ماڵپەری قورئانی پیرۆز

نوسینى/ناصح ابرهیم سازانى

هه‌ندێک کۆسپ ده‌بنه‌ هۆى که‌مى خشوع یا نه‌مانى له‌ نوێژدا, جا هه‌یانه‌ له‌ناو نوێژه‌که‌دا یه‌و هه‌شیانه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ى نوێژه‌که‌دایه‌, ئه‌مانه‌ى لاى خواره‌وه‌ش چه‌ند کۆسپێکن له‌ به‌رده‌م خشوع دا: 

١- لاوازى ئیمان به‌ گه‌یشتن به‌ دیدارى په‌روه‌ردگار:

یه‌کێ له‌ سیفاتى ئه‌وکه‌سانه‌ى به‌خشوعه‌وه‌ نوێژ ده‌که‌ن ئه‌وه‌یه‌ که‌گومانیان نیه‌ ده‌گه‌ن به‌دیدارى خواى خۆیان,

ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین

خواى گه‌وره‌ له‌ قورئانى پیرۆزدا باسى ئه‌و گوناهه‌ گه‌ورانه‌ى کردووه‌ که‌ده‌بنه‌ هۆى چوونه‌ دۆزه‌خه‌وه‌ به‌ هه‌میشه‌یى وه‌لێره‌دا ئاماژه‌ بۆ هه‌ندێکیان ده‌که‌ین له‌وانه‌:

١- بێ باوه‌ڕى و هاوه‌ڵ دانان بۆ خوا

خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: [ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِالْكِتَابِ وَبِمَا أَرْ‌سَلْنَا بِهِ رُ‌سُلَنَا ۖ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ ﴿٧٠﴾ إِذِ الْأَغْلَالُ فِي أَعْنَاقِهِمْ وَالسَّلَاسِلُ يُسْحَبُونَ ﴿٧١﴾ فِي الْحَمِيمِ ثُمَّ فِي النَّاڕ‌ يُسْجَرُ‌ونَ ﴿٧٢﴾ ثُمَّ قِيلَ لَهُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ تُشْڕ‌كُونَ ﴿٧٣﴾ مِن دُونِ اللَّـهِ ۖ قَالُوا ضَلُّوا عَنَّا بَل لَّمْ نَكُن نَّدْعُو مِن قَبْلُ شَيْئًا ۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ اللَّـهُ الْكَافِڕ‌ينَ ﴿٧٤﴾ ذَٰلِكُم بِمَا كُنتُمْ تَفْرَ‌حُونَ فِي الْأَرْ‌ضِ بِغَيْڕ‌ الْحَقِّ وَبِمَا كُنتُمْ تَمْرَ‌حُونَ ]غافر/٧٠-٧٥

نوسینى/دانا عوسمان

ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین

١- ڕاستگۆیى ڕێگه‌یه‌کى نه‌پچڕاوه‌ به‌روه‌ به‌هه‌شت.

٢- ڕاستگۆیان یه‌کێکن له‌به‌نده‌ نزیک و خۆشه‌ویسته‌کانى خواى گه‌وره‌.

نوسینى/بورهان محمد ئه‌مین

ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین

له‌ قتاده‌ وه‌ ده‌گێڕنه‌وه‌ وه‌ ده‌ڵێت: پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم دوعاى کرد  هه‌تا په‌روه‌ردگار موڵک و مه‌مله‌که‌تى رۆم و فارس بخاته‌ سه‌ر موڵک و مه‌مله‌که‌تى نه‌ته‌وه‌که‌ى,

مرۆڤێک ئومێدی بەھەموو شتێک لەدەستدابێت دەتوانێت چی بکات؟ چۆن دەتوانێت لە دونیا و دواڕۆژدا سەرکەوتووبێت؟ خوای پەروەردگار بانگی ئەو کەسە بێھیوایانە دەکات کە ھەڵە و تاوان و سەرپێچیان ئەنجامداوە، لێوان لە سۆز و میھرەبانیەوە بانگیان دەکات، پەروەردگار دەفەرموێت:{قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ (53) وَأَنِيبُوا إِلَى رَبِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنْصَرُونَ (54)} [الزمر] واتە:

*یەکێ لە نیشانەکانی دڵی نەخۆش ئەوەیە لەشی سستە بۆ ناسینی خواو گەڕانەوە بۆ لای خوا، وە خۆشەویستی دنیا لە سەرەوەی ھەموو شتێکە لە لای خاوەنی ئەم دڵە{أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ أَفَأَنْتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكِيلًا (43)} [الفرقان].        

* خاوەنی ئەم دڵە نەخۆشە کە گوناح دەکات ھەست بە ئازاری گوناھەکە ناکات. وەکو گوتراوە (ۆمَا لِجَرح بِمَیت إِیلام) واتە/ مردوو ھەست بە ئازاری برین ناکات.

گازی ئۆکسجین کە ڕێژەی (٢١%)ی پێکھاتەی ھەوا پێکدەھێنێت، فاکتەرێکی سەرەکی و پێویستە لە ھەموو سوتانێک و دروستبوونی ئاگردا. داری سەوز لە ڕێگای ماددەی کلۆرۆفیل یان پلاستیدە سەوزەکانەوە کە ڕەنگی سەوز دەبەخشێتە ڕووەک، دەبێتەھۆی دروستکردنی ئۆکسجین لە ھەوادا. 

نوسینى/ناصح ابراهیم سازانى

ئیبن ره‌جه‌بى حه‌نبه‌لى ده‌ڵێت: خشوع بریتیه‌ له‌ زه‌لیلى نواندن له‌ به‌رده‌م په‌روه‌ردگارى بالآ ده‌ست و خاوه‌ن ده‌سه‌لآتى ره‌هادا.                  

