ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
خێزان
یه‌ک پرسیار... کام ئافره‌ت ده‌که‌یته هاوسه‌ری ژیانت؟
نه‌مام حه‌سه‌ن ڕه‌سوڵ
توێژه‌رى کۆمه‌لآیه‌تى
ده‌ڵێن له پشت هه‌ر پیاوێکی مه‌زنه‌وه، ئافره‌تێکی مه‌زن هه‌یه.. ئه‌و ئافره‌ته‌ی که ده‌بێته مایه‌ی به‌خشینی خۆشه‌ویستی و ئارامی و سه‌رکه‌وتن بۆ هاوسه‌ره‌که‌ی.
گرنگه هه‌موو ئافره‌تان ئه‌و وته‌یه به‌هه‌ند وه‌ربگرن و، له‌و ئاسته‌دا ته‌ماشای خۆیان بکه‌ن، که ده‌توانن کاری زۆر گه‌وره ئه‌نجام بده‌ن، له کاتێکیش کاری باش زه‌حمه‌تی زۆری ده‌وێ، ده‌بینین زۆرانێکی پرۆسه‌ى هاوسه‌رگیری سه‌رکه‌وتوو نابن..
بێگومان ئافره‌تی چاک خه‌ونی هه‌موو پیاوێکه، هه‌رچه‌نده چه‌مکی چاک له‌لای پیاوه‌کان نسبییه و پیاوان یه‌ک بۆچوونیان نییه، ئه‌مه‌ش زۆرجار وای له پیاو کردووه ئه‌و پرسیاره له خۆی بکات و بڵێت: کام ئافره‌ت بکه‌مه هاوسه‌رى ژیانم؟
چه‌ند ڕێگه‌یه‌ک بۆ ده‌ربڕینی خۆشه‌ویستی بۆ هاوسه‌ره‌که‌ت
ئــــــــاماده‌کردنی:ســــــــۆزی
بۆ ده‌ربڕینی خۆشه‌ویستی زۆر ڕێگه‌ی جیاواز هه‌یه بۆ ئه‌وه‌ی سۆز و خۆشه‌ویستی خۆت بۆ که‌سی به‌رامبه‌ر ده‌بڕیت زۆر به‌ڕاستگۆیانه و به‌شێوه‌یه‌کی ناڕاسته‌وخۆ، چونکه زۆر وشه‌ی ئه‌شق و خۆشه‌ویستی سه‌رسوڕهێنه‌ر هه‌یه که هه‌مووان ئه‌یزانین و هه‌ندێ ده‌ربڕین هه‌یه دووره له درکاندنی وشه،به‌لآم کاریگه‌ری زیاتره له‌وانه‌ی که خۆشه‌ویستی به وشه ده‌رده‌بڕن، هه‌ندێ که‌س هه‌یه که ناتوانن خۆشه‌ویستی خۆیان ده‌ربڕن به وشه، به‌لآم ئه‌توانن خۆشه‌ویستی خۆیان ده‌ربڕن به‌بێ درکاندنی هیچ وشه‌یه‌ک ..
چه‌ند ڕێگه‌یه‌ک بۆ ده‌ربڕینی خۆشه‌ویستی خانمان بۆ هاوسه‌ره‌کانیان و به‌پێچه‌وانه‌وه :
چۆن مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌که‌تدا ده‌که‌ی له ماوه‌ی سووڕی مانگانه‌یدا؟
و. هێور خه‌لیل / هه‌ولێر
ژماره‌یه‌کی زۆری ئافره‌تان له سه‌رتاسه‌ری جیهان له مانگێکدا هه‌فته‌یه‌ک زیاتر یاخود که‌متر، به‌هۆی ئه‌و گۆڕانکارییه فسیۆلۆجیانه‌ی به‌سه‌ریاندا دێت ده‌که‌ونه سووڕی مانگانه‌وه، ئه‌م حاڵه‌ته‌ش کاریگه‌ری به‌سه‌ر لایه‌نی ده‌روونی و سه‌لیقه و سۆزی ئافره‌ت جێده‌هێڵێت.
