ماڵپەری قورئانی پیرۆز

نوسینى/سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
هه‌ڵچون و کاردانه‌وه‌ تونده‌ ده‌رونییه‌کان ده‌بنه‌ هۆى گۆڕانى هه‌ندێک له‌ ئه‌ندامه‌کانى له‌شى مرۆڤ...زۆرجار هه‌ست و سۆز گه‌وره‌ترین جولێنه‌رى زیادبوونى نه‌خۆشیه‌که‌ ده‌بێت هه‌ندێک له‌و گۆڕنکاریانه‌ى له‌ ئه‌ندامه‌کاندا ڕووده‌ده‌ن له‌وانه‌یه‌ ئه‌گه‌ر شیفا و چاکبوونه‌وه‌یان نه‌بێت و گێڕانه‌وه‌یان بۆ باره‌ سروشتییه‌که‌یان له‌سه‌روو تواناى مرۆڤه‌وه‌یه‌...
لێره‌دا هه‌ندێک له‌و حاڵه‌تانه‌ وه‌ک نمونه‌ باس ده‌که‌ین:

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
واته‌: ئایا بۆ ناڕواننه‌ حوشتر که‌ چۆن خوداى گه‌وره‌ دروستى کردووه‌؟ ئه‌نشتاین ده‌ڵێ: هه‌رکه‌سێ بڕوانێته‌ جوانیى ئه‌م گه‌ردوونه‌ ده‌زانێ ئه‌و که‌سه‌ى که‌ دروستى کردووه‌ زۆر دانا و کاربه‌جێه‌ و مه‌به‌ستى یارى پێ ناکات له‌ دروستکردنى ئه‌م بونه‌وه‌ره‌دا. خودا ده‌فه‌رموێت: (الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنسَانِ مِن طِي)السجده‌/٧ واته‌: ئه‌و که‌سه‌ى که‌ به‌ جوانترین شێوه‌ دروستکراوه‌کانى درووست کردووه‌.

وه‌رگێرانى/فریاد بارزانى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
هه‌مومان ئه‌وه‌مان تاقى کردۆته‌وه‌ به‌یانیه‌ک خراپ له‌خه‌و هه‌ڵده‌ستین له‌ ئاوێنه‌ سه‌یرى خۆمان ده‌که‌ین و بیرده‌که‌ینه‌وه‌ ئاى! ئه‌مه‌ چ وه‌زعێکه‌ من زۆر پیرو ماندوو و قه‌ڵه‌و و ده‌موچاو لۆچاوى دێمه‌ به‌رچاو ئه‌م خۆ به‌لاواز بینینه‌ به‌ درێژایى ئه‌و رۆژى له‌گه‌ڵماندا ده‌مێنێته‌وه‌. ئه‌مه‌یش ده‌بێته‌ هۆى دابه‌زینى وره‌مان.

نوسینى:م.مه‌لا موحه‌ممه‌دى شه‌لماشى
ئاماده‌کردنى: سانا حمدامین
موسولمَانینه‌  با گوێ ڕاگرین بۆ باسى ژیانى حه‌زره‌تى یه‌حیا و په‌ندو ئامۆژگارى لێ وه‌رگرین .
له‌ باسى ژیانى حه‌زره‌تى زه‌که‌ریا دا گوتمان که‌ حه‌زره‌تى زه‌که‌ریا ته‌مه‌نى گه‌یشتبوو سه‌دو بیست ساڵ ئه‌ولادیان نه‌بو بو ,وه‌جاخ کوێر بوون ,زۆرى پێ ناخۆش بوو که‌ له‌ پاش وه‌فاتى ,گه‌له‌که‌ى بێ سه‌ر په‌رشت وه‌مێنى  و ڕو بکه‌نه‌ بێ دینى و به‌دئه‌خلاق بن .ئه‌وه‌ بوو دوعاى کرد و له‌ به‌ر خوا پاڕایه‌وه‌ بۆ ئه‌ولاد هه‌روه‌کو خواى گه‌وره‌ لى سوره‌تى ((مريم))
دا باسى ده‌کا ده‌فه‌رموی:زه‌که‌ریا له‌ دوعاکه‌ى دا گوتى
(فَهَبْ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا) سوره‌تى مریم /٥

‌
م.حه‌یده‌ر محمد
١- خه‌زێنه‌یه‌کى گه‌وره‌ى زانیارى له‌ مێشکى مرۆڤ کۆده‌بێته‌وه‌ و ده‌توانرێت بکرێته‌ ده‌ربڕینى جوان و قسه‌ى به‌سود بۆ خه‌ڵک.
٢-خۆ رزگار کردن له‌ نه‌فامى و نه‌زانى.
١-    گه‌شه‌ پێدانى بیر و هۆشى و چالاک کردنى.
٢-    ئاسوده‌یى و هێمنى و ئارامى ده‌روونى به‌ مرۆڤ ده‌به‌خشێ.
٣-    تێگه‌یشتنێکى جوان و ورد بۆ ماناى ژیان دروست ده‌کات .
٤-    خۆراکێکه‌ بۆ ژیر و عه‌قلى مرۆڤ.