  ئاماده‌یى دلأ له‌ نوێژدا روحه‌که‌یه‌تى, وه‌ک سه‌ر وایه‌ بۆ جه‌سته‌, وه‌ک ئاو وایه‌ بۆ ماسى, دلأ ئاماده‌ نابێ و پاک نابێته‌وه‌ ته‌نها به‌ وازهێنان له‌ گوناهو تاوان نه‌بێ, به‌ قورئان خوێندن و زیکر و یادى خوا و نوێژکردن ده‌گاته‌ ئه‌و راده‌یه‌ى که‌ خاشع بێ, ترسى خواى تێدا بێ, خۆى چاک بێ و فه‌رمانیش بدات به‌ئه‌ندامه‌کانى تر چاک بن, بۆ ئه‌وه‌ى خشوع له‌ دڵدا زیاد بێ ده‌بێ زۆر سه‌جده‌ ببرێت و رکوع به‌ ته‌واوى ئه‌نجام بدرێت, دوعاو پاڕنه‌وه‌ى زۆر بکرێت له‌ سه‌جده‌دا.

نوسینى/دانا عوسمان

ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین

١- به‌ لوقمانى حه‌کیمیان وت: ئایا تۆ به‌نده‌ى فڵانه‌ که‌س نه‌بوویت؟ ئه‌ویش وتى به‌ڵێ پاشان پێیان وت: ئه‌ى چى واى لێ کردیت که‌ به‌م پله‌یه‌ بگه‌یت؟ له‌وه‌ڵامدا وتى: [تقوى الله- عزوجل-وصدق الحديث, واداء الامانة, وترك مال يعنينى...] واته‌: ترسان له‌ خواى گه‌وره‌ ڕاستگۆیى له‌ قسه‌کردن دا, پارێزگارى له‌ ئه‌مانه‌تدا, وه‌ واز هێنان له‌و شته‌ى که‌ په‌یوه‌ندى به‌منه‌وه‌ نه‌بێت.

نوسینى/بورهان محمد ئه‌مین

ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین

له‌ ابن عباس وه‌ ده‌گێڕنه‌وه‌ ده‌ڵێت پێغه‌مبه‌رى خوا صلى الله علیه‌ وسلم چووه‌ ژووره‌وه‌ بۆلاى جووله‌که‌کان له‌لانه‌ و خوێندنگایه‌کیاندا و بانگى کردن بۆ رٍێبازى خوا نعیم ى کوڕى عمرو [حارث]ى کورى زه‌ید پێ یان وت: تۆ له‌سه‌ر کام ئاینیت ئه‌ى محمد؟ پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رمووى: با [تةورات]له‌ نێوان ئێمه‌ و ئێوه‌دا دادوه‌ربێت بۆ ده‌رخستنى راستى ئه‌و گوته‌یه‌

خوای گەورە دەفەرموێت:{فَمَنْ يُڕدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَنْ يُڕدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الڕّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ (125)} [الأنعام]، واتە: ئەوەی خوا بیەوێت ھیدایەتی بدات سینەی ساف و پاک و ئامادە دەکات بۆ ئاینی ئیسلام، ئەوەش کە بیەوێت گومڕای بکات، دڵی دەگوشێت و سنگی توند دەکات و ھەناسەی سوار دەکات، ھەروەک ئەوەی بەرەو ئاسمان بەرزبێتەوە.

لە فەرموودەی ێحیح دا ھاتووە کە موسڵم و بوخاری ڕیوایەتیان کردووە. پێغەمبەر (درودی خوای لەسەر بێت) دەفەرمووێ: پێش ئێمە سێ پیاو ھەبوون دەرچوون بۆ ئیشو کاری خۆیان. لە ناکاو بارانێکی زۆر باری ناچار بوون ڕوویان کردە ئەشکەوتێک لە یەکێک لە شاخەکان،

نوسینى/ئه‌ندازیار عوسمان

   مناڵ که‌ له‌ دایک ده‌بێت (معقم)ه‌و پاش ماوه‌یه‌کى که‌م میکرۆب و ڤایرۆس دێنه‌سه‌ر پێستىو و ده‌چنه‌ له‌شیه‌وه‌ .. ئه‌مانه‌ کارى خۆیان ده‌که‌ن به‌پآى ئه‌و  به‌رنامه‌یه‌ى که‌خوا بۆى داناون , که‌ ده‌شمرێت ئه‌و که‌سه‌ هه‌ڵده‌وه‌شێنن . 

   پێغه‌مبه‌ران سه‌لامى خوایان لێبێ لا شه‌یان  تێک ناچى و خوا لاشه‌یانى حه‌رامکردووه‌ له‌سه‌رخاک و، ڤایرۆس وجراپیم و میکرۆب ناچێ به‌لایانا , هه‌ندێ جاریش هه‌ندێ شه‌هید خواى گه‌وره‌ لاشه‌یان حه‌رام ده‌کات له‌سه‌ر زه‌وى , تاخه‌ڵکى له‌پله‌ى به‌رزى شه‌هاده‌ت تێبگه‌ن و هه‌وڵى بۆ بده‌ن .. 

نوسینى/ناصح ابراهیم سازانى

نوێژکردن کلیلى هه‌موو خێرو خۆشیه‌که‌, به‌ نوێژکردن دڵ ئارام و به‌خته‌وه‌ر ده‌بێ و ده‌حه‌وێته‌وه‌, رۆح دڵنیا ده‌بێ, نوێژ قوتى رۆحه‌و به‌هێزى ده‌کات به‌رامبه‌ر به‌لآو ناخۆشیه‌کان, به‌ نوێژکردن چاوگه‌ش و رووناک ده‌بێ.