ماڵپەری قورئانی پیرۆز

کتێبخانه‌ى محوى
٣-ناوه‌ندی زمان له‌گه‌ل به‌رامبه‌ری له‌ ئاسمانه‌ی سه‌رووی ده‌م شوێنی ده‌رچوونی سێ پیته‌ (ي، ش، ج) به‌ مه‌رجێک پیتی (يا)ه‌که‌ مه‌ددی نه‌بێت.
له‌کاتی ده‌رچوونی (ي) زمان به‌رز ده‌بێته‌وه‌ به‌لآم ناگاته‌ ئاسمانه‌ی سه‌رووی ده‌م، وه‌ له‌ کاتی ده‌رچوونی (ش) زمان زیاتر به‌رز ده‌بێته‌وه‌، به‌لآم ناگاته‌ مه‌لآشوو، به‌لآم

ئاماده‌کردنى: کتێبخانه‌ى محوی

٢- ئه‌وپه‌ڕی زمان که‌مه‌ک له‌ دوای مه‌خره‌جی (ق) واته‌ که‌مه‌ک بۆ لای ده‌م دآ له‌گه‌ل به‌رامبه‌ری له‌ مه‌لآشوو ئاسمانه‌ی سه‌رووی ده‌م مه‌خره‌جی پیتی (ك)ه‌

ئاماده‌كردنى :كتيَبخانه‌ى محوى
١-ئه‌وپه‌ڕی زمان (أقصى اللسان) واته‌ کۆتایی زمان له‌گه‌ل مه‌لآشوو یان ئاسمانه‌ی سه‌رووی ده‌م له‌ به‌رامبه‌ری شوێنی ده‌رچوونی پیتی (ق)ه‌

ئاماده‌کردنى: کتێبخانه‌ى محوى
پێم باشه‌ پێش ئه‌وه‌ی باس له‌ مه‌خره‌جی زمان بکه‌ین باسێک له‌ ددانه‌کان و به‌شه‌کانی زمان بکه‌ین، ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ (32) ددانییان هه‌یه‌ به‌م شێوه‌یه‌:
١-اربع پنایا (بڕندةكان) چوار ددانن له‌ پێشه‌وه‌ی ده‌م و دوو له‌سه‌روو دوو له‌ خواروو کارییان پچڕاندن (قطع)ی خۆراکه‌.
٢-اربع رباعیّات (ئةقل ددانةكان) ئه‌مه‌ش چوار ددانن دوو له‌سه‌روو دوو له‌ خواروو ده‌که‌ونه‌ ئه‌م لا و ئه‌و لای (الثنايا) کارییان پچڕاندنی خۆراکه‌ یارمه‌تی (ثنايا) ده‌ده‌ن.

ئاماده‌کردنى : کتێبخانه‌ى محوى
شوێنی ده‌رچوونی پیته‌کان (17) ( ) . شوێنن، ئه‌م حه‌ڤده‌ شوێنه‌ش دابه‌ش ده‌بن بۆ سه‌ر پێنج شوێنی سه‌ره‌کی که‌ ئه‌مانه‌ن:
١-الجوف بۆشایی ناو ده‌م و قورگ.
٢-الحلق  گه‌روو.
٣-اللسان زمان.
٤-الشفتان  دوو لێوه‌کان.
٥-الخیشوم کۆتایی کونه‌ که‌پوو سه‌ر قورگ.

