ماڵپەری قورئانی پیرۆز

نووسينى /د.صلاح عبدالخالق الخالدى // نووسينگه‌ى ته‌فسير ///خودا فەرموویەلەم ئایەتەدا سێ‌ جۆرە تاقیكردنەوە هەیە:-  یەكەم: ڕێ‌ گرتنیان لە ڕاوكردن لە ڕۆژی شەممەدا.

دووەم: هاتنی ماسیییەكانیش بەچڕیی‌و بەزۆریی بۆ سەر ڕۆخی دەریاكە لە ڕۆژانی شەممەدا، كە وەك چارۆكە لەسەر ڕووی ئاوەكە دەردەكەوتن‌و لێیان نزیك دەبوونەوە، ئەمەش هۆیەكی فریودەری جوولەكەكان بوو، تا ڕاویان بكەن.

سێیەم: نەهاتنی ماسییەكان لە ڕۆژانی تردا‌و گەڕانەوەیان‌و دیارنەبوونیان كاتێك دەچوون بۆ ڕاوكردنیان لە ڕۆژانی غەیری شەممەدا.

سەبارەت بە دیارنەبوونی ماسییەكان لە ڕۆژانی تردا ئەوە مەسەلەیەكی  سروشتی‌و لۆژیكی (منگقی)یە، چونكە چۆن خۆیان بە ئاسانی دەدەنە دەست ڕاوكەران‌و چۆن دەبنە نێچیـری تۆڕەكانیان.

بەڵام هاتنی ئەو ماسیانە بۆ لایان لە ڕۆژانی شەممەداو بەو شێوە چڕییە لەسەر ئاوەكە، ئەوە بێگومان تاقیكردنەوە‌و گرفتاركردنیان بووە، چونكە ئەوان لە ڕۆژانی تری جگە لە شەممەدا بەدوای ماسییەكاندا دەگەڕان‌و نەیاندەبینین، بەڵام وا لە ڕۆژی شەممەدا دێنە بەردەستیان‌و فریویان دەدەن تا بیانگڕن، ئەمەش لەگەڵا داسووڕانەوەو خول بردنەسەری ڕۆژانیان‌و بزواندنی تەماع‌و چاوچنۆكی‌و ئارەزوویانە. 

جا ئایا ئارەزووبازو چاوچنۆكان لەبەردەم ئەم دیاردە فریودەرەدا خۆ ڕادەگڕن؟ ئایا بە ورەی خۆیانەوە بەسەر ئەو ئارەزوانەدا زاڵا دەبن؟ ئایا هۆكارەكانی جیهادی نەفس‌و ئارام گرتن‌و ئارام لەسەر خۆگرتن‌و دان بەخۆ داگرتن لە مەسەلەكەدا دەخەنە گەڕ؟ ئایا هاوارەكانی دەسدرێژكاری‌و فێلكاری‌و سەرپێچی كاریی، كە لە (دەروونیانەوە دەردەچێت) بێ دەنگ دەكەن؟

 وادیارە ئەمەیە حیكمەتی ئەو سووڕان‌و خول خواردنی ڕۆژانە، كە لە شەممەدا بۆیان دەردەكەون‌و لە ڕۆژانی تردا لێیان ون دەبوون‌و حیكمەتی فریودا نیشان لەلایەن ماسییەكانەوە. بەڵام ئارەزووبازە دەستدرێژكارەكان خۆیان ڕانەگرت‌و ئارامیان نەگرت‌و سەرنەكەوتن، بەڵكو فێڵی وردو زیرەكانەیان بۆ گرتەبەر تەنها خۆشیان هەڵخەڵەتان.