ماڵپەری قورئانی پیرۆز

عمر على

قورئان خوای گەورە ناوی بردووە بە چەندەها ناو وە بەناوبانگترینیان قورئانە وە كو دەفەرمووێ (( ان هذا القر‌آن یهدی للتی هی اقوم)) واتە "بەڕاستی ئەم قورئانە هیدایەت بەخشە بۆ چاكترین ڕێگەو ڕێبازو بەرنامە. وە هەروەها "الكتاب" وەكو دەفەرموێ

نوسينى : طارق حسن

ئاماده‌کردنى: دلاوه‌ر کوردى
وه‌ڵام/مه‌رجه‌کانى وه‌رگرتنى شایه‌تمان نۆ مه‌رجن،کاتێک خواى گه‌وره‌ ئه‌م شایه‌تمانه‌قبوڵ ده‌کا وه‌ریده‌گرێت ئه‌گه‌ر ئه‌م مه‌رجانه‌ى تێدا بێته‌جێ.
زانایانى ئوصول پێناسه‌ى مه‌رجیان کردوه‌ و فه‌رمویانه‌ (هُوَ مَا يَتَوَقَّفُ وُجُودُ الشَّيءِ عَلَى وُجُودِهِ ،وَكَانَ خَاڕجَاََ عَنْ حَقِقَتِهِ ،وَلاَ يَلْزَمُ مِنْ وُجُودِهِ  وُجًودَ الشَّيءِ ،لَكِنْ يَلْزَمُ مِنْ عَدَمِهِ عَدَمُ ذَلِكَ السَّيْء) (الوجِيزُفِي أُصُول الفِقه للِدّكتُور عَبدالكَڕيم زَيدان )(ص 59)
 واته‌: ئه‌وه‌یه‌ که‌وا بونى شتێک له‌سه‌ر بونى ئه‌و راوه‌ستابێت ،وه‌خۆى به‌شێک نه‌بێت له‌ خودى شته‌که‌ ،وه‌ پێویست نیه‌ به‌ بونى ئه‌و شته‌ش ببێت ،به‌ڵام به‌ نه‌بونى ئه‌و شته‌که‌ش نابێت .
بۆ نمونه‌ : ده‌ست نوێژ مه‌رجى نوێژه‌

 مامۆستا عومه‌ر عه‌لی

"هەر لەیەكەم "بسم اللە"ی قورئانەوە پێش چواردە سەدە تا ئەمڕۆ دوو هێز شەڕیانە لەسەر قورئان .. یەكێكیان ئەیپارێزێ و بە مەردوومی رائەگەیەنێ ..ئەوی تریان ئەیشارێتەوەو تورەكەی سەوزو سووری بۆ هەڵ ئەدورێ و هەردەم بەناوی شتێكەوە لە مەیدانی پەیڕەوی دووری ئەخاتەوە. بێگومان هەر دوكیشیان ناحەقیان نی یە..! چونكە ئەو تامەو لەزەتەی قوتابیانی قورئان وەریان گرتووە لە قورئان زۆر لەوە گەورەترە لە سەرو ماڵ و خوێن و گیان و گەل و نیشتیمان .. هەروەها ئەو چەپۆكەی دووژمنانی قورئان بەریان كەوتووە لە قورئان زۆر شایانی ئەوەیە لەوە زیاتر هەوڵی خوێناوی بۆ بدەن بۆ دواخستنی مەرگی پڕ لە شەرمەزاریان. بەڵام دژایەتی قورئان زۆر لە شەڕە قۆچ لەگەڵ بەردەكانا بێ جێگە ترە.. چونكە قورئان فەرمایشتی خوایەو لەگەڵ خوادا ئەمێنێ .. هەركاتێ ئەو ناحەزانە توانیان بەری رەورەوی مانگ و خۆرو گژو گیا سەوز بوون و باران بارین و مردن و ژیان بگرن ئەوسا ئیزنیان بێ، رێ بە ڕەوڕەوی دەستوری ژیاننامەی خواش بگرن. قورئان دەفتەری نووسراوەی ئەم بوونەوەرەوجیهانەیەو تەعلیماتی چۆنێتی خەلیفایەتی خوایە لەسەر زەویدا.. بۆیە تا زەمین بمێنێ و تاكە مرۆڤێكی لەسەر بمێنێ ئەبێ قورئانیشیان بۆ بمێنێ"