ئاماده‌کردنى : کتێبخانه‌ى محوى
دووجۆره‌ هه‌ڵه‌ (لَحْن) هه‌ن له‌ خوێندنی قورئان
١-اللحنُ الجَلیّ- هه‌ڵه‌ی ئاشکرا:
ئه‌مه‌ بریتییه‌ له‌ هه‌ڵه‌ کردن له‌ خوێندنه‌وه‌ی پێکهاته‌ی وشه‌که‌ جا کاریگه‌ری هه‌بێت بۆ سه‌ر ماناکه‌ی یان نه‌یبێت، ئه‌مه‌ش بۆیه‌ پێی ده‌وترێت هه‌ڵه‌ی ئاشکرا چونکه‌ هه‌ڵه‌که‌ ئاشکرایه‌ لای زانا به‌ ئه‌حکامی ته‌جوید و نه‌زان پێی.
نموونه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی که‌ هه‌ڵه‌که‌ کاریگه‌ری هه‌بێت له‌سه‌ر ماناکه‌ی وه‌ک ئه‌وه‌ فه‌تحه‌ی تای (أنعمت) بکه‌ی به‌ بۆر (ضمة).

ئاماده‌کردنی: کتێبخانه‌ی محوی

ئه‌گه‌ر له‌ سه‌ره‌تادا ده‌ستت کرد به‌ خوێندنه‌وه‌ی سووڕه‌تی (توبة) ئه‌وه‌ ته‌نها (إستعاذة) ده‌خوێنی، به‌لآم ئه‌گه‌ر سووڕه‌تی (أنفال)ت ته‌واو کرد ویستت راسته‌وخۆ (توبة)ش بخوێنی ئه‌وه‌ سێ باری بۆ هه‌یه‌.
أ-گه‌یاندنی کۆتایی سووڕه‌تی (أنفال) به‌ (توبة) به‌بێ سه‌کته‌(1 )  و هه‌ناسه‌.

ئاماده‌کردنی کتێبخانه‌ی محوی

خوێندنی (بسم الله الرحمن الرحيم) له‌ نێوانی دوو سووڕه‌تان چوار باری بۆ هه‌یه‌ که‌ ئه‌مانه‌ن:
١-له‌ سه‌ر هه‌موویان بوه‌ستى.
ئه‌مه‌یان له‌ هه‌موویان باشتره‌، واته‌ که‌ سووڕه‌ته‌که‌ت ته‌واو کرد بوه‌ستى ئینجا بڵێی (بسم الله الرحمن الرحيم) دیسان بوه‌ستی ئینجا ده‌ست بکه‌ی به‌ خوێندنی سووڕه‌ته‌که‌ی تر.
٢-هه‌موویان بگه‌یه‌نی.
٣-گه‌یاندنی (بسملة) به‌ سووڕه‌تی دووه‌م.

ئاماده‌کردنى: کتێبخانه‌ى محوی
سێ جۆر خوێندنه‌وه‌ هه‌ن که‌ ئه‌مانه‌ن:
١-الترتیل (1) : ئه‌م جۆره‌ خوێندنه‌وه‌ باشترین جۆری خوێندنه‌وه‌ی قورئانه‌، ئه‌مه‌ش بریتییه‌ له‌ خوێندنی قورئان به‌ له‌سه‌ر مانه‌وه‌ و تێگه‌یشتن و په‌له‌ نه‌کردن خوا ده‌فه‌رمووآ: [وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلاً ](المزمل: 4)
واته‌: وه‌ ده‌وری قورئان بکه‌ره‌وه‌ به‌ له‌سه‌رخۆیی ( بةريَك و ثيَكي).
٢-الحدر: ئه‌مه‌ش بریتییه‌ له‌ خوێندنه‌وه‌ی قورئان به‌ په‌له‌

