ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
( زه‌یدی كوڕی حاریسه ) كه‌سی تری وه‌ك ئه‌و خۆش نه‌ویستووه .. (بەشی سێ یەم)
نوسینگه‌ى ته‌فسیر .. نوسینى : خالد محمد خالد ..وه‌رگێڕانى : سهام به‌رزنجى/ پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم ) (زه‌ید)ی كرد به‌كوڕی خۆی.. ئیدی له‌وه به‌دوا له‌نێو هه‌موو (مه‌ككه)دا به (زه‌یدی كوڕی موحه‌ممه‌د) ناسرا.له‌رۆژێكی پڕشنگداری سه‌رسوڕهێنه‌ر دا
، نیگا موحه‌ممه‌دی(صلی الله علیه وسلم) دواند:[اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذی خَڵقَ، خَڵقَ الإِنسَانَ مِنْ عَڵقٍ، اقْرَأْ ۆرَبُّكَ اڵاَكْرَمُ، الَّذی عَلَّمَ بِالْقَڵمِ، عَلَّمَ الإِنسَانَ مَا ڵمْ ێعْڵمْ ]العلق/١-٥.
پاشان دواندن، وشه‌كانی ئه‌مه‌ی به‌دوادا هات:
[ێاأَیُّهَا الْمُدَّثرُ، قُمْ فَأَنذرْ، ۆرَبَّكَ فَكَبِّرْ]المدپر/١-٣.
[ێاأَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِڵ إِڵیْكَ مِنْ رَبِّكَ ۆإِنْ ڵمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ ڕسَاڵتَهُ ۆاللَّهُ ێعْصِمُكَ مِنْ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ ڵا ێهْدِی الْقَوْمَ الْكَافِڕینَ]المائده/٦٧.هه‌ر كه پێغه‌مبه‌ری خوداش (صلی الله علیه وسلم ) په‌یامه‌كه‌ی گرته ئه‌ستۆ، (زه‌ید) دووه‌مین كه‌س بوو مووسڵمان ببێت. به‌ڵكو ده‌ڵێن یه‌كه‌مین كه‌سیش بوو كه موسڵمان بوو..!!
* * *
پێغه‌مبه‌ری خودا (صلی الله علیه وسلم ) به خۆشه‌ویستیه‌كی زۆر مه‌زن خۆشی ده‌ویست و، ئه‌ویش هێژا و شایسته‌ی ئه‌و خۆشه‌ویستیه بوو. چونكه ئه‌مه‌كدارییه‌كی بێ وێنه بوو، خاوه‌نی گیانێكی مه‌زن و ویژدان و، زمان و كه‌سێتیه‌كی بێگه‌رد بوو..
هه‌موو ئه‌وانه و زیاد له‌وه‌ش بووبوونه رازێنه‌ری خه‌سڵه‌ته‌كانی (زه‌یدی كوڕی حاریسه)یان (زه‌یدی خۆشه‌ویست) هه‌روه‌ك هاوه‌ڵانی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم ) ناویان لێ نابوو..خاتوو (عائیشه) (ره‌زای خوای لێ بێت) ده‌ڵێت:
{هه‌رگیز پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم ) (زه‌یدی كوڕی حاریسه)ی نه‌ناردووه له‌گه‌ڵ هیچ سوپایه‌كدا نه‌یكردبێته سه‌ركرده‌یان، خۆ گه‌ر له‌پاش پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم ) بمایه ده‌یكرده جێ‌نشینی خۆی}..
پله و پایه‌ی (زه‌ید) لای پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم ) گه‌یشتبووه ئه‌و ئاسته..
جا ده‌بێت ئه‌و (زه‌ید)ه كێ بێت..؟؟
ئه‌و –هه‌روه‌ك وتمان- منداڵێك بوو فڕێندار و، پاشان فرۆشرا، دواتر پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم ) ئازادی كرد و به‌ره‌ڵای كرد..
ئه‌و پیاوێكی كورته باڵای، ئه‌سمه‌ری، لوت فش بوو، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا ئه‌و مرۆڤێك بوو كه دڵێكی كۆ و گیانێكی ئازادی هه‌بوو..
پاشانیش له ئیسلام و، له‌دڵی پێغه‌مبه‌ری خودا (صلی الله علیه وسلم ) بڵندترین شوێن و جێگای بۆ هه‌بوو، جا نه ئیسلام و نه پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ی (صلی الله علیه وسلم ) ده‌ربه‌ستی پله و پایه‌ی ره‌چه‌ڵه‌ك و، شێوازی رووكه‌شی نه بوون..
له هه‌گبه‌ی ئه‌م ئاینه مه‌زنه‌دا، ((بیلال)) ده‌دره‌وشێته‌وه، (سوهه‌یب) ده‌دره‌وشێته‌وه، (عه‌ممار) و (خه‌باب) و (ئوسامه) و (زه‌ید) ده‌دره‌وشێنه‌وه..
هه‌موویان وه‌ك چاكه‌كار و، سه‌ركرده ده‌دره‌وشێنه‌وه..
به‌ڕاستیش ئیسلام به‌هاكانی ژیانی راست كرده‌وه، كاتێك قورئانی پیرۆز فه‌رمووی:
[إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ: به‌رێزترینتان لای خودا پارێزكارترینتانه]حجرات/١٢
ده‌روازه و ئامێره‌كان واڵابوون له‌به‌رده‌م به‌هره چاك و، توانا بێگه‌رده، ده‌ستپاكه، به‌خشنده‌كاندا.. ( كۆتایی بەشی سێ یەم )