لێکۆڵینه‌وه‌یه‌کی به‌رازیلی که له به‌شی نه‌خۆشییه ده‌روونیه‌کانی زانکۆی (ئؤنيب) له شاری ساوپاولۆ ده‌رچووه، تیشک ده‌خاته سه‌ر ئه‌و ناڕه‌حه‌تیانه‌ی ئافره‌ت هه‌موو مانگێک به‌هۆی سووڕی مانگانه‌ی روبه‌ڕووی ده‌بێته‌وه، بۆ چۆنییه‌تی مامه‌ڵه‌کردنی پیاو له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌که‌ی له‌م حاڵه‌ته‌دا چه‌ند رێنماییه‌ک ده‌خاته‌ڕوو:
گاڵته‌کردن هه‌ڵه‌یه‌کی گه‌وره‌یه
به‌ر له هه‌موو شتێک ده‌بێت پیاو به شێوه‌یه‌کی ئاسایی بڕوانێته ئه‌م حاڵه‌ته‌ی به‌سه‌ر ئافره‌تدا دێت و به هیچ شێوه‌یه‌ک قسه‌یه‌ک یاخود گوفتارێکی له ده‌می ده‌رنه‌چێت که تام و بۆنی گاڵته‌کردن به ئافره‌تی تیابێت، چونکه
به‌خته‌وه‌رى به‌ده‌ست کامیانه ژن یا پیاو؟
نوسینى : شنه درودگه‌ر
زه‌رده‌خه‌نه‌و گفتوگۆو پێکه‌نین، ناتوانن پێناسه‌ى به‌خته‌وه‌رى بکه‌ن و جێگره‌وه‌ى به‌خته‌وه‌رى بن، زۆر هه‌ڵوێستى ڕۆژانه زه‌رده‌خه‌نه‌و پێکه‌نین دروست ده‌کات، به‌لآم به‌خته‌وه‌رییه‌کى کاتى و رووگه‌شیه، ئه‌و که‌سه‌ى زه‌رده‌خه‌نه له لێوى ده‌بارێ و به گاڵته‌وه پێکه‌نین ده‌گۆڕێته‌وه له‌وانه‌یى له‌ناخه‌وه به‌تاڵکردنه‌وه‌ى کۆمه‌ڵێک کێشه و گرفتى چه‌پێنراو بێت،
چۆن ده‌گه‌یت به لوتکه‌ی خۆشه‌ویستی له دڵی هاوسه‌ره‌که‌تدا؟......خێزان
هیمداد خالد
چۆن ده‌گه‌یت به لوتکه‌ی خۆشه‌ویستی له دڵی مێرده‌که‌تدا؟
بۆ خۆشکان خوشکی به‌رێزم، بۆ ئه‌وه‌ی له دڵی مێرده‌که‌تدا له‌وپه‌ڕی خۆشه‌ویستیدا بیت، ئه‌م رێنماییانه له بیرمه‌که، به هیوای ئه‌وه‌ی له ژیانی هاوسه‌ریتدا سوودی لێوه‌ربگریت وه ببیت به پارچه‌یه‌ک له‌دلی مێرده‌که‌تدا:
١-هه‌تا پێت ئه‌کرێت ئیش وکاره‌کانی رۆژانه‌ت مه‌هێنه کاتی پشودانی پیاوه‌که‌ت، یا ئه‌و کاته‌ی که کاتی هاتنه‌وی پیاوه‌که‌ته ده‌ست بکه‌یت به خۆ خه‌ریک کردن به کاره‌کانی ناو ماڵ .
٢- ئه‌گه‌ر مێرده‌که‌ت دواکه‌وت له کاره‌که‌ی په‌یوه‌ندی پێوه‌بکه و هه‌واڵی بپرسه، چونکه به دڵنیاییه‌وه ئه‌وکات زیاتر خۆشه‌ویست ده‌بیت له‌دڵیدا.
