ماڵپەری قورئانی پیرۆز

 عوسمان رشید

خواى په‌روه‌ردگار هه‌مووخه‌ڵکى بانگکردووه‌ بۆسه‌ر هه‌ق وڕاستى و زیاتر له‌سه‌دو بیست وچوار هه‌زار پێغه‌مبه‌رى بۆناردوون (سةلامى خوايان لىَبىَ ), ئه‌مه‌ بانگه‌وازى گشتىیه‌ , له‌گه‌ڵ ئه‌و بانگه‌وازه‌ گشتىیه‌دا ، هه‌رچى نیه‌تى گۆڕان بێنێ و هه‌نگاوبنێ خواى گه‌وره‌ به‌فه‌زڵى خۆى هیدایه‌تى تایبه‌تى ده‌دات (والله يدعُوا الى دارالسلام ويهدي من يشاء إلى صراط مستتقيم) یونس /٢٥واته‌:

نووسینی /ئیكرام كه‌ریم

به‌و پێیه‌ی قورئان فه‌رمووده‌ی خوایه‌ واته‌ "كلام الله" یه‌ ، زانایان بیریان له‌وه‌ كردۆته‌وه‌ ئه‌م " كلام الله" یه‌ چۆن بووته‌ قورئان و دابه‌زیوه‌ته‌ سه‌ر پێغه‌مبه‌ر (صل الله علیه وسلم )؟ بۆیه‌ ئه‌فه‌رموون : قورئان سێ دابه‌زینی به‌خۆوه‌ بینیوه‌:

نووسینی /عبدالرزاق رزاق احمد

ئاماده‌كردنی /نه‌جات رواندزی 

خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمووێ {وَالْأَرْضِ ذَاتِ الصَّدْعِ (12)} [الطارق] واته‌ : سوێند به‌ زه‌وی خاوه‌ن درزو قڵیش خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمووێ سوێند به‌ زه‌وی

هاوڕێ حه‌مه‌ ئه‌مین
 له‌ ئه‌بو موسى ره‌زاى خواى لێ بێت : پێغه‌رمبه‌رى خوا (ص) فه‌رموویه‌تى :  (إن الله عز وجل لا ينام ولا ينبغي له أن ينام . يخفض القسط ويرفعه . يرفع إليه عمل الليل قبل عمل النهار

نووسيني :  أبي عبدالرحمن عدلي الغزالي

وه‌رگێڕانى : حكیم أبوبكر

1_ عبدالله ی كوڕی مسعود رضي الله عنه  ئەفەرمێت:ئەبێت لەسەر قورئان خوێنكەشەو بزانێت كاتێ‌ كەخەڵك خەوتوون،وەڕۆژیش ئاگای لێ‌ بێت كاتێ‌ خەڵك زیادەڕۆیی ئەكەن و بێ‌ ئاگان، وەبگرێت كاتێ‌ خەڵك پێ ئەكەنن،وەوەرعی بێت كاتی كەخەڵك حەرام و حەڵاڵ تێكەڵ بكەن،وەبێ‌ دەنگ بێت كاتی كەخەڵك قسە لەهەموو شتێكا ئەكەن، وەمل كەچ بێ كاتێ‌ كەخەڵك لووتیان بەرز ئەكەنەوەو فیزئەیان گرێت،وە دڵتەنگ بێت ( بۆ قیامەت) كاتێ‌ كەخەڵك دڵخۆشن

2- ئیمامی عومەری كوڕی خەتتاب رضي الله عنه  دەفەرموێت : ئێمە كە (دە) ئایەتمان لەبەر دەكرد نەدەچووین هیچی تر لەبەر بكەین هەتاوەكو ئیشمان بەو(دە) ئایەتە نەكردایە ،

نوێژى راسته‌قینه‌ ئه‌و نوێژه‌یه‌ که‌ ئیسلام داواى ده‌کات , ته‌نها بریتى نیه‌ له‌ چه‌ند وته‌یه‌ک به‌زمان بوترێ , یان چه‌ند جوله‌یه‌ک که‌ ئه‌ندامه‌کانى جه‌سته‌ ئه‌نجامى بده‌ن به‌بێ وردبونه‌وه‌ و تێگه‌یشتن له‌ ماناکه‌ى , به‌بێ گه‌رده‌نکه‌چى و  بێدارى دڵ ..
ئه‌وه‌ نیه‌ که‌له‌شێر ئاسا چه‌ند ده‌نووکێک بدرێت له‌زه‌وى ئاوه‌ها چه‌ند سه‌جده‌یه‌ک ببردرێ و به‌س.. نه‌خێر نوێژى راسته‌قینه‌ ئه‌و نوێژه‌یه‌ مافى خۆى پێبدرێ به‌ بیر کردنه‌وه‌و وردبونه‌وه‌ له‌ماناکه‌ى , هۆشیارى دڵ و گه‌ردنکه‌چى , ترسان له‌ خوا و به‌  گه‌وره‌گرتنى.. ئه‌وه‌یه‌ مه‌به‌ستى یه‌که‌م له‌نوێژ کردن و بگره‌ په‌رستشه‌کانى تریش .

