( خالیدی کوڕی وه‌لید ) ناخه‌وێت و لێناگه‌ڕێت که‌سیش بخه‌وێت !! (بەشی ١٢)

- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له‌ هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره‌ بکه
- بۆ گوێ گرتن له‌ قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه‌ به‌کوردى و زمانه‌ جیهانیه‌کان کلیک لێره‌ بکه

نوسینگه‌ى ته‌فسیر .. نوسینى : خالد محمد خالد ..وه‌رگێڕانى : سهام به‌رزنجى/ لەهەموو ژیانی خالید دا هیچ هەڵوێستێكی دیكە بەدی ناكەم كە دڵسۆزی قوڵ و راستگۆی بەتینی ئاوەها بخاتە ڕوو.. لای ئەو وەكو

یەكە، ئەمیر بێت، یا سەرباز..ئەمیرایەتی وەك سەربازێتی وایە، هەریەكەیان هۆكارێكە و ئەركی سەرشانی خۆی بەرامبەر خودا كە بڕوای پێ‌ هێناوە و، بەرامبەر پێغەمبەرەكەی كە بەڵێنی پێیداوە و بەرامبەر ئەو ئاینەی كە لە ئەستۆی گرتووە و لەسایەی ئاڵاكەیدا رۆشتووە، پێ‌ی بەجێ‌ دەگەیەنێت..هەوڵدانی ئەو لە كاتێكدا كە ئەمیرێكی فەرمان بەجێهێنراوە هەروەك هەوڵدانیەتی وەك سەربازێكی گوێرایەڵ..!!ئەو سەركەوتنە مەزنەش بەسەر دەروونیدا بۆی ساز كردبوو، هەروەك بۆ كەسانی دیكەی پێڕی جێنشینەكانیشی ساز كردبوو كە فەرمانڕەوایی ئوممەتی ئیسلام و دەوڵەتی موسڵمانان بوون لەو رۆژەدا..

ئەبوبەكر و عومەر..

كە دوو ناون زمان توانای جوڵانی نیە بۆ ناوهێنانیان، هەتا هەموو موعجیزەكانی چاكەی مرۆڤ و، مەزنی مرۆڤ نەهێنێتە خەیاڵی خۆی..

سەرەڕای بزربوونی خۆشەویستی هەندێك كات لە نێوان عومەر و خالید دا، بێگەردی عومەر و دادگەری و، خواترسانی و، مەزنی لەرادەبەدەری، هەرگیز لای خالید جێگەی پرسیار نەبوون..

پاشان بڕیارەكانیشی هەرگیز لای ئەو جێگای گومان نەبوون، چونكە ئەو ویژدانەی كە دەیجوڵاند، لە تەقوا و، دامەزراوی و، دڵسۆزی و، راستگۆیدا گەیشتبووە رادەیەكی وا كە ویژدانێكی پاك و پێگەیشتوو پێی بگات، ئەمیری باوەڕداران (عومەر) بە خراپ سەیری خالیدی نەدەكرد، بەڵكو شمشێرەكەی پەلە و تیژ دەهاتە پێش چاو..

لەپاش كوژرانی مالیكی كوڕی نویرە (عومەر) ئەوەی خستە روو كاتێك كە پێشنیاری كرد بۆ ئەبوبەكر گۆشە گیری بكات و، وتی:

{شمشێرەكەی خالید پەلەكردنی تێدایە}..

واتە بەسوك گرتن و تیژی و، پەلەكردنی تێدایە..

(ئەبوبەكری صدیق)یش لە وەڵامیدا وتی:

{ناتوانم بەرهەڵستی شمشێرێك بكەم كە خوای گەورە زاڵی كردووە بەسەر بێ‌ باوەڕاندا}..

(عومەر) دەیووت خالید پەلەكردنی تێدایە.. پەلە پەلییەكەی دایە پاڵ شمشێرەكەی خالید نەك خۆی، ئەو وشانەش دەربڕی ئەدەبی ئەمیری ئیمانداران نین و بەس، بەڵكو لە هەمان كاتدا رێزگرتنیەتی لە خالید..

(خالید)یش پیاوی شەڕە، لە لانكەوە تا دارە مەیت.

ئەو ژینگە و، پێگەیشتن و پەروەردەكردنی و، هەموو ژیانی بەر لە ئیسلام و دوای ئەویش هەر هەمووی مەیدانێك بوو بۆ سوار چاكێتی، پڕ مەترسی، لێزانانەیە..

پاشان سووربوونی رابردووی بەر لە موسڵمان بوونی و، ئەو جەنگانەی لە دژی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) و هاوەڵانی ئەنجامی داو ئەو لێدانانەی شمشێرەكەی لە رۆژانی بێ‌ باوەڕیدا سەری بڕواداران و روخساری خواپەرستانی پێ‌ لێكردەوە، تێكڕای ئەوانە قورساییەكی زۆریان لەسەر ویژدانی هەبوو، وایان لە شمشێرەكەی كردبوو كە هەڵوەدای لە ناوبردنی هاوەڵ پەرستان بێت چەند هێندەی ئەوەی كە بەسەر موسڵمانانیدا هێنا)).

ئێوەش ئەو دەستەواژەیەتان لەیادە كە لە سەرەتای ئەم باسەوە هێنامان كە لەمیانی قسەكردنیدا لەگەڵ پێغەمبەری خوادا (صلی الله علیه وسلم) هات، كە پێی وت:

ئەی پێغەمبەری خودا (صلی الله علیه وسلم) ، لای خوای گەورە داوای لێخۆشبوونم بۆ بكە لەسەر هەموو ئەو رێگرییانەی لەبەردەم رێگای خوادا دروستم كردووە.

وێڕای هەواڵ پێدانی لە لایەن پێغەمبەرەوە (صلی الله علیه وسلم) ، كە ئیسلام هەموو شتێكی پێش خۆی دەسڕێتەوە، ئەو هەر سوور بوو لەسەر ئەوەی كە پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) پەیمانی پێ‌ بدات كە خوای گەورە لە هەموو ئەو كارانەی، پێشتر بەشمشێرەكەی دەستی ئەنجامی داوە، ببورێت..

شمشێریش كاتێك بەدەستی شۆڕەسوارێكی جەربەزەی وەك (خالیدی كوڕی وەلید)ەوە دەبێت و، پاشان ئەو دەستەی كە پێی گرتووە ویژدانێكی پەرۆشی گەرمەی پاكبوونەوە و قەرەبووكردنەوە و، داپۆشراو بە خۆشەویستی و پشتیوانیەكی رەها بۆ ئاینێك كە پلان و دژایەتی دەورەدراو بیجوڵێنێت، ئەوا زۆر سەخت دەبێت لەسەر ئەو شمشێرە كە دەست لە بنەما رەق و، تیژییە رقێنراوەكانی هەڵبگرێت.. ( كۆتایی بەشی ١٢ )

ماڵپەری قورئانی پیرۆز

سەرەکیەکان

ئاماری ماڵپەر

ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه‌

خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز

( خالیدی کوڕی وه‌لید ) ناخه‌وێت و لێناگه‌ڕێت که‌سیش بخه‌وێت !! (بەشی ١٢)