ماڵپەری قورئانی پیرۆز

نوسینى/م.مه‌لا محمد شه‌ڵماشى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
باسى ژیان و به‌سه‌ر هاتى ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌ پایه‌به‌رزه‌ که‌ حه‌زره‌تى ئیدریسه‌ ئه‌که‌ین بۆ ئه‌وه‌ى په‌ند و عیبره‌ت و ئامۆژگارى لێ وه‌رگرین.
(لانة من الانبياْ  الذين ورد ذكرهم فى القران بعد ادم) چونکه‌ حه‌زره‌تى ئیدریس له‌و پێغه‌مبه‌رانه‌یه‌ که‌ خواى گه‌وره‌ له‌ قوڕئانى پیرۆزدا ناوى بردوون و له‌ دووا حه‌زره‌تى ئاده‌م ئه‌و بوو به‌ پێغه‌مبه‌ر.
(وهو اول من نزل علية الملك جبريل بالوحى) حه‌زره‌تى ئیدریس یه‌که‌م پێغه‌مبه‌ر و ئه‌وه‌ڵ که‌سه‌ که‌ له‌ لایه‌ن خواوه‌ حه‌زره‌تى جبریل به‌ وه‌حى سى(30) سه‌حیفه‌ى بۆ هێناوه‌. بۆ ئیڕشاد و هیدایه‌تى ئه‌ولادى قابیلى کوڕى حه‌زره‌تى ئاده‌م. (ليرجعوا عن غيهم و كفريهم و يتوبوا الى الله و يسيروا حسب شريعته)

نووسینى : م. حیدر محمد

١- هانى قوتابیه‌که‌ت بده‌ کاتێک کارێکى چاک ئه‌نجام ده‌دات، رێگاى زیاترى بۆ رۆشن بکه‌وه‌.
٢- رێزى قوتابیه‌که‌ت بگره‌، ئه‌گه‌ر ده‌ته‌وێت رێزى تۆ بگرێت.
٣- به‌ گفتوگۆ و قسه‌ له‌گه‌ڵ کردن قوتابى فێربکه‌، کاتێک پێویستیه‌کى هه‌بوو داوا له‌ تۆ بکات، تۆش بۆى جێ به‌جێ بکه‌.
٤- هاوار به‌سه‌ر قوتابى دا مه‌که‌ و به‌سه‌ریدا هه‌ڵمه‌شاخه‌.
٥- به‌ شتێک قوتابى مه‌ترسێنه‌ که‌ ده‌سه‌ڵاتت به‌سه‌ردا نیه‌ و ناتوانیت جێ به‌جێ ى بکه‌یت.
٦- هه‌میشه‌ کارى ئاسان و رێگاى ئاسان و پرسیارى ئاسان ئاراسته‌ى قوتابیه‌که‌ت بکه‌، خۆت له‌ شتى ئاڵۆز و گران به‌ دوور بگره‌.

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن: مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

وه‌رگێڕانى : عادل شاسوارى

* شه‌و کتێبێکه‌ که‌ ده‌بێت له‌ تاریکى بیخوێنیته‌وه‌.

* مه‌ل . هه‌ڵفرین له‌ گه‌ڵ خۆی ناباته‌ ناو گۆڕ.
*  قه‌فه‌سێ که‌ به‌ خۆت دروستى ده‌که‌ى هه‌ر به‌خۆت ده‌شکێ.
* ئازادییه‌ک بتده‌نێ ، ده‌توانن لیشت بستێننه‌وه‌.
* ڕازى دڵ چۆن بڵێم ، که‌ زمان نا مه‌حره‌مه‌ .