زۆر بەداخەوە دەڵێین

پێغه‌مبه‌رى خودا (د.خ) ده‌فه‌رموویت:[يَدْْْخُلُ أَََهْلُ الْجَنةِ الْجَنة جُـــرْدًًا مُرْداً مُكـَحََليِن أَََبْنَاء ثَلاَثينَِ أوْثَلاثٍ وثَلاَثينَ سَنَةٍ]
واته‌:ئه‌هلى به‌هه‌شت که‌ ده‌چنه‌ به‌هه‌شته‌وه‌ موو به‌لاشه‌یانه‌وه‌ نییه‌،وه‌کو

وه‌رگێرانى :انور قادر شێخانى
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
عـن جابر (رض)  قال: قال رسول الله (ص): من إستعاذ بالله فأعيذوه و من سأل بالله فأعطوه ومن دعاكم فأجيبوه ومن صنع إليكم معروفاً فكافئوه فإن لم تجدوا تُكافِئونه فادعوا له حتى تروا إنَّكم قد كافئْتموه) ( رواه ابوداود والنسائي وابن حبان)
جابرى کورى عبدالله (رض )  ده‌فه‌رموێ پێغه‌مبه‌رى خوا (ص)   فه‌رموى که‌سێ په‌ناى گرت به‌ خوا ئێوه‌ش په‌ناى بده‌ن  وه‌ که‌سێ

نوسینى/بورهان محمد ئه‌مین
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
پێشه‌وا (بوخارى) له‌ (انس)ه‌وه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌ و ده‌ڵێت (عبدالله)ى کورى (سلام)هه‌واڵى ناردنى پێغه‌مبه‌رى خواى بیست و له‌وکاته‌دا له‌ باخێکدابوو به‌رو بوومه‌که‌ى ده‌چنیه‌وه‌ هاته‌لاى پێغه‌مبه‌ر ووتى: من سێ پرسیارت لێده‌که‌م هیچ که‌س نایزانیت مه‌گه‌ر ئه‌و که‌سه‌ پێغه‌مبه‌ر بێت نیشانه‌ى هه‌ستانى قیامه‌ت؟ یه‌که‌م خواردنى به‌هه‌شتیه‌کان چییه‌؟ چى منداڵ داده‌بڕێت له‌ دایک و باوکى؟ پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رمووى پێشتر جوبره‌ئیل پێى راگه‌یاندم (عبدالله) به‌ سه‌رسامى یه‌وه‌ وتى جوبره‌ئیل؟ پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رمووى به‌ڵێ (عبدالله)وتى جوبره‌ئیل فریشته‌یه‌کى دوژمنى جووله‌که‌یه‌ ئینجا پێغه‌مبه‌رى خودا صلى الله علیه‌ وسلم ئه‌م ئایه‌ته‌ى خوێنده‌وه‌ (قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِجِبْڕيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ) سه‌باره‌ت به‌م ئایه‌ته‌ شێخى ئیسلام (ابن حجر) له‌ (فتح البارى)دا ده‌ڵێت ڕواڵه‌تى ده‌قه‌که‌ ئه‌وه‌ ده‌رده‌خات پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم ئه‌م ئایه‌ته‌ى بۆ جووله‌که‌کان خوێندۆته‌وه‌

نوسینى طارق حسن
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردی

وه‌ڵام/ (لاَإِلَهَ إِلااللهُ مُحَمَّداََ رَسُولُ اللهِ) واته‌ : هیچ په‌رستراوێکى ڕاستى نیه‌ شایه‌نى په‌رستن و به‌ندایه‌تى کردن بێت ته‌نها خواى گه‌وره‌ نه‌بێت (لاإله إلاالله) له‌سه‌ر دو پایه‌ راوه‌ستاوه‌ : نکوَلى کردن له‌وه‌ى هیچ په‌رستراوێک هه‌بێت شایه‌نى په‌رستن و به‌ندایه‌تى کردن بێت .دووه‌م : چه‌سپاندنى ئه‌وه‌ى که‌وا هه‌ر خواى گه‌وره‌ خۆى به‌ تاک و ته‌نها شایه‌نى به‌ندایه‌تى کردن و په‌رستنه‌ ،وه‌ موحه‌مه‌دیش درودى خواى له‌سه‌ر بێت به‌نده‌ و نێرراوى خواى گه‌وره‌یه‌ بۆ هه‌مووخه‌ڵکى تاوه‌کو به‌پێى ئه‌و شه‌ریعه‌ته‌ به‌ندایه‌تى و خواپه‌رستى بکه‌ن که‌ ئه‌و هێناوێتى له‌لایه‌ن خواى گه‌وره‌..
گه‌وره‌ترین وپیرۆزترین وبه‌ڕێزترین ووشه‌ که‌ خواى گه‌وره‌ ڕه‌وانه‌ى پێغه‌مبه‌ر و نێرراوه‌کانى خۆى کردوه‌ هه‌ر له‌ باوکه‌ ئاده‌مه‌وه‌ تا دواین پێغه‌مبه‌ران که‌ پێغه‌مبه‌رى خۆمانه‌ سه‌لامى خوایان له‌سه‌ر وشه‌ى یه‌کخواپه‌رستیه‌ (لاَإلَهَ إلاالله) ،به‌ڵکو

