ماڵپەری قورئانی پیرۆز

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن: مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

نوسینى/د.عائچ القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
با ئه‌گه‌ر هاوه‌ڵ په‌یداکه‌ریش بێت بۆ خودا, ئه‌ى چۆن... به‌ده‌نگ موسڵمانانى باوه‌ڕداره‌وه‌ نایه‌ت. نزیک بوو (ماهاتما غاندى),گه‌وره‌ پیاوى هیندى بڕووخێ, ئه‌گه‌ر ئیلهامى له‌ هێز وه‌ر نه‌گرتایه‌ که‌ نوێژ پێى ده‌به‌خشى, ئه‌مه‌ چۆن بزانم؟
چونکه‌ (غاندى)خۆى ده‌ڵێ: ئه‌گه‌ر نوێژم نه‌کردبان, زۆر له‌مێژه‌ شێت ده‌بووم. ئه‌مه‌ و غاندى موسڵمان نییه‌, به‌ڵکو له‌سه‌ر ڕێگه‌ى ڕاست نه‌بوو به‌لآم له‌سه‌ر بۆ چونێک بوو, خودا ده‌فه‌رموێت: (فَإِذَا رَ‌كِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّـهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَڕّ‌ إِذَا هُمْ يُشْڕ‌كُونَ)العنکبوت/٦٥ واته‌: ئه‌گه‌ر ئه‌وان سوارى گشتى بوونایه‌ ده‌پاڕانه‌وه‌ له‌خودا به‌تایبه‌تى,

ئه‌وه‌ى که‌ده‌بێته‌ هۆى ژیان لێ تاڵ بوونى زۆربه‌ى خه‌ڵکه‌کان نه‌بوونى ئامانجیانه‌ که‌ هه‌وڵى بۆ بده‌ن ,بۆ به‌ده‌ست هێنانى له‌وانه‌شه‌ ئامانجیان هه‌بێت به‌ڵام بێ خێره‌ و به‌رز نیه‌,هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئه‌وان هه‌ست به‌ کامه‌رانى ۆ به‌خته‌وه‌رى ناکه‌ن له‌به‌ده‌ست هێنانى.
به‌ڵام ئه‌و که‌سه‌ى که‌ به‌خته‌وه‌رو کامه‌ران ده‌بێت ئه‌و که‌سه‌یه‌ که‌ خاوه‌ن ئاوات و ئامانجه‌کان و مه‌به‌ستێکى به‌رزه‌.

وه‌رگێرانى/فریاد بارزانى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
گوێ ڕادێره‌ بۆ شێوه‌ى ئاخاوتنى خه‌ڵکى له‌مه‌ر خۆیان. به‌زۆرى ئه‌م شتانه‌ى خواره‌وه‌ گوێ بیست ده‌بى:
-من باش نیم
-من مرۆڤێکى بێ که‌ڵکم
-پشتم پێ ببه‌سته‌ تا هه‌موو شتێک له‌ بنه‌ڕه‌تدا تێک ده‌م.
-له‌توانامدا نیه‌ ئه‌و کاره‌ ئه‌نجام بده‌م.

نووسینی / هانی جمیل 

وه‌رگیرانی /هیلال صابر 

ئاماده‌كردنی/ نه‌جات رواندزی 

زۆر جار ده‌بیستیت له‌ خه‌لك كه‌ له‌ خولیانیان ئه‌دوین , هه‌ولڕ ده‌ده‌ن گۆرانكارى بكه‌ن له‌ ژیاندا , به‌ڵام ئه‌وان ناتوانن ئارامبگرن له‌ شوێنكه‌وتنى ئه‌و یان ئامانجه‌ى كه‌ ده‌یانه‌ویت به‌ ده‌ستى بێنن تا دوا هه‌نگاو , بۆیه‌ هه‌ست به‌ تێشكان و نائومێدى و شله‌ژان ده‌كه‌ن , به‌لكو تووره‌ن له‌ خۆیان , چونكه‌ واى بۆ ده‌چن كه‌ ده‌بیت ئه‌وان جله‌وى ده‌ست پیشخه‌رى بگرنه‌ ده‌ست و مامه‌له‌ى پیوه‌ بكه‌ن و ناتوانن خۆراگرى بۆ وه‌ها كاریك به‌ ده‌ست بینن .ئاله‌وێدا هۆكارێكى سه‌ره‌كى هه‌یه‌ ئه‌وان جار له‌دواى جار هه‌وله‌ده‌ن ره‌فتاره‌كانیان بگۆرن كه‌ ئه‌مه‌ش ئه‌نجامه‌كه‌یه‌ له‌ جیاتى ئه‌وه‌ى هه‌ولبده‌ن مامه‌له‌ له‌گه‌ل ئه‌و هۆكاره‌دا بكه‌ن له‌ پشت ئه‌م هه‌لوێسته‌وه‌ خۆى حه‌شارداوه‌ . به‌راستى زانین و به‌كارهێنانى پاڵنه‌رى ئازارو چێژ یان با بڵین ( خۆشى و ناخۆشى ) 