نوسینى/ سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن
ئاماده‌کردنى/ سانا حمدامین
زانستى پزیشکى نوێ سه‌لماندویه‌تى که‌ بۆنى هه‌ر مرۆڤێک خاسیه‌تى جیاکه‌ره‌وه‌ى هه‌یه‌ له‌ مرۆڤه‌کانى تر, به‌ته‌واوى وه‌ک هێله‌کانى سه‌رى په‌نجه‌ که‌ لاى هه‌موو مرۆڤه‌کان جیاوازى هه‌یه‌.... هه‌ر له‌به‌ر ئه‌م هۆیه‌یه‌ سه‌گى پۆلیسى به‌کارده‌هێنرێت بۆ دۆزینه‌وه‌ى مرۆڤه‌ تاوانباره‌کان یان ونبوه‌کان, له‌به‌ر ئه‌و هێزه‌ گه‌وره‌یه‌ى له‌ بۆنکردندا هه‌یه‌تى.

ئه‌ندازیار عوسمان

ته‌وه‌ره‌ى سه‌ره‌کىسوره‌تى (الرحمان)ڕه‌حمه‌ت وبه‌خششه‌ زۆره‌کانى په‌روه‌ردگاره‌,یه‌ک به‌یه‌ک له‌پیشانگاى سوره‌ته‌که‌دا ده‌یان خاته‌ به‌رچاوو,پاش هه‌ریه‌که‌یان ده‌فه‌رمووێت: ئه‌ى ئاده‌میزادو په‌رى به‌کام له‌نازو نیعمه‌ته‌کانى په‌روه‌ردگارباوه‌ڕ ناکه‌ن وکامه‌ى په‌سه‌ند ناکه‌ن ‍‌‍
(فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ) (الرحمن:28) قورئان ده‌فه‌رموێت:(الرحمان , علًّم القرآن,خلق الإنسان،علًّمه البيان،الشمسً والقمر بحسبان ، والنجم والشجر يسجدان، والسماء رفعها ووضع الميزان،والارض وضعها للأنام ، فيها فاكهةً والنًّخلُ ذات الأكمام ، والحبُّ ذو العصفِ والرّيحان،
فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ) (1-13)الرحمان  واته‌خواى میهره‌بان, قورئانى فێرى ئاده‌میزاد کردووه‌، که‌ئه‌مه‌ش یه‌که‌م ڕه‌حمه‌ته‌وگه‌وره‌ترینیانه‌ له‌پێشانگاکه‌دا، ئینجا دێته‌ سه‌رئه‌وانى تر: هه‌ر خوا ئاده‌میزادى دروست کردوه‌, هه‌رئه‌ویش فێرى گوفتارو ئاخاوتنى کردووه‌

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن: مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

م.عوسمان رشيد‌
 ١/هه‌موو رێبوارین له‌م دنیایه‌دا ..حه‌زره‌ت (ص) ده‌فه‌رموێ (مالى وللدنيا ما انا فى الدنيا الا  كراكب استظل بظل شجرة ثم راح وتركها )وحه‌زره‌ت (ص) به‌ (ابن عمر)ى فه‌رموو (كن فى الدنيا كأنك غريب او عابر سبيل ) واته‌  له‌ دنیادا هه‌روه‌ک غه‌ریب یان رێبوار به‌ ...                                                      
    ابن عمر سوودى له‌ ڕێنماییه‌که‌ وه‌رگرت و ئه‌ویش ئاموَژگارى بڕواداران ده‌کا و ده‌فه‌رموێ ئه‌گه‌ر ئێواره‌ت لێهات به‌ته‌ماى به‌یانى مه‌به‌ ، ئه‌گه‌ر ڕوَژت لێبوه‌وه‌ به‌ ته‌ماى ئێواره‌ مه‌به‌ ، کاتى ته‌ندروستی باشت سوود لێوه‌رگره‌ بوَکاتىنه‌خوَشیت وژیانت سوود لێوه‌رگره‌ بوَ کاتى مردنت ..                                                    
 ٢/ئاخوَ له‌م گه‌شته‌ماندا نیه‌تمان بوَ خوایه‌و ڕاست ده‌که‌ین له‌گه‌ڵ خوادا ( فاذا عزم الامر فلو صدقوا الله لكان خيرا لهم ) ٢١محمد..                                                                  
      حه‌زره‌ت (ص) ده‌فه‌رموێت ( وان الرجل ليصدق حتى يكتب عند الله صديقا ) بخارى ،واته‌ به‌ڕاستى پیاوێکى دیندار ئه‌وه‌نده‌ ڕستگوَ ده‌بێت تا لاى خوا به‌ (صديق) ناوى توَمار ده‌کرێت . 