نووسینى  :  د.عائض  عبدالله القرنى
وه‌رگێڕانى : نـه‌وا محمد سعید

به‌ناوى خواى به‌خشنده‌ى میهره‌بان
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ [1]
ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر! بڵێ: په‌ناده‌گرم و خۆم ده‌ده‌مه‌ په‌ناو خۆم ده‌پارێزم به‌ په‌روه‌ردگارى خه‌ڵک، که‌ په‌روه‌ردگارێِتیه‌که‌ى، وا ده‌خوازێ په‌ناى پێ ببردرێ و، په‌نا ببرێته‌ به‌ر هێزى خواى گه‌وره‌.

باوكى عبدالله - على خان الكردي

الحمد لله رب العالمين, والصلاة والسلام على خير خلقه محمد وعلى آله وصحبه أجمعين. وبعد..

قورئان ووته‌و كه‌لامى خواى په‌روه‌ردگاره‌, وه‌كه‌لامى خواى په‌روه‌رودگار مه‌زنترین ووته‌یه‌, وه‌مه‌زنى قورئان له‌مه‌زنى خواى به‌رزو بڵنده‌وه‌یه‌, قورئان شیفایه‌; شیفایه‌ بۆ نێو دڵه‌كان وه‌كو په‌روه‌ردگار ده‌فه‌رموێت: {يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُوڕ} يونس((٥٧))واته‌: ئه‌ى خه‌ڵكینه‌ به‌ڕاستى ئێوه‌ ئامۆژگارىیه‌كى گه‌وره‌و گران و گرنگتان له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارتانه‌وه‌ بۆ هاتووه‌ (كه‌ قورئانه‌) شیفاو چاره‌سه‌ریشه‌ بۆ دڵ و ده‌روونه‌كان.
هه‌روه‌ها خواى باڵاده‌ست ده‌فه‌رموێت: {وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَلاَ يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إَلاَّ خَسَارًا} الإسراء((٨٢))

واته‌: ئێمه‌ له‌قورئان ئایه‌ت و سوره‌تانێك داده‌به‌زێنین كه‌ئه‌بێته‌ شیفاو ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانى بۆ ئیمانداران.

جا قورئانێك ووته‌ى خواى به‌رزو بڵند, داناو زانا, خواى میهره‌بان ــجل شأنهـ  له‌سه‌رووى حه‌وت چینى ئاسمانه‌كانه‌وه‌ دایبه‌زاندبێت بۆ سه‌ر مرۆڤایه‌تى, وه‌شیفا بێت بۆ دڵه‌كان, وه‌ ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانى بێت بۆ ئیمانداران, وه‌ ده‌ستورى خواى گه‌وره‌ بێت بۆ مرۆڤ; به‌ڕاستى جێى خۆیه‌تى و مافى خۆیه‌تى به‌رده‌وام له‌خزمه‌ت ئه‌م قورئانه‌ بین و وه‌ به‌ئایه‌ته‌ پرشنگداره‌كانى ژیانمان دره‌وشاوه‌ترو گه‌شاوه‌تر بكه‌ین.. وه‌سوێند بێت به‌خوا هه‌ركه‌س به‌قورئان دڵخۆش نه‌بێت, یان له‌قورئان تۆراو بێت, ئه‌وا له‌ته‌سكى ژیان و كوله‌ مه‌رگىدا ده‌ژێت خوا په‌نا بدات.