نوسینى/م.مه‌لا محمد شه‌ڵماشى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
گوێ ڕاگرن بۆ باسى له‌دایک بوون و ژیان و به‌سه‌رهاتى حه‌زره‌تى ئیسحاق پێغه‌مبه‌ر و په‌ند و ئامۆژگارى لێ وه‌رگرین. له‌ئامۆگارى پێشوماندا گوتمان: که‌ حه‌زره‌تى ئیبراهیم (خليل الله) خوا حافیزى له‌ هاجه‌ره‌ خاتون و حه‌زره‌تى ئیسماعیلى کوڕى کرد و گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ فه‌ڵه‌ستین با ئه‌وه‌ش زانین که‌ حه‌زره‌تى ئیبراهیم عاده‌تى وا بوو, قه‌ت به‌ته‌نێ نانى نه‌خواردووه‌ و زۆر نان بده‌ بووه‌, واڕێکه‌وت که‌ ڕیوایه‌تێک پازده‌ ڕۆژ و به‌ قه‌ولێک حه‌وت شه‌و و حه‌وت ڕۆژ میوانى نه‌هاتن, زۆر ناڕه‌حه‌ت بوو, ڕۆژێک له‌ ڕۆژان له‌ ماڵ هاتبو ده‌ره‌وه‌ چاوه‌ڕوانى میوانانى ده‌کرد, که‌ڕوانى کۆمه‌ڵێک میوان به‌ره‌و ماڵى ئه‌وان دێن, زۆر پێ خۆشحاڵ بوو, له‌ دووره‌وه‌ به‌ پیلیانه‌وه‌ چوو, زۆرى به‌خێر هاتن کردن وه‌پێشان که‌وت بۆ ماڵه‌وه‌ و له‌ میوانخانه‌که‌دا دانیشتن, جا ئه‌وه‌یه‌ که‌ خواوه‌ندى گه‌وره‌ له‌ قورئانى پیرۆزدا له‌ سوره‌ى (هود)دا ئه‌و باسه‌مان بۆ ده‌گێڕێته‌وه‌ و ده‌فه‌رموێ:

نوسینى/سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: (إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرً‌ا)الانسان/٢ واته‌: بێگومان ئێمه‌ مرۆڤمان دروستکرد له‌ تێکه‌ڵه‌یه‌ک, له‌کاتێکدا ده‌مانه‌وێ تاقى بکه‌ینه‌وه‌, هه‌ربۆیه‌ ده‌زگاى بیستن و بینینمان پێبه‌خشى. "ئیبن عه‌باس" له‌باره‌ى (مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ) ده‌ڵێت: واته‌ ئاوى پیاو و ئاوى ئافره‌ت کاتێک کۆبوونه‌وه‌, تێکه‌ڵ بوون, پاشان له‌ قۆناغێکه‌وه‌ بۆ قۆناغێکى تر ده‌گوێزرێته‌وه‌, له‌ حاڵێکه‌وه‌ بۆ حاڵێکى تر و پێکهاته‌یه‌ک بۆ پێکهاته‌یه‌کى تر و به‌و شێوه‌یه‌....

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
باوه‌ڕدار ئه‌گه‌ر حه‌وانه‌وه‌ى زیاد له‌ سنور بێت بێئاگاییه‌, چۆڵى و به‌تاڵى کوشنده‌یه‌تى بێئیش و کارو بێکاسبى بێهوده‌یه‌ بۆى, زۆربه‌ى ئه‌و خه‌ڵکانه‌ى خه‌مدار و خه‌فه‌تبارن و ژیانیان لێ تاڵ بووه‌ بێ ئیش و کاره‌کانن و خاوه‌ن چۆڵى یه‌کانن, هه‌موو پاگه‌نده‌ و درۆ و ده‌له‌سه‌ و دڵه‌کورپه‌ سه‌رمایه‌ى موفلیسه‌کانن, له‌ هه‌موو کارێکى به‌جێ و به‌به‌روبووم.  ببزوه‌ و کاربکه‌, زۆر ببینه‌ و بخوێنه‌وه‌, قورئان بخوێنه‌ و یادى خودا بکه‌, یه‌ک چرکه‌ له‌ کاتى خۆت به‌ فیڕۆ مه‌ده‌, رۆژێکى چۆڵى و بێ کارى ڕێگه‌ى چوونه‌ ناوه‌وه‌ى تۆیه‌ بۆ خه‌مه‌کان و دڵه‌ڕاوکێ و دوودڵى, ده‌بێته‌ گۆڕه‌پانى گه‌مه‌کان و یاریگاى شه‌یتان.