کتێبخانه‌ى محوى
به‌لێدان و پاڵه‌په‌ستۆی یه‌کێک له‌ لا ته‌نیشته‌کانى زمان به‌لای چه‌پی یا لای راستی خرێکانی(1 ) لای سه‌روو شوێنی ده‌رچوونی پیتی (ض)ه‌، یا به‌ لێدان و پاڵه‌په‌ستۆی هه‌ردوو لا ته‌نیشتی زمان له‌ یه‌ک کاتدا له‌ هه‌ردوو لای خرێکانی لای سه‌روو به‌م شێوه‌ش پیتی (ض) ده‌رده‌چێ.
که‌واته‌ پیتی (ض) ده‌توانی به‌ سێ رێگا ده‌ری بچوێنی.

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
زانست پیرۆزه‌ ئه‌گه‌ر رێگه‌ى خودات پێ نیشان بدات (أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِيمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِي كِتَابِ اللَّـهِ إِلَىٰ يَوْمِ الْبَعْثِ)الروم/٥٦ که‌واته‌ زانستى خودایى و زانستى بێبڕوایى هه‌یه‌ بۆ بێبڕوایان خودا ده‌فه‌رموێت: (يَعْلَمُونَ ظَاهِرً‌ا مِّنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَ‌ةِ هُمْ غَافِلُونَ)الروم/٧ یان ده‌فه‌رموێت (بَلِ ادَّارَ‌كَ عِلْمُهُمْ فِي الْآخِرَ‌ةِ بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِّنْهَا بَلْ هُم مِّنْهَا عَمُونَ)النمل/٦٦ واته‌: به‌ڵێ ته‌نها زانستیان له‌ دواڕۆژ نییه‌به‌ڵکو ئه‌وان گومانیان هه‌یه‌ له‌ ڕۆژى دوایى و کوێرن ئه‌و ڕاستییه‌. یان ده‌فه‌رموێت (ذَٰلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ)النجم/٣٠ یان ده‌فه‌رموێت (وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِي آتَيْنَاهُ آيَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ)الاعراف/١٧٥ هه‌تا کۆتایى (فاقصص القصص لعلهم يتفكرون)الاعراف/١٧٥ نمونه‌ى ئه‌و که‌سه‌ى کار ناکات به‌ زانینه‌که‌ى (كَمَثَلِ الْحِمَاڕ‌ يَحْمِلُ أَسْفَارً‌ا)الجمعه‌/٥ واته‌: وه‌ک گوێدرێژێک وایه‌ بارێک په‌رتوکى لێ بێ.

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن: مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

ئه‌گه‌ر به‌رده‌وام بین له‌ پشكنینى ئه‌و ڕاستیانه‌ى قورئانى پیرۆز پێمان ڕاده‌گه‌یه‌نێت، جارێكى تر ده‌رباره‌ى دروستبوونى مرۆڤ ڕێكه‌وتى موعجیزه‌یه‌كى زانستى زۆر گرنگ ده‌بینین. 

وه‌رگێرانى حسن حمه‌ کریم
(عن عائشة (ر.ض)  عن النبی (ص) : قال الله تعالى : إنّ لِعَبدی علیَّ عَهداََ إن أقام الصلاه‌ لِوقتها أن لا أعذبه وأن ادخله الجنه‌ بغیر حِساب)  رواه الحاکم
واتا: دایکى ئیمانداران حه‌زره‌تى عائیشه‌ کچى ئه‌بوبکرى سدیق خوا لێیان رازى بێت ده‌گێڕێته‌وه‌ که‌ پێغه‌مبه‌رى خوا (ص) ده‌فه‌رموێت خواى گه‌وره‌ فه‌رموویه‌تى: ماف و په‌یمانى به‌نده‌که‌م له‌ ئه‌ستۆدایه‌ ئه‌گه‌ر نوێژه‌کانی له‌ کاتى