عنْ عُثمانِ بن حنيف (رض) أنَّ أعْمى أتى إلى رسول الله (ص)  فقال يا رسول الله أدعُ الله أن يكشِفَ لِيَ عنْ بَصري قال :أو أدْعُك، قال يا رسول الله   (ص)  انه قدْ شَقَّ عَلَىَّ ذَهابَ بصري قال فانطلق فتوضا ثُمّ صَلِّ رَكْعَتَين ثم قل:(اللهم إني أسألك واتَوَجَهُ  إليكِ بِنَبي محمدٍ نبيُّ الرحمة يامحمد إني أتوجه إلى ربِّي بك أن يكشف لي عن بصري اللهمَّ شَفِعْهُ في وشَفِعْني في نفسي فرجع وقد كشف الله عن بصره) (رواه الترمذي والنسائي)
عوسمانى کورى حه‌نیفه‌ (رض ) ده‌فه‌رمووێ پیاوێکى کوێر هاته‌ لاى پێغه‌مبه‌رى خوا ( ص) فه‌رمووى

نووسینی / عبدالدائم كحیل

وه‌رگێر / جمال محمد

ئاماده‌كردنی /نه‌جات رواندزی

منیش پاش ئه‌وه‌ی خۆم خسته‌ ناو ده‌ریایه‌ك له‌ ووتارو توێژینه‌وه‌ی زانستی كه‌ تازه‌ به‌تازه‌ ده‌رباره‌ی گه‌ردوون پیكهاته‌ی ده‌رچووبوون دڵنیا بووم له‌وه‌ی كه‌ ئه‌و زانایه‌ تاكه‌ زانا نیه‌كه‌ بروای وابێت "

ئه‌ندازیار عوسمان
      ئه‌مه‌ وته‌ی نوسه‌رى به‌ناوبانگ (مصطفى صادق الرافعى)یه‌،به‌ ڕاستیش چاکى پێکاوه‌ ئه‌گه‌ر بوَ خه‌ڵکیش نه‌بێ به‌ گشتى ، بوَ بانگخوازان و ڕێبوارانى کاروانى به‌خته‌وه‌رى له‌ سه‌دا سه‌د وایه‌!   

  مروَڤ تواناى شاراوه‌ى زوَرى پێدراوه‌ که‌ پێویستی به‌وه‌یه‌ کاریان له‌سه‌ر بکرێ وبخرێنه‌ گه‌ڕ ، بوَیه‌

نووسینی / عبدالدائم كحیل

وه‌رگیر/ جمال محمد

ئاماده‌كردنی / نه‌جات رواندزی

ئێستاس نممونه‌یه‌ك باس ده‌كه‌ین كه‌ بریتیه‌ له‌ چه‌ند ووشه‌یه‌ككه‌ زانا خۆر ئاووایه‌كان له‌م دووایانه‌دا به‌رده‌وام ده‌یلێنه‌وه‌ و له‌ قورئانیش پێش سه‌دان ساڵ هاتووه‌ .

