سەرەکیەکان

ئاماری ماڵپەر





ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه‌


خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز

- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له‌ هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره‌ بکه
-  بۆ گوێ گرتن له‌ قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه‌ به‌کوردى و زمانه‌ جیهانیه‌کان کلیک لێره‌ بکه

سەرەتا

زانينى زانست...چيرۆكه‌ قورئانيه‌كان

زانينى زانست...چيرۆكه‌ قورئانيه‌كان

نووسينى /د.صلاح عبدالفتاح الخالدى//نووسينگه‌ى ته‌فسير ///ئەم دەستەواژەیەش (لوكانوا یعلمون/ ئەگەر بیانزانیایە) دوو جار لە چیرۆكی (هارووت‌و ماروون)دا هاتووە:جاری یەكەم لە باسی سەرزەنشتكردنی خەڵكی بابلدا لەسەر فێربوونی سیحر‌و بەكارهێنانی

لە بواری زیانبەخشین دا واتە: بەڕاستی ئەوان زانیبوویان هەركەسێك كەرەسە‌و كاڵای ئاوای -وەك سحربازیی بۆ سوودبەخشین- كڕیبێت‌و شتی ئاوا نابەجێ‌ فێر بێت، ئەوا لە ڕۆژی دواییدا هیچ پاداشت‌و دەستكەوتێكی لەسەر نی یە‌و، بێگومان بە خراپترین شت خۆشیان فرۆشتووە، ئەگەر بیانزانیایە.لەمەشدا نكووڵیی زانستمەندییان لێكراوە (واتە زانستێكیان نەبووە)، چونكە ئەگەر زانستیان هەبوایە‌و بیانزانیایە، ئەوا فێری شتی زیانبەخش نەدەبوون لە جیاتی سوودبەخش. هەروەها ئەگەر بیانزانیایە‌و زانستێكیان هەبوایە، ئەوا ڕۆژی دواییان فەرامۆش نەدەكرد‌و دەستبەرداری بەشی رۆژی دواییان نەدەبوون، هەمدیسان ئەگەر بیانزانیایە ئەوا خۆیان بە (شتی پووچەڵا‌و ناڕەوا‌و خراپە‌و شەیتان) نەدەفرۆشت.

ئایا هیچ كەسێكی خاوەن زانستێكی سوودبەخش هەیە كە ئەم جۆرە ڕەفتارە بنوێنێت؟ ئایا هیچ خاوەن زانستێك هەیە كە دنیا لەجیاتی ڕۆژی دوایی بە چاكتر بزانێت؟ ئەی ئایا هیچ كەسێك هەیە كە زاهید‌و ڕەتكەرەوەی ڕۆژی دوایی‌و خێر‌و بێر‌و نیعمەتەكانی بێت‌و سەركاتە سەر خراپە‌و كاری پووچەڵا‌و ڕێبازی شەیتان؟ هەركەسێك ئاوا بكات، ئەوا بەڕوونی‌و بە دڵنیایی یەوە دەزانین كە هیچ زانستێكی نیە تەنانەت گەر بەرزترین بڕوانامەی زانستیشی هەڵگرتبێت‌و چەندین ساڵی تەمەنیشی لە زانستدا بەسەر بردبێت.
جاری دووەم: لەباسی بانگكردنی خەڵكی بابلدا بۆ زاستە سوودبەخشەكە‌و ئەو ڕێگا ڕاستەی كە بەرەو زانستیان دەبات:، واتە: خۆ ئەگەر ئەوان ئیمانی ڕاستەقینەیان بهێنایە‌و لە خوا بترسانایە‌و ئەو كارە ناهەموارانەیان نەكردایە‌و بە تەمای ڕۆژی دوایی بوونایە، ئەوا پاداشتێك لە خواوە بۆ ئەوان باشترە ئەگەر بیانزانیایە.
كەواتە ئەگەر زانستیان هەبوایە ئەوا ئیمان‌و لەخواترسانیان هەڵدەبژارد، ئەگەر بیانزانیایە، پاداشتی خوایان بەچاكتر دادەنا‌و ئەو خێر‌و بێر‌و نیعمەتانەی لای خوایان دەخواست. بەڵام لەبەر ئەوەی ئاوایان نەكرد، ئەوە دیارە ئەوان نازانن‌و، لەبەر ئەوەش كە زانستیان لە دەستدا نەبووە‌و بەرەو ئەو زانستەی نەبردوون ئەوا دیارە زانستەكەش نەبووە. 
ئەو یاداوەرییەی قورئانیشمان دەربارەی ڕەفتار خراپەكانی جوولەكە‌و خراپ ڕوانینیان بۆ هەق كە لە پێش چیرۆكی (هارووت‌و مارووت)‌و كە لە باسی جوولەكەكان‌و پەیڕەوكردنی سیحربازییاندا هاتووە، لەبیر ناچێت، كە لەمبارەیەوە خوا دەربارەیان فەرموویەتی واتە: كاتێك پێغەمبەرێك لەلایەن خواوە بۆ جوولەكەكان هات‌و سەرەڕای ئەوەی كە پشتگیریی لە ڕاستیی تەوڕات دەكرد-كە محمدی دوا پێغەمبەری خوا بوو كە بۆ سەرجەم خەڵكی هاتبوو- كۆمەڵێك لە خاوەن كتێبەكان -واتە جوولەكەكان- كتێبی خوایان پشتگوێ‌ خست وەك ئەوەی هەواڵی نازانن‌و هیچ زانیاری یەكیان لەبارەوە نەبێت.
بێگومان جوولەكەكان لەو جێگەیەدا وەك كەسانێك كە (نازانن) ڕەفتاریان كردووە‌و، لێرەش دا لە ڕێگای ئەوانەوە دەڕۆن كە (نازانن)‌و، خۆ ئەگەر بیانزانیایە ئەوا ئەو ڕەفتارانەیان نەدەنواند كە ئاماژەیان بۆ كراوە. 
زانستی پەند لـێ‌وەرگیراویش ئەوەیە كە سوود بە خاوەنەكەی دەبەخشێت‌و زیانی لـێ‌ نادات، زانستی پەسندكراویش ئەوەیە، كە سوود بە كەسانی تریش دەگەیەنێت، خۆ ئەگەر وانەبوو، ئەوا وەك ئەوە وایە كە هەر نەبێت‌و، خاوەنانیشی لەو كەسانە دەبن كە هیچ نازانن تەنانەت گەر گومانیشیان وابێت كە گوایە دەزانن، چونكە زانستیش بە ئەنجام‌و بەروبوومیەوە دیارە.
هەموو مافەکانی پارێزراون بۆ ماڵپەری قورئانی پیرۆز