نووسینی /محمد فتح الله گوله‌ن

وه‌رگیرانی /حبیب محمد سعید

ئاماده‌كردنی /نه‌جات رواندزی 

هه‌روه‌ك هه‌موومان ده‌زانین ، له‌ هه‌موو ته‌فسیره‌كانیشدا هاتووه‌ ، كورته‌ی ناوه‌رۆكی نوكته‌كه‌ لێره‌دا كه‌( مفول به‌ ) پیش  خراوه‌ به‌م جۆره‌یه‌: خوایه‌ ئێمه‌ ته‌نها بریار له‌سه‌ر خوایه‌تی تۆ ئه‌ئه‌ده‌ین و له‌ غه‌یری تۆیش مل كه‌چی بۆ كه‌س ناكه‌ین و ، ته‌نها له‌لای تۆش ئاسووده‌یی و حه‌سانه‌وه‌و دڵ دانه‌ومان ده‌ست گیر ده‌بێ .

خاله‌كه‌ی تریش كه‌ شایانه‌ لێره‌دا تۆمار بكریت ئه‌مه‌یه‌ كه‌ له‌ بری به‌كار هێنانی كرداری(( عبد)) ی رابردوو ، شێوه‌ی رانه‌بردووی هه‌مان كرداركه‌ (( نعبد)) وه‌ هاتووه‌ . چونكه‌ شێوه‌ی رابردوو چه‌ند مانایه‌ك ئه‌گرێته‌وه‌ وه‌ك: خوا په‌رستیمان كرد ... نوێژمان به‌ جێ هێنا ... وه‌هاو وه‌هامان كرد ... واته‌ هه‌ندێ مانای غروری تێدایه‌ كه‌ له‌گه‌ڵ رۆحی خوا په‌رستی و به‌ندایه‌تی دا ناگونجێن.

.
ئه‌م پڕۆژه‌یه‌ش به‌وه‌ ده‌ست پێده‌کات که‌ هیمه‌تت به‌رز بکه‌ى و بڕیارێک بده‌ى به‌وه‌ى پارێزگارى له‌ ئه‌نجامدانى (12) رکات نوێژ بکه‌ى هه‌موو ڕۆژێک و ده‌ستى پێوه‌بگرى تا ئه‌وکاته‌ى ده‌گه‌رێێته‌وه‌ به‌رده‌م خواى گه‌وره‌ و له‌وێ پڕۆژه‌که‌ت به‌ خواى خۆت نیشان بده‌ى که‌ ئاگاداره‌ به‌ هه‌موو شتێک ، ئینجا ئه‌گه‌ر پڕۆژه‌که‌شت که‌م وکوڕى هه‌بێت بێگومان تۆ بردۆته‌ لاى که‌سێک که‌ که‌م و کورى به‌ هیچ شێوه‌یه‌ک ڕووى تێناکات بۆیه‌ گه‌شبین به‌ به‌وه‌ى به‌ ته‌واوى لێت وه‌رده‌گرێت ، به‌ڵام له‌بیرمه‌که‌ له‌ ئێستاوه‌ ده‌ست پێ بکه‌ ئه‌گه‌ر ئیستاش ده‌رفه‌ت نیه‌ له‌ نزیکترین ده‌رفه‌ت ده‌ست پێ بکه‌ ، چونکه‌ شه‌یتان هه‌ر له‌ سه‌ره‌تاوه‌ هه‌زاره‌ها کۆسپ و هه‌نجه‌ت و حوجه‌تت بۆ دروست ده‌کات ، ئه‌وه‌ش له‌ بیرمه‌که‌ نه‌خشه‌ى ئه‌م پڕۆژه‌و کۆشکه‌ لاى پێغه‌مبه‌ره‌ (د.خ) ، ئه‌گه‌ر ده‌ته‌وێت ده‌ست پێ بکه‌ى با پێکه‌وه‌ بچینه‌ خزمه‌ت ئه‌م فه‌رمووده‌ى باسى دروستکردنى ئه‌م کۆشکه‌ ده‌کات ، ئه‌مه‌ش فه‌رمووده‌که‌یه‌ : ( ما من عبد مسلم يصلي لله كل يوم اثنتي عشرة ركعة تطوعاً غير الفريضة الا بنى الله له بيتاً في الجنة) رواه مسلم

واتا : هیچ به‌نده‌یه‌کى موسڵمان نییه‌ که‌وا هه‌موو ڕۆژێک دوازده‌  رکات نوێژى سوننه‌ت بکات