له‌ یه‌كێك له‌ توێژینه‌وه‌كان كه‌ له‌ روانگه‌ی ئه‌وروپی باشووره‌وه‌ ده‌رچووه‌ گروپیك له‌ زاناكان رایانگه‌یاند كه‌وا به‌باش ده‌زانن گوزارشی ( هه‌وێنه‌كانی بینا له‌ مه‌جه‌ره‌كان )به‌كار بینن له‌ جیاتی ( مه‌جه‌ره‌كان )

(عَن مُعاذِ بُنُ جَبَلٍ (رض)  انَّه قال یا رسول الله (ص)   أوصِـنی قاڵ  ( ص)  (أخلِص دِينَكَ يَكفِكَ العَمَلَ القليل).(رواه الحاكم وقال صحيح اسناد).
موعازى کورى جه‌به‌ل   ڕه‌زاى خواى لێ بێت  ده‌فه‌رموێ:

نوسینى : سۆران محمد
ئاماده‌کردنى : فاتیمه‌ غریب
ته‌مه‌نى مرۆڤ به‌هادارترین ده‌ستمایه‌یه‌تى ،به‌تێپه‌ڕبوونى ئه‌وا هیچ هاوتایه‌کى نیه‌ جێى بگرێته‌وه‌,که‌چى هه‌ندێک له‌ ئێمه‌ بیانووى ئه‌وه‌ بۆخۆى دێنێته‌وه‌ که‌ نائاگابووه‌ به‌زۆر هه‌ڵه‌ که‌ له‌ ژیانى تاک و کۆدا پێى هه‌ستاوه‌ ,به‌ڵام ئایا مرۆڤ خاوه‌نى توانا و ئیراده‌یه‌کى به‌هێز نیه‌؟ شایسته‌ى فێربوون و وانه‌ وه‌رگرتن نیه‌.؟
به‌ڵام کێشه‌که‌ له‌وه‌دایه‌

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
شێخ ته‌نتاوى ده‌ڵێت: پاسێک پڕ ده‌بێ له‌ خه‌ڵک, شوفێره‌که‌ى زۆر ئاوڕ ده‌دات به‌ لاى چه‌پ و ڕاستیدا و ڕاده‌وه‌ستێ خه‌ڵکه‌کان پێى ده‌ڵێن ئه‌وه‌ بۆ ڕاوه‌ستاوى؟ وتى بۆ ئه‌و پیاوه‌ پیره‌ ده‌وه‌ستم که‌ ده‌ستى لى راگرتم بۆ ئه‌وه‌ى سوار بێت له‌گه‌ڵمان ئه‌وان وتیان ئێمه‌ که‌س نابینین شوفێره‌که‌ هه‌ر دووباره‌ى ده‌کرده‌وه‌ ئه‌وه‌تا ئه‌یه‌وێ سوار بێت ئه‌وان وتیان وکوا له‌ له‌ کوێیه‌؟ ئه‌ى بۆ ئێمه‌ ناى بینین! ئه‌وه‌نده‌ى پێ نه‌چوو هه‌تا شوفێره‌که‌ مرد.... ئا به‌م شێوه‌یه‌ کۆتایى ژیانى هات (وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ)الاعراف/٣٤

نوسینى/د.عادل الشویخ
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
له‌ قورئانى پیرۆزدا واتاى ئیجابى بوون و گه‌شبینى وره‌ به‌رزى به‌ جۆره‌ها دیمه‌ن و شێوازى جۆراو جۆر هاتووه‌ بۆ ئه‌وه‌ى چه‌مکى ئه‌رک پێ سپاردن به‌تاک چرتر بکاته‌وه‌ ده‌رئه‌نجام خودى تاکه‌که‌ کاره‌که‌ راپه‌رێنێ که‌ ئه‌ویش ره‌نگدانه‌وه‌ى خۆى هه‌یه‌ له‌سه‌ر جێگیرکردنى چه‌مکى گه‌شبینى بانگخواز له‌ کارو هه‌وڵداندا یه‌کێ له‌و ئایه‌تانه‌ى قورئانى پیرۆز که‌ واتاى گه‌شبینى دیارى ده‌که‌ن ئه‌م ئایه‌ته‌ پیرۆزه‌یه‌ که‌ ده‌فه‌رموێ: (فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا تُكَلَّفُ إِلَّا نَفْسَكَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ)النساْ /٨٤ واتاکه‌شى زۆر به‌ رونى دیاره‌ که‌ خواى گه‌وره‌ فه‌رمان ده‌دات به‌ پێغه‌مبه‌ره‌که‌ى صلى الله علیه‌ وسلم که‌ بۆ جێبه‌جێى کردنى ئه‌رک جگه‌ له‌ خۆى داوا له‌ که‌سى تر نه‌کات له‌ که‌سى تره‌وه‌ چاوه‌ڕێى یارمه‌تى و پشتگیرى نه‌بێ