فه‌زڵ و پاداشتى قورئان خوێندن

م.عوسمان رشید
سووره‌تى(العلق)یش ئه‌گه‌ر لێى وردبینه‌وه‌ که‌باسى سه‌ره‌کى بریتىیه‌ له‌پێویستى مرۆڤ به‌ئاین وئه‌وه‌ى پێویسته‌ له‌سه‌رى وهه‌ڵوێستى خه‌ڵکى به‌رامبه‌ر به‌ئاین,له‌وه‌دا که‌هه‌ندێکى ده‌بێ به‌موسڵمان وته‌نها بۆ خۆیه‌تىوهه‌ندێکى ده‌بێبه‌موسڵمانى بانگخوازو به‌هه‌مان شێوه‌ خه‌ڵکانێک ده‌بن به‌کافرو پشت هه‌ڵده‌که‌ن له‌ڕاستى وته‌نها کوفره‌که‌یان بۆ خۆیانه‌و هه‌شیانه‌ کافره‌و رێگرى ده‌کات له‌بڵاو بوونه‌وه‌ى هه‌ق وڕاستى..وانه‌ى یه‌که‌مى ده‌ست پێده‌کات به‌(إقرأ) بخوێنه‌..چونکه‌ خوێندن هۆکارێکى گه‌وره‌ى فێر بوونه‌,

نوسینى:م.مه‌لا موحه‌ممه‌دى شه‌لماشى
ئاماده‌کردنى: سانا حمدامین
گوێگرینه‌ با بچینه‌ خزمه‌ت حه‌زره‌تى زه‌که‌ریا ى پێغه‌مبه‌ر و گوێ ڕاگرین بۆ باسى ژیان و به‌سه‌رهاتى ئوه‌ پێغه‌مبه‌ره‌ زوڵم لێ کراوه‌ و په‌ندو ئامۆژگاری لێوه‌رگرین
خواوه‌ندى گه‌وره‌ له‌ قورئانى پیرۆزدا له‌ هه‌شت ئایه‌تدا ناوى حه‌زره‌تى زه‌که‌ریاى بردووه‌ و باسى کردووه‌.بۆنمونه‌ له‌ سوره‌تى مریم خوا ده‌فه‌رمویت(ذِكْرُ‌ رَ‌حْمَتِ رَ‌بِّكَ عَبْدَهُ زَكَڕ‌يَّا)مریم/٢
واته‌ئه‌و نوسراوه‌ و ئه‌و خوێندراوه‌یه‌ یان ئه‌و سوره‌ته‌ باسى ره‌حمه‌ت و به‌ره‌که‌تى خواى تۆیه‌ که‌ داى به‌ عه‌بدو به‌نده‌ى خۆى حه‌زره‌تى زه‌که‌ریا(على نبينا وعليه الصلاة والسلام)
خه‌زره‌تى زه‌که‌ریا پێغه‌مبه‌ر له‌ ئه‌ولادى حه‌زره‌تى سوله‌یمانى کوڕى حه‌زره‌تى داووده‌.

هاوڕێ محمد ئه‌مین
١-    ڕاسگۆیه‌ و هه‌وڵى ڕاسگۆیی ده‌دات .
٢-    ڕقى له‌ درۆیه‌ و خۆى لێ ده‌پارێزێت.
٣-    زمانى ده‌پارێزێت و له‌ خۆیه‌وه‌ قسه‌ فڕێ نادات .
٤-    نه‌رم و نیانه‌ له‌گه‌ڵ  ماڵه‌وه‌و خه‌ڵکى و هه‌موو موسڵماناندا.
٥-    زمان لوس و ماستاوچى نییه‌ .

ئه‌ندازیار عوسمان
ئه‌و هه‌واڵانه‌ى پێغه‌مبه‌ر(ص)داویه‌تى بۆ ئه‌وشتانه‌ى که‌ ڕوویان داوه‌ ، یان له‌ داهاتوودا ڕووده‌ده‌ن ، به‌ڵگه‌ى ئاشکراو دیارن له‌سه‌ر پێغه‌مبه‌رایه‌تى حه‌زره‌ت (ص)، چونکه‌ ئه‌وشتانه‌ که‌س ناتوانێ په‌ى پێبه‌رێت مه‌گه‌ر پێغه‌مبه‌رێک که‌خوا به‌وه‌حى ئاگادارى ده‌کات ...
ئه‌وشتانه‌ جۆرێکن له‌غه‌یب و نهێنى و خواش که‌عالیمى غه‌یبه‌ ئه‌گه‌ر بیه‌وێ پێغه‌مبه‌ره‌که‌ى لێ ئاگادار ده‌کات و، ئه‌ویش کاتێ به‌بڕواداران ده‌ڵێت و دێنه‌ دى ده‌بنه‌ مایه‌ى دڵدامه‌زراوى و یه‌قینى زیاتر ...
خواى گه‌وره‌ له‌م باره‌یه‌وه‌ ده‌فه‌رموێت :[عالمُ الغيب فلايُظْهرُ على غيبه أحداً ، إلامن إرتضى من رسول ...](الجن:27)
واته‌: خواوه‌ند زاناى نهێنى و شاراوه‌کانه‌ ، که‌سیش له‌نهێنى و شاراوه‌کانى ئاگادار ناکات ، مه‌گه‌ر بۆ پێغه‌مبه‌رێک خوا خۆى ڕازى بێت به‌وه‌ى هه‌ندێ نهێنى بزانێت ... هه‌روه‌ها ده‌فه‌رموێت :[والنَّجمِ إذا هوى ، ماضلَّ صاحبُكُمْ وما غَوَى ، ومايَنْطِقًُ عن الهوى ، إنْ هو إلا وَحْيُ يوحى](النجم : 4)واته‌ : سوێند به‌ ئه‌ستێره‌ کاتێک ئاواده‌بێت و له‌شوێنى خۆى ده‌ترازێت ، هاوه‌ڵ و هاوڕێى ئێوه‌ محمد(ص)گومڕاو سه‌رلێشێواو نه‌بووه‌ ، له‌ ڕێگه‌ى ڕاست و ڕه‌وان نه‌ترازاوه‌ ، قسه‌و گوفتارى له‌ ئاره‌زووبازى و هه‌واوهه‌وه‌سه‌وه‌ نیه‌ ، ئه‌وه‌ى که‌ ڕاى ده‌گه‌یه‌نێت ته‌نها نیگاو وه‌حى خواییه‌ ...

