ماڵپەری قورئانی پیرۆز

هەزار  فەرمودە لە فەرمودەكانی سونەنی ئەبو داودی ئەسسەجەستانی/نووسينگه‌ى ته‌فسير///عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ, قَالَ: أَتَيْنَا جَابِرًا - يَعْنِى ابْنَ عَبْدِ اللَّهِ - قَالَ: سِرْتُ مَعَ النَّبِىِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِى غَزْوَةٍ, فَقَامَ يُصَلِّى, وَكَانَتْ عَلَىَّ بُرْدَةٌ ذَهَبْتُ أُخَالِفُ بَيْنَ طَرَفَيْهَا,

فَلَمْ تَبْلُغْ لِى, وَكَانَتْ لَهَا ذَبَاذِبُ فَنَكَسْتُهَا, ثُمَّ خَالَفْتُ بَيْنَ طَرَفَيْهَا, ثُمَّ تَوَاقَصْتُ عَلَيْهَا لاَ تَسْقُطُ, ثُمَّ جِئْتُ حَتَّى قُمْتُ عَنْ يَسَاڕ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ, فَأَخَذَ بِيَدِى فَأَدَارَنِى حَتَّى أَقَامَنِى عَنْ يَمِينِهِ, فَجَاءَ ابْنُ صَخْرٍ حَتَّى قَامَ عَنْ يَسَاڕهِ, فَأَخَذَنَا بِيَدَيْهِ جَمِيعًا حَتَّى أَقَامَنَا خَلْفَهُ, قَالَ: وَجَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَرْمُقُنِى وَأَنَا لاَ أَشْعُرُ, ثُمَّ فَطِنْتُ بِهِ, فَأَشَارَ إِلَىَّ أَنْ أَتَّزِرَ بِهَا, فَلَمَّا فَرَغَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: « يَا جَابِرُ ». قَالَ: قُلْتُ لَبَّيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ! قَالَ: « إِذَا كَانَ وَاسِعًا فَخَالِفْ بَيْنَ طَرَفَيْهِ, وَإِذَا كَانَ ضَيِّقًا فَاشْدُدْهُ عَلَى حِقْوِكَ ». (صحيح) واتە: لە عوبادەی كوڕی (صَّامِت)ەوە هاتووە, كە وتویەتی: چوین بۆلای جابری  - واتە كوڕی (عَبْدُ اللَّه) – لە غەزایەكدا لەگەڵ پێغەمبەری خوادا صلی الله علیە وسلم بووین, هەستا بۆ نوێژكردن, منیش لەوكاتەدا بوردەیەكی شاڵی خەت خەتم لەبەردا بوو ویستم چمكی راستی بدەم بەسەر شانی چەپمداو چمكی چەپیشی بدەم بەسەر شانی راستمدا, بەڵام لەبەر كەمی بەشی نەدەكردم, ریشوی هەبوو هەردوو لاكەیم خستە سەریەك و پێكەوە گرێمدان بە ملم گرتم بۆ ئەوەی نەكەوێت, پاشان هاتم و لەلای چەپی پێغەمبەرەوە صلی الله علیە وسلم وەستام, دەستی گرتم هێنامیە لای راستی خۆیەوە, ئینجا (ابْنُ صَخْر) هات و لەلای چەپی پێغەمبەرەوە صلی الله علیە وسلم وەستا, جا دەستی هەردووكمانی گرت و بەرەو دواوە پاڵی پێوەناین, هەتا هەردووكمانی لە پشتی خۆیەوە دانا, وتی: پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم زۆر سەیری دەكردم, بەڵام من ئاگام لێ نەبوو, پاشان كە تێگەیشتم, ئاماژەی بۆ كردم كە بیكەم بە ئیزار - واتە بیبەستم لە كەمەرم - , كاتێ كە پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم لەنوێژ بوویەوە, فەرمووی: (ئەی جابر). جابر وتی: وتم: (ڵبَّیْكَ) ئەی پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم ! فەرمووی: (ئەگەر بوردەكە فراوان بوو هەردوو چمكەكەی بەسەر شانتا راست و چەپ بكە, ئەگەر تەسكیش بوو بیبەستە بە ملتەوە).     عَنْ ابْنِ عُمَرَ, قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : - أَوْ قَالَ: قَالَ: عُمَرُ رَضِىَ اللهُ عَنْهُ- : إِذَا كَانَ لأَحَدِكُمْ ثَوْبَانِ فَلْيُصَلِّ فِيهِمَا, فَإِنْ لَمْ يَكُنْ إِلاَّ ثَوْبٌ وَاحِدٌ, فَلْيَتَّزِرْ بِهِ, وَلاَ يَشْتَمِلِ اشْتِمَالَ الْيَهُودِ.(صحيح) واتە: لە ئیبنو عومەرەوە رەزای خوایان لێ بێ هاتووە, كە وتویەتی: پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم فەرموویەتی – یان وتی: عومەر رەزای خوای لێ بێ وتویەتی - : (ئەگەر یەكێ لەئێوە دوو پۆشاكی هەبوو ئەوە با نوێژیان پێوە بكات, بەڵام ئەگەر تەنها یەك پۆشاكی هەبوو ئەوا با بیبەستێ وەك ئیزار و كاتێ كە ویستی نوێژ بكات, با هیچ كەس لەئێوە لەكاتی نوێژكردندا خۆی بە پۆشاكەكەی نەپێچێتەوە وەك خۆپێچانەوەی جولەكەكان).