ئاماده‌کردنى: کتێبخانه‌ى محوی
یه‌که‌م: الإستعاذة-واته‌: خۆ پاراستن، یه‌کێک له‌ شێوه‌کانی (إستعاذة) به‌م جۆره‌یه‌ (أعوذ بالله من الشيطان الرجيم) سوننه‌ته‌ بۆ قورئان خوێن که‌ ده‌ست به‌ قورئان خوێندن ده‌کات له‌ سه‌ره‌تای سوڕه‌ت بوو یا له‌ سه‌ره‌تاکه‌ی نه‌بوو بیخوێنی، وه‌ گوتراویشه‌ (إستعاذة) له‌ کاتی ده‌ستپێکردنی خوێندنه‌وه‌ی قورئان واجبه‌ به‌ به‌ڵگه‌ی ئایه‌تی [فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ] (النحل: 98).
واته‌: هه‌ر کاتێک که‌ قورئانت خوێند خۆت بپارێزه‌ به‌ خوا له‌ شه‌یتانی ده‌رکراو و دوورخراو له‌ ره‌حمه‌تی خوا.
خیلافیش له‌وه‌دا نییه‌ که‌ (إستعاذة) به‌شێک نییه‌ له‌ قورئان.

ئاماده‌کردنى : کتێبخانه‌ى محوی

ته‌جوید له‌ زمانه‌وانیدا واته‌ (تحسين) یانی: جوانکردن چاک کردن (جَوَّد يُجَوِّدُ تَجويداً) ده‌ڵآ (جَوّد الشئ)، یانی شته‌که‌ی جوان کرد شته‌که‌ی چاک کرد (أجاد الشئ) شته‌که‌ی به‌باشی ئه‌نجام دا.
به‌لآم (تجويد) له‌ زاراوه‌دا (إصْطِلاح القُرّاءِ) به‌م شێوه‌ هاتووه‌:
(أعطاء كل حرف حَقَّهُ و مستحَقِّه‌ من مخرج وصفه‌ وغنه‌ ومَدِ وترقیق وتفخیم) واته‌: بریتییه‌ له‌ دانی مافی هه‌موو پیتێک له‌ سیفاتی خۆیی و لاوه‌کی له‌ شوێنی ده‌رچوون و سیفه‌ت و مینگه‌ و درێژکردنه‌وه‌ و لاوازکردن و قه‌ڵه‌و کردن.

ئاماده‌كردنی : دارا ئازاد

به‌پێی لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك كه‌ پزیشكێكی میسری ئه‌نجامیداوه‌ ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ قورئانخوێندن به‌ ده‌نگ و ره‌چاوكردنی لایه‌نی خۆشخوانی (ته‌جوید) یارمه‌تیده‌رێكی زۆر باشه‌ بۆ باشبوون و باشتر راپه‌ڕاندنی ئه‌ركی سییه‌كان و چاره‌سه‌ریی نه‌خۆشیی (ته‌نگه‌نه‌فه‌سی (ره‌بۆ). هه‌روه‌ها

به ده ستكاریه كی كه مه وه له كتێبی (( قورئانی پیرۆز چۆن بخوێنینه وه.. )) نووسینی صلاح الدین محمد بهاءالدین وه رگیراوه .   له‌سه‌ر ئه‌م ناونیشانه‌ كلیك بكه‌     http://www.moslim.se/koranen/Tajwid/tajwid.htm 

_{-ده‌رسی یه‌كه‌م-}

_{هيمن كريم} 

_{1-الادغام بغنه‌ (مینگه‌ی به‌ غوننه‌)}

_{یاسا:- هه‌ركاتێك نون الساكنه‌(نْ) یان (تنوین الفتحه‌ واته‌ دوو فه‌تحه‌ له‌ سه‌ر یه‌ك یان تنوین الضمه‌ واته‌ دوو ضمه}

بریتییه‌ له‌ تێخستنی ڵیتێك بۆ ناو ڵیتێكی تر به‌جۆرێك به‌یه‌ك ده‌نگ ده‌رببڕێن و ده‌نگیان له‌هی دووه‌م بچێت به‌ شه‌دده‌داری

دوو جۆره‌:

یه‌كه‌م/ تێكهه‌ڵكێشكردنی گه‌وره‌(الإدغام الكبیر).

تێخستنی ڵیتێكی جووڵاو به‌جووڵاوێكی تر(إدغام متحرك فی متحرك)، وه‌ك لا مُبَّدڵ لِكَلِمَاته .