هاوسه‌رگیری .. له جوانترین به‌ڵگه‌کانی خوای گه‌وره‌یه
چرا ئه‌حمه‌د ـ هه‌ولێر
به دڵنیاییه‌وه هاوسه‌رگیری به‌ڵگه‌یه‌کی حاشاهه‌ڵنه‌گره و له جێگای خۆیدایه، نه‌ک هه‌ر بیری لێ بکرێته‌وه، به‌ڵکو پێویستی به چه‌ندین باس و لێکۆڵینه‌وه هه‌یه، تاکو بتوانین کامه‌رانی نێوان خێزان و مه‌به‌ستی سه‌ره‌کی له‌م سوننه‌ته ئیلاهییه به‌ده‌ست بێنین، ئه‌ی ئه‌وه نییه خوای مه‌زن به‌م شێوه‌یه کۆتایی به ئایه‌تی ژماره (21)ی سوره‌تی (رؤم) دێنێت، که ده‌فه‌رموێت "( وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ)".
(9) له هۆکاره‌کانی هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه‌ی ئافره‌ت له هاوسه‌ره‌که‌ی!.....(خێزان)
و. هێور خه‌لیل ـ هه‌ولێر
له سه‌ره‌تای ژیانی خێزانیدا، ئافره‌ت وێنایه‌کی تایبه‌ت بۆ هاوسه‌ره‌که‌ی دروست ده‌کات و به‌درێژایی رۆژگار ده‌خوازێت ئه‌و وێنه‌ی له‌بیری ئه‌ودا بووه، له‌سه‌ر ئه‌رزی واقع بێته‌دی، به‌لآم هه‌ندێ جار تووشی سه‌رسامی و باوه‌ڕنه‌کردن ده‌بێت، کاتێک پێچه‌وانه‌ی ئه‌و وێنایه‌ی ئه‌و له‌ناو ماڵه‌که‌یدا ده‌بینێت، بۆیه ئافره‌ت له‌و حاڵه‌ته‌دا ناچار ده‌بێت پڕ به گه‌رووى هاوار بکات به‌سه‌ر پیاوه‌که‌یدا و بڵێت :"ئیتر به‌سه، په‌شیمانم.. ئه‌م ژیانه‌م ناوێت.."!
توێژه‌رانی کۆمه‌لآیه‌تی جه‌ختیان کردۆته‌وه له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ئافره‌ت کاتێک ده‌گاته ئه‌و قۆناغه کاتێک بۆی ئاشکرا ده‌بێت هاوسه‌ره‌که‌ی یه‌کێک له هه‌ره خراپترین سیفه‌ته‌کانی پیاوانی تێدایه، بۆیه گرنگه پیاوان بزانن که ئه‌و سیفه‌تانه چین که‌وا ده‌کات رۆژێک له رۆژان ببێته هۆکاری له‌ده‌ستدانی هاوسه‌ره‌کانیان:
1- داماڵراو له سۆز
چۆن کێشه خێزانیه‌کان سنووردار ده‌که‌یت
و. هێور خه‌لیل ـ هه‌ولێر
هه‌رچه‌نده ژیانی هاوسه‌ری بێ کێشه نابێت، به‌لآم به‌م (دوازده) هۆکاره ده‌توانین هه‌ر له سه‌ره‌تاوه کێشه‌کان سنووردار بکه‌ین و هه‌وڵی نه‌هێشتنی بده‌ین:
١- داوای لێبوردن: به‌تایبه‌ت داوای لێبوردن کاتێک به‌شێوازێکی جوان و جددی بوونی پێوه دیاربێت، هه‌موو کاریگه‌رییه سه‌لبیه‌کانی کێشه ده‌سڕێته‌وه.
٢- خۆگرتن له وتنی هه‌موو شتێک: چونکه هه‌ڵچوونی زۆر وا ده‌کات به‌رامبه‌ر به‌رگری له خۆی و بۆچوونه‌که‌ی بکات، هه‌رچه‌نده هه‌ڵه‌ش بێت.
٣- خواردنه‌وه‌ی توڕه‌یی: له رێگه‌ی ئارامگرتن و رێگه‌دان به گفتوگۆ.
٤- سنووردارکردنی کێشه‌که: له رێگه‌ی به‌دوورگرتنی باسکردنی ئه‌م کێشانه له‌لای خێزانی هه‌ردوولا، یاخود که‌سانی تر، هه‌روه‌ک گفتوگۆ و قسه‌کردن له‌سه‌ر کێشه‌کان ده‌بێت دوور بێت له بینین و بیستنی منداڵه‌کان.
- « first
- ‹ previous
- 1
- 2
- 3