هه‌ندێ له‌وهه‌والآنه‌ى که‌پێغه‌مبه‌ر (ص) داونى و هاتوونه‌ته‌ دى :

یه‌که‌م/ هه‌واڵدانى حه‌زره‌ت (ص)به‌تیاچوونى سه‌رانى قوڕه‌یش :
له‌پێش ئه‌وه‌دا که‌جه‌نگى به‌در ده‌ست پێبکات ، حه‌زره‌ت(ص)هاوه‌لآنى ڕێکخست بۆ جه‌نگه‌که‌و ڕێنمایی کردن ، ئنجا مژده‌ى تیاچوون و کوژرانى سه‌رانى قوڕه‌یشى دانێ و فه‌رمووى :

ئاماده‌کردنى : کتێبخانه‌ى محوى
قه‌راخی پێشه‌وه‌ی زمان له‌گه‌ل به‌رامبه‌ری له‌ مه‌لآشوو یانی ئاسمانی سه‌رووی ده‌م له‌ ئاستى ددانه‌کانی( ثنايا ورباعيات و أنياب و ضواحك) جا له‌لای راستی سه‌ره‌وه‌ یا له‌لای چه‌پی سه‌ره‌وه‌ شوێنی ده‌رچوونی پیتی (ل)ه‌.

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین

واته‌: (حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ)ال عمران/١٧٣ ئه‌م وته‌یه‌ پێغه‌مبه‌ر (ابراهيم) سه‌لامى خوداى لێ بێ فه‌رموى, کاتێ فڕى درایه‌ ناو مه‌نجه‌نیقى ئاگرینه‌وه‌, ئه‌و ئاگره‌ بۆى بووه‌ جێگه‌یه‌کى فێنک وخۆش. به‌هه‌مان شێوه‌ پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رمووى, کاتێ له‌ جه‌نکى به‌دردا بوون خودا سه‌رى خستن. کاتێ (ابراهيم) خرایه‌ ناو ئاگره‌که‌ جبریل هاته‌ لاى, وتى: پێویستیت به‌ چى هه‌یه‌؟ ئه‌ویش فه‌رمووى پێویستم به‌ تۆ نیه‌ به‌لآم له‌ خواى گه‌وره‌ داوام هه‌یه‌.

نوسینى/سه‌روه‌ر حه‌سه‌ن
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
قورئان له‌ پێش زانستى پزیشکیه‌وه‌ باس له‌ که‌مترین ماوه‌ى سکپڕى ده‌کات که‌ شه‌ش مانگه‌, ئه‌وه‌ش له‌و ئایه‌ته‌دا که‌ ده‌فه‌رموێت: (وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْ‌هًا وَوَضَعَتْهُ كُرْ‌هًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرً‌ا)الاحقاف/١٥ واته‌: ئێمه‌ فه‌رمانمان به‌ مرۆڤ داوه‌ که‌ چاکه‌کار و چاک ڕه‌فتار بێ له‌گه‌ڵ دایک و باوکیدا, دایکى به‌ ئازاره‌وه‌ هه‌ڵیگرتوه‌ و به‌ده‌م ئێش و ئازاره‌وه‌ بوویه‌تى, سکپڕبوون و له‌ شیربڕینه‌وه‌ى سى دانه‌ مانگى خایاندووه‌. هه‌روه‌ها ده‌فه‌رموێت: (وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ‌ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِي)لقمان/١٤