ماڵپەری قورئانی پیرۆز

دووەم :ڕۆژوگرتن دەرگایەکە لەدەرگاکانی خێر؛ لەبەر فەرمودەکەی معاذ بن جبل رضي الله عنه، (أن النبي صلى الله عليه وسلم قال له:ألا أدلُّك أبواب الخير قلت: بلى يا رسول الله: قال: (الصوم جنة) ) واتە

لە موعازی کوڕی جەبەل لە پێغەمبەری خواوە کە پێی فەرموو ئایا پێت بڵێم دەرگاکانی خێر چیە فەرموی بەڵێ ئەی نێردراوی خودا فەرموی ڕۆژوگرتن قەڵغانە . سێیەم :لێ خۆشبونی خوای گەورە وە پاداشتێکی زۆر گەورە : وەکو خوای گەورە دەفەرمێت: ﴿ إِنَّ المُسْلِمِينَ وَالمُسْلِمَاتِ وَالمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِڕينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِڕينَ الله كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ الله لَهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا (سورة الأحزاب، الآية 35). واتە بێگومان پیاوانی موسوڵمان و ژنانی موسوڵمان و پیاوانی باوەڕدارو ژنانی باوەڕدارو پیاوانی فەرمانبەردارو ژنانی فەرمانبەردارو پیاوانی ڕاستگۆو ژنانی ڕاستگۆو پیاوای بێ دەعیەو بێ فیزو ژنانی بێ دەعیەو بێ فیزو پیاوانی چاکەکارو ژنانی چاکەکارو پیاوانی ڕۆژوگرو ژانانی ڕۆژوگرو پیاوانێک کە عەیبەی خۆیان لە حەرام دەپارێزن و ژنانێک کەداوێنی خۆیان لەحەرام دەپارێزن و داوێن پاکن و پیاوانێک کە یادی اللە بە زۆری دەکەن و ژنانێک کە یادی اللە دەکەن بۆ ئەوانە اللە لێخۆشبون و پاداشتی گەورەی بۆ ئامادە کردون (تەفسیری تەوحید مامۆستا عبدالقادری تەوحیدی) . چوارەم : ڕۆژو قەڵایەکی پارێزەرە لە ئاگر : لەبەر فەرمودەکەی أبي هريرة رضي الله عنه، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: (الصيام جُنَّةٌ وحِصْنٌ حَصِينٌ من النار) (أحمد 15/ 123، برقم 9225، وصحح إسناده محققو المسند، 15/ 123). واتە ڕۆژو قەڵغانێکی پتەو بەهێزە لە ئاگری دۆزەخ پێنجەم : ڕۆژو گرتن قەڵغانێکە لە شەهوەت دەتپارێزێت: لە فەرمودەکەی عبد الله کوڕی مسعود رضي الله عنه، دەفەرمێت : کاتێک پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم بەئێمەی فەرموو (يا معشر الشباب من استطاع منكم الباءة فليتزوج؛ فإنه أغض للبصر، وأحصن للفرج، ومن لم يستطع فعليه بالصوم؛ فإنه له وِجاءٌ)واتە ئەی کۆمەڵەی گەنجان هەریەک لە ئێوە دەتوانێت ژن بهێنێت با بیهێنێت لەبەر ئەوەی چاوی دەپارێزێت وە قەڵایەکە بۆ پاراستنی داوێنی هەرکەسیش نەیتوانی با بەڕۆژو بێت لە بەرئەوەی شەهوەتی کەم دەکاتەوە (متفق عليه: البخاري، كتاب الصوم، باب الصوم، برقم 1905، ومسلم، كتاب النكاح، باب استحباب النكاح، برقم 1400). شەشەم : ڕۆژوگرتن خێرە بۆ موسوڵمان ئەگەر بزانێت : لەبەر وتەکەی الله تعالى: ﴿ وَأَن تَصُومُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُون ﴾ (سورة البقرة، الآية 184). واتە ئەگەر ڕۆژوبگرن ئەوە چاکترە بۆتان ئەگەر بزانن (تەفسیری تەوحید مامۆستا عبدالقادری تەوحیدی) . حەوتەم : ڕۆژو هۆکارێکە لە هۆکارەکانی تەقوا ؛لەبەر وتەکەی الله تعالى کاتێک دەفەرمێت : ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون ﴾ (سورة البقرة الآية 183). واتە : ئەی خاوەن باوەڕان فەرزکراوە لەسەر ئێوە ڕۆژو بەڵام ئەوەنەبێت کە ئەو ڕۆژووە تایبەت بێت لەسەر ئێوە بەڵکو فەرزمان کردووە لەسەر ئێوە هەروەک چۆن فەرزکراوە لەسەر ئوممەتانی پێش ئێوە، واتە ئەمە شتێکی پێویستە بۆ تەواوی مرۆڤ هەروەکو چۆن مرۆڤ بە بێ ئاو ناژی هەر ئاوەها مرۆڤ بەبێ ڕۆژوو تەندروستی تێک دەچێت و دوچاری دەیان نەخۆشی دەبێت . لەبەر ئەوە هەرکە مرۆڤ دروست بووە هەر لە سەرەتایەوە ڕۆژیشی لەگەڵ هاتوە ئیتر کەم و زۆری ڕۆژوەکان بە گوێرەی سەردەم و وەقت جایاوازی هەبووە بۆ نمونە داود لە ساڵێکدا شەش مانگ ڕۆژوی گرتووە واتە ڕۆژ ناڕۆژێ بەڕۆژو بووە بەکورتی ڕۆژو دکتۆرێکی پسپۆڕو دڵسۆزە بۆ مرۆڤ ، بۆیە خوای گەورە دەفەرمێت :ئومێدە بۆئەوەی کە ئێوە خۆتان بپارێزن لە توشبونی نەخۆشی چ نەخۆشی ئاشکرا چ نەخۆشی دەرونی ، وە بۆئەوەی خۆتان بپارێزن لە ئاگری جەهەنم چونکە ئەوکەسەی کە ڕۆژوو دەگرێت خوای گەورە لەتاوانەکانی پاکی دەکاتەوەو خۆی بەلوتف و کەرەمی پاداشتی دەداتەوەو لەئاگری دۆزەخ دوری دەخاتەوە . ئەم ڕۆژووە چەند ڕۆژێکی ژمێردراون . دیارە ئێمە هەندێک جار لە سەفەرداین دوچاری ئەزییەت و موشەقەت دبین و هەندێک جاریش دەکەوین لەو حاڵەتانەدا . (تەفسیری تەوحید مامۆستا عبدالقادری تەوحیدی) .