ئامادةكردنى : حميد مصطفى خضر
عن ابى کعب (ر.ع) عن النبی (ص) قال : ( يا أبا المنذر أتدري أي أية من كتاب اللهِ معك أعظم ، قلت الله ورسوله اعلم ، قال :  يا أبا المنذر أتدري أي أية من كتاب اللهِ معك أعظم ؟ قلت (اللّهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ) ، قال : والله لیهنک العلم أبا المنذر) رواه مسلم وابو داود.
واتا : پێغه‌مبه‌ر (د.خ) فه‌رموى ئه‌ى باوکى مونزیر ده‌زانى چ ئایه‌تێک گه‌وره‌ترین ئایه‌ته‌ له‌و قورئانه‌ى له‌ لاته‌ ؟ منیش وتم : خواو پێغه‌مبه‌ره‌که‌ى ده‌زانن

ئاماده‌كردنى /سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن: مافى له‌چاپدانه‌وه‌ى پارێزراوه‌ بۆ: نوسينگه‌ي ته‌فسير

وه‌رگێرانى/فریاد بارزانى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
لێخۆش بوون و لێبوردن حاڵه‌تێکه‌ بڕوا به‌خۆ بوون به‌رزده‌کاته‌وه‌. به‌ پێچه‌وانه‌ش, بروا به‌ خۆبوون داده‌به‌زێنێ, لێبوردن هۆکارێکى زۆر به‌هێزه‌ بۆ به‌رزکردنه‌وه‌ى هه‌ستى بڕوا به‌خۆبوون کاتێ که‌ یه‌که‌مجار به‌ خه‌ڵکێک پێشنیار ده‌که‌م له‌و که‌سانه‌ ببورن و لێیان خۆش بن که‌ ناخۆشیه‌ک له‌ نێوانیاندا هه‌یه‌ ئه‌وان ده‌ڵێن له‌پاش ئه‌و هه‌مووه‌ى له‌گه‌ڵیدا کردم بۆ ده‌بێ لێى خۆش بم. لێبوردن به‌و مه‌عنایه‌ نیه‌ وا بیربکه‌ینه‌وه‌ خه‌ڵکانێک هه‌رچى بیانه‌وێ به‌سه‌رمان بێنن و ئێمه‌ لێیان ببورین. ئه‌گه‌ر من نه‌توانم له‌تۆ خۆش بم, شێوه‌ بیرکردنه‌وه‌ توڕه‌که‌ى من که‌ له‌گه‌ڵ تۆدا په‌یوه‌ندى هه‌یه‌ هه‌ر وه‌ک خۆى ده‌مێنێته‌وه‌.

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
زاناى به‌ ناوبانک (ابن القيم) چه‌ند هۆکارێک باس ده‌کات که‌ ده‌بنه‌ هۆى فراوانیى سینه‌, گرنگترینیان, پێگه‌ى خودا په‌رستیه‌ به‌پێ ى ته‌وحیدى خودایى له‌دڵدا... گه‌وره‌ترین هۆکارى سینه‌ فراوانیه‌. هه‌تا واى لێ دێ فراوانتر ده‌بێ له‌م دونیایه‌ و چێشتێ تێیدا بێ. به‌ڕاستى ژیان بۆ هاوه‌ڵپه‌یداکه‌ر نییه‌ له‌م گه‌ردوونه‌دا, خودا ده‌فه‌رموێت: (وَمَنْ أَعْرَ‌ضَ عَن ذِكْڕ‌ي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُ‌هُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ)طة/١٢٤ واته‌: هه‌ر که‌سێ پشت له‌ یادى و به‌رنامه‌ى من بکات, ژیانى ئاسته‌نگ و کوێره‌وه‌رى ده‌باته‌ سه‌ر, له‌ رۆژى قیامه‌تیش به‌ کوێرى حه‌شر ده‌کرێ. خودا ده‌فه‌رموێت: (فَمَن يُڕ‌دِ اللَّـهُ أَن يَهْدِيَهُ يَشْرَ‌حْ صَدْرَ‌هُ لِلْإِسْلَامِ)الانعام/١٢٥ واته‌: ئه‌وه‌ى خوداى گه‌وره‌ دڵ و سینه‌ى فراوان بکات بۆ وه‌رگرتنى ئیسلام ئه‌و که‌سه‌ له‌ سه‌ر ڕووناکى خوداى خۆى ده‌بێ, خوداى گه‌وره‌ په‌یمانى داوه‌ به‌ دوژمنانى, که‌ ئیسلام وه‌رناگرن به‌ دڵ توندى و ترس و بیم و دڵراوکێ و دوودڵى و له‌رزۆکى له‌ ژیانیاندا.