ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
دیمه‌نه‌کانى قورئان .. ( ٥٨ ) قورئان و زمانى عه‌ره‌بى :
زمانى ئینگلیزى نزیکه‌ى بیست هه‌زار ڕه‌گ(جذر)ى هه‌یه که‌یه‌کى نزیکه‌ى دوانزه (اشتقاق)ى بۆ ده‌کرێ و به‌مه‌ش نزیکه‌ى دووسه‌دو چل هه‌زار وشه دروست ده‌بێت.
له‌زمانى عه‌ره‌بیدا که ده‌وڵه‌مه‌ندتره نزیکه‌ى په‌نجا هه‌زار ڕه‌گ هه‌یه‌و یه‌کى نزیکه‌ى چل (اشتقاق)ى بۆ ده‌کرێتو به‌مه‌ش نزیکه‌ى دووملیۆن وشه دروست ده‌بێت، قورئانى پیرۆز نزیکه‌ى یه‌ک له‌سه‌ر چلى ئه‌و وشانه‌ى وه‌رگرتووه‌و زۆر به وردى به‌کارى هێناون، به‌جۆرێک که هه‌ر وشه‌یه‌ک له‌جێى تایبه‌تى خۆیدایه‌و هیچى تر جێى ناگرێته‌وه.
لێکۆڵه‌ران ده‌ڵێن هه‌موو پیتێک ئه‌وه‌نده به‌دیقه‌ت به‌کارهاتووه، ته‌نانه‌ت تاقه پیتێک زیاده نیه، بۆیه ئه‌گه‌ر پیته‌کانى سووره‌تى (نوح) بژمێرین، ده‌بینین(٩٥٠) پیته، که ده‌کاته ته‌مه‌نى حه‌زره‌تى(نوح) سه‌لامى خواى لێبێت .
ئه‌مه بێجگه له‌وه‌ى که قورئان باسو خواسى زانستى واى تێدایه که له‌م سه‌دانه‌ى دواییدا دۆزراونه‌ته‌وه، بوَنموونه (مه‌وسوعه‌ى به‌ریتانى) ته‌نها باس له به‌شى سه‌ر زه‌وى شاخه‌کان ده‌کات، چونکه زانست ته‌نها ئه‌وه‌نده‌ى دۆزیبووه‌وه تا ئه‌و رۆژه‌ى ئه‌و مه‌وسوعه‌یه نووسرابوو، به‌ڵام قورئانێکى پێش چوارده سه‌ده له‌مه‌وبه‌ر ئاماژه بۆ به‌شى ناو زه‌وى شاخیش ده‌کات و ده‌فه‌رموێت: [ والجبال اوتاداً ] النبأ / ٧ واته: شاخه‌کانمان وه‌ک مێخ داکوتاوه، که‌له راستیشدا هه‌روایه، شاخى ئیڤرست ٩کم) به‌رزه له‌سه‌ر ڕووى زه‌وى یه‌وه و له ناو زه‌ویشدا به‌قووڵى نزیکه‌ى (١٣٥کم) چۆته خواره‌وه، که‌به‌مه‌ش وه‌ک مێخ وایه که‌داکوتراوه به‌زه‌ویداو مایه‌ى هاوسه‌نگى زه‌وى یه‌و له‌نگه‌رى گرتووه هه‌روه‌ک قورئان ده‌فه‌رموێت: [ والجبال ارساها ] الذاریات : ٣٢ هه‌روه‌ها ده‌فه‌رموێت: [ خلق السماوات بغير عمد ترونها والقى في الارض رواسي أن تميد بكم ] لقمان /١٠ واته : خواى په‌روه‌ردگار ئاسمانه‌کانى به‌دیهێناوه و رایگرتووه به‌بێ کۆڵه‌که هه‌روه‌ک ده‌بینن، وه له‌زه‌ویدا شاخه‌کانى داناوه بۆ هاوسه‌نگى.
( له‌فه‌رمووده‌شدا جه‌ختکراوه‌ته‌وه سه‌ر ئه‌م مانایه که ده‌فه‌رموێ: عندما خلق الله الارض جعل تميد فأرساها بالجبال ) او کما قال … کتێبى : دیمه‌نه‌کانى قورئان / ئه‌ندازیار عوسمان.