشێواو بكات، به‌ڕاستى خوا هیدایه‌تى ده‌سته‌ى سته‌مكاران نادات.

له‌م دوو ئایه‌ته‌ پیرۆزه‌دا خواى مه‌زن ئاژه‌لاَنى به‌ هه‌شت جووت دیاریكردووه‌، واته‌: چوار كۆمه‌ڵه‌، كه‌ هه‌ر كۆمه‌ڵه‌یه‌كیان له‌ نێر و مىَ پێكدێن، چوار كۆمه‌ڵه‌كه‌ش بریتین له‌: مه‌ڕ، بزن، وشتر و مانگا (ڕه‌شه‌ولاَخ).

هه‌روه‌ها ئه‌و دوو ئایه‌ته‌ باس له‌ بێباوه‌ڕان ده‌كات كه‌ هه‌ندێك جۆر یان تاكى ئاژه‌لاَن حه‌رام ده‌كه‌ن به‌بىَ به‌ڵگه‌یه‌كى دروست و په‌سه‌ند، ئه‌مه‌ش به‌ڵگه‌ى نه‌زانى و نه‌فامییانه‌.

یه‌كێك له‌ پۆلێنه‌كانى ئه‌و مه‌ڕ و مالاَتانه‌ له‌ زانستى زینده‌وه‌رزانیدا به‌مجۆره‌یه‌:

1. پۆلى وشتر: كه‌ وشترى یه‌ك كۆپار و دوو كۆپار ده‌گرێته‌وه‌.

2. پۆلى مانگا (ڕه‌شه‌ولاَخ): كه‌ كۆمه‌ڵێك ئاژه‌ڵى زۆر ده‌گرێته‌وه‌ كه‌ له‌ هه‌موو جیهاندا بلاَون.

پۆلى ڕه‌شه‌ولاَخ: مانگا و گامێش و ئه‌م جۆرانه‌ ده‌گرێته‌وه‌.

3. مه‌ڕ و مالاَته‌كان له‌پێشه‌وه‌ى ئاژه‌لاَنى تردان له‌ڕووى زه‌وه‌نده‌یى سووده‌كانیانه‌وه‌. قورئان ئه‌مه‌ى تۆماركردووه‌ و زانستیش سه‌لماندوویه‌تى.

ئه‌مه‌ مه‌ڕ و مالاَت كه‌ له‌قورئانى پیرۆزدا باسكراون، زانستى نوىَ هاتووه‌ تاكو ناوه‌ڕۆك و به‌شه‌كانى به‌دیار بخات... كه‌سێك ته‌ئه‌ممولى تێدا بكات ناتوانێت نه‌ڵێت: پاكوبێگه‌ردى بۆ ئه‌وخوایه‌ى ئه‌م هۆكاره‌ى بۆ به‌گه‌ڕخستین گه‌رچى توانامان نه‌بوو بۆى