نوسینى/سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: (قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿١﴾ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ)المومنون/١-٢ واته‌: به‌ڕاستى باوه‌ڕداران سه‌رکه‌وتوو و سه‌رفرازن, ئه‌وانه‌ى له‌ نوێژه‌کانیاندا ملکه‌چ و دڵئارام و دڵدامه‌زراون و ترسى خوا له‌ده‌روونیاندا هه‌یه‌. خشوع و ملکه‌چى له‌ نوێژدا هۆکارێکه‌ بۆ تواناى کۆکردنه‌وه‌ى زه‌ین و بیر و هۆش, ئه‌مه‌ش گه‌وره‌ترین کاریگه‌ریى له‌سه‌ر سه‌رکه‌وتوویى و پێشکه‌وتنى مرۆڤ هه‌یه‌.

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
نه‌ به‌ ده‌وڵه‌مه‌ندییه‌ نه‌ به‌ فڕه‌دانى کرداره‌ جوانه‌کانه‌, به‌لآم(وَلَـٰكِن كَڕ‌هَ اللَّـهُ انبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَقِيلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقَاعِدِينَ) التوبه‌/٤٦ باس کراوه‌ ئه‌وانه‌ى که‌ نزمن ده‌ڵێن (لَا تَنفِرُ‌وا فِي الْحَڕّ‌)التوبه‌/٨١ یان(كَانُوا عِندَنَا مَا مَاتُوا وَمَا قُتِلُوا)ال عمران/١٥٦ باس کراوه‌ به‌لآم به‌ پێچه‌وانه‌ى ئه‌وانه‌وه‌ نیگاى خودا قه‌ده‌غه‌ى دواکه‌وتنیان لێ ده‌کات له‌ کردنى کرده‌وه‌ى چاک وه‌ک ئه‌م ئایه‌تانه‌. (وَإِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَ) النساْ /٧٢ واته‌: له‌ ئێوه‌ که‌ستان تیادایه‌ که‌ خاوه‌ بۆ چاکه‌کردن. یان (أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَـٰذَا الْغُرَ‌ابِ) المائده‌/٣١ باس کراوه‌

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن: مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

زانایانى گه‌ردوونناسى ده‌ڵێن مانگ له‌ سه‌ره‌تاى به‌دیهێنانى گه‌ردووندا وه‌ك خۆر ڕووناكیده‌ر بووه‌ و له‌به‌رئه‌وه‌ى كه‌ به‌رگه‌هه‌واى زه‌وى به‌مشێوه‌یه‌ى ئێستاى نه‌بووه‌، بۆیه‌ زۆر به‌ ئاسانى ڕێیداوه‌ به‌ گه‌یشتنى ڕووناكى خۆر و ڕووناكى مانگ و ئه‌ستێره‌كان بۆ سه‌ر ڕووى زه‌وى به‌ شه‌و و به‌ ڕۆژ. هه‌ر له‌به‌رئه‌وه‌یه‌ زه‌وى ته‌نها ڕۆژى هه‌بووه‌ و شه‌وى نه‌بووه‌. هه‌ر له‌و سه‌ره‌تایه‌وه‌ ڕووناكى چه‌ندان ملیۆن له‌ شوهب و نه‌یزه‌كه‌كان به‌ر ڕووى زه‌وى ده‌كه‌وتن تاكو ویستى خوا وابوو ڕووناكى مانگ كوژایه‌وه‌ و ئه‌ستێره‌كانیش تاریك بوون به‌هۆى بلاَوبوونه‌وه‌ى تۆزى گه‌ردوونییه‌وه‌ كه‌ تائێستاش به‌ ده‌ورى ئه‌ستێره‌كاندا هه‌ن. هه‌روه‌ها ویستى خوایى بوو به‌رگێكى هه‌وایى بۆ زه‌وى به‌دیبێهێنێت كه‌ ڕۆژانه‌ زه‌وى له‌ ڵێداكه‌وتنى چه‌ندین ملیۆن شوهب ده‌ڵارێزێت، به‌ ڕۆژ و به‌ شه‌ویش.