ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
کوڕ وه‌ک کچ نییه!
نوسینى/سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
خواى گه‌وره له چیرۆکى له‌دایکبوونى مه‌ریه‌مدا ده‌فه‌رموێت: (فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَ‌بِّ إِنِّي وَضَعْتُهَا أُنثَىٰ وَاللَّـهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنثَ)ال عمران/٣٦ واته: کاتێک هاوسه‌ره‌که‌ى عیمران منداڵه‌که‌ى بوو به دڵشکاوییه‌وه وتى: په‌روه‌ردگارا خۆ من کچم بوو, بێگومان خوا خۆى چاک ده‌زانێت که چى بووه, خۆ ئاشکرایه کوڕیش وه‌کو کچ نییه.
١- زاناى سویدى "دافید ئه‌نگمار" له‌زانکۆى (Luna)ى سویدى هه‌ستا به به‌کارهێنانى گازى "زینون" که له‌خوێندا ده‌توێته‌وه و تیشکه‌کانى "گاما" به‌رهه‌م دێنێت, کاتێک گازه‌که بۆ مێشک ده‌گوێزرێته‌وه و به‌هۆى (32) هه‌سته‌وه‌رى جێگیر به له‌شه‌وه وێنه ده‌گیرێت, له ئاکامدا بۆ زانایان ڕوون بووه‌وه که به‌شى ڕاستى مێشک له نێردا چالاکتر کارده‌کات, له کاتێکدا که به‌شى چه‌پ له مێیه‌دا چالاکتر کارده‌کات... ئه‌وه‌ش هۆى سه‌رکه‌وتوویى پیاو لێکده‌داته‌وه له‌بواره‌کانى ماتماتیک و ئه‌ندازیارى و بابه‌ته تێۆریه‌کاندا, له کاتێکدا که به‌شى چه‌پ هێزى بیستنى تێدا چڕبووه‌ته‌وه, هه‌ر بۆیه ئافره‌ت له بواره ئه‌ده‌بیه‌کاندا به‌هێز و سه‌رکه‌وتووتره.
٢- پیاوان له ئافره‌تان بالآبه‌رزترن, جه‌سته‌ى ئافره‌تان تا ته‌مه‌نى (19)ساڵى گه‌شه ده‌کات, جه‌سته‌ى پیاوان تا ته‌مه‌نى ٢٠سالآن گه‌شه‌ده‌کات.
٣- خوێن, بڕى هیمۆگلۆبین له خوێنى ئافره‌تدا (12-14)گرامه له‌هه‌ر (100ملى ليتر)ێکدا بڕى هیمۆگلۆبین له خۆێنى پیاواندا (14-16)گرامه له‌هه‌ر (100ملى ليتر)ێکدا.
٤- تێکڕاى نیشتنى خوێن (ترسيب الدم) له ئافره‌تاندا له (سفر بؤ 7ملى مةتر) تێکڕاى نیشتنى خوێن له نیره‌دا له‌نێوان (سفر بؤ ثيَنج ملى مةتر ئةم ڕيَذةية بؤ ئافرةتان لةكاتى سكثڕياندا دةطؤڕيَت.
5- جياوازى قةبارةى (سى) له پیاو و ئافره‌تدا, فراوانى زینده‌گى (حيوية)ى سییه‌کان لاى ئافره‌تان (4,2سانتمةتر سيَجا)یه به‌لآم له پیاواندا (3,2سانتيمةتر سيَجا)یه.
٦- جیاوازى (RBC-Hb)ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ جیاوازى هۆڕمۆنى ده‌ردراوى سه‌ر گورچیله, به‌جۆرێک که خانه‌کانى خوێن له پیاواندا ده‌وروژێنێت و له ژنانیشدا دایده‌به‌زێنێت.
٧- هه‌موو ڕۆژێک ئافره‌ت به تێکڕاى ٩کوپ ئاو ونده‌کات, پیاو ڕۆژانه ١٢کوپ ئاو ونده‌کات.
٨- له‌کاتى منداڵبووندا ڕژێنى نوخامى هه‌ڵده‌ستێ به ده‌ردانى هۆرمۆنێکى دیاریکراو, کارى ئه‌و هۆرمۆنه بریتیه له:
أ- هێنانه‌وه‌یه‌کى کرژکردنى ماسولکه‌کانى منداڵدان له‌کاتى منداڵبووندا.
ب- ده‌ردانى شیر له شیره ڕژێنه‌کانه‌وه له‌ماوه‌ى شیرپێداندا. له‌گه‌ڵ چه‌ندین جیاوازى تر له نێوان پیاو و ژندا که ڕاستێتى ئایه‌ته‌که به ته‌واوى به‌دیار ده‌خات.