نوسینى : (عائض القرنى)
وه‌رگێرانى: م.ابوبکر
ئاماده‌کردنى: سانا حمدامین
خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت (أَتَى أَمْرُ اللّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ ) [النحل : 1]  
واته‌: فه‌رمانى خواى گه‌وره‌ دێ ئێوه‌ په‌له‌ى لێمه‌که‌ن. پێشبڕکێ له‌گه‌ل ڕووداوه‌کان, ئایا ئه‌ته‌وێ ئه‌و منداڵه‌ى هێشتا له‌ سکى دایکیدایه‌ , ببێت پێش درووستبوونى و پێش کاتى هاتنى له‌ دایکبوونى خۆى ؟!
وه‌ ئایا ئه‌ته‌وێ به‌روبوومى دره‌خته‌کان بڕنیت پێش ئه‌وه‌ى پێ بگه‌ن ؟! به‌ڕاستى به‌یانى , یان سبه‌ینێ نادیاره‌ و هیچ ڕاستیه‌کى بۆ نیه‌ و هیچ بوونى نیه‌ و تام و ڕه‌نگى نیه‌, که‌واته‌ بۆچى خۆمانى پێ سه‌رقاڵ بکه‌ین و بترسێین له‌ به‌لآو موسیبه‌ته‌کانى , گرنگى بده‌ن به‌ ڕووداوه‌کانى , چاوه‌ڕوانى کاره‌ ناهه‌مواره‌کانى بین؟ ئێمه‌ نازانین به‌رپه‌رچێک نابێت له‌ نێوانماندا , یان به‌هاتنى ئه‌و ڕۆژه‌ ئێمه‌ دڵ خۆش و ده‌روون ئاسووده‌ ده‌بین؟!

ئه‌ندازیار عوسمان

پێغه‌مبه‌ر (ص)ده‌فه‌رموێت :
* (أحبُّ الناسِ الى اللهِ أَنْفَعُهُمْ للناس ….)خۆشه‌ویسترین که‌س به‌لاى خواوه‌ سوودمه‌نترینیانه‌ بۆئه‌وانى تر ..
*(وأحبُ الاعمالِ الى الله عزوجل سرور تَدْخُلُهُ على مُسلم..)
خۆشه‌ویسترین کردار لاى خواى گه‌وره‌ خۆشىیه‌که‌ بیخه‌یته‌ دڵى موسڵمانێکه‌وه‌ ..
*(أو تَكشِفَ عنه كُرْبَةً ..) یان خه‌م و خه‌فه‌تێکى له‌سه‌ر لابه‌ریت ..
*(أو تَقْضِيَ عنه دَيْناً .. ) یان قه‌رزێکى بۆ بده‌یته‌وه‌ ..
*(أو تَطْرُدَ عنه جُوعاً .. )یان له‌برسێتى یه‌ک ڕزگارى بکه‌ى ..

م.عادل شاسوارى
منداَل که‌ سه‌رکۆنه‌ بکرێت ، فێرى قسه‌ى ڕه‌ق ده‌بێت.
منداَل  که‌ لێى بدرێت ، فێرى شه‌ڕ ده‌بێت .
منداَل  که‌ فێڵى لێ بکرێت ، فێرى ساخته‌ ده‌بێت.
منداَل  که‌ سووک سه‌رنجى بدرێت ، شه‌رمن ده‌بێت .
منداَل  که‌ گاڵته‌ى پێ بکرێت ، ناخى ئازارى پێده‌گات.
منداَل  که‌ به‌ نه‌رمى هه‌ڵس وکه‌وتى له‌ گه‌ڵ بکرێت ، فێرى ئارامگرتن ده‌بێت.

له‌ مه‌راسیمێکى  تایبه‌ت له‌ مزگه‌وتى حاجى ئه‌حمه‌دهه‌ر‌نى له‌ شارى هه‌ولێر  به‌ سه‌رپه‌رشتى شێخ (عبداللطيف خليل خضر الصوفى)  مامۆستاى (قراءاتى عشر) له‌ ڕیگاى (شاطبية و طيبة) ئیجازه‌ى (قراءاتى سبعة) ى قورئان درا به‌ مامۆستا ( حمزة عبدالرحمن) به‌ڕێوه‌به‌رى ڕادیۆى ده‌نگى قورئان ى هه‌ولێر،

نووسینی /عبدالرزاق رزاق احمد 

ئاماده‌كردنی /نه‌جات رواندزی 

خوای ئاگاداروزانا به‌ هه‌موو شتێك ده‌فه‌رمووێ {فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ (75) وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ (76)} [الواقعة ] واته‌:سوێند بێت به‌ جێگه‌و (موقع) ی ئه‌ستێره‌كان ، چونكه‌ ئه‌گه‌ر بتانزانیبایه‌

 عوسمان محمد رشید

قورئانى پیرۆز زۆر گرنگى ده‌دات به‌ دامه‌زراندنى ئیمان و باوه‌ڕ له‌ دڵ داو مه‌به‌ستێتى که‌ گومان ودوودڵى نه‌هێڵێ , ته‌نانه‌ت خواى گه‌وره‌ داوا له‌حه‌زره‌ت (ص) ده‌کات که‌ سوێندیان بۆ بخوات به‌په‌روه‌ردگارى که‌ئه‌م ئاینه‌و هه‌رچى واده‌و په‌یمانى تیایه‌ هه‌قه‌ .. هه‌روه‌ک ده‌فه‌رموێت :(وَيَسْتَنْبِئُونَكَ أَحَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَرَبِّي إِنَّهُ لَحَقّ وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ) (يونس:53) واته‌: بێباوه‌ڕان لێت ده‌پرسن , ئایا به‌رپابوونى قیامه‌ت ڕاسته‌ , ئه‌م قورئانه‌ ڕاسته‌ ؟؟ پێیان بڵێ: به‌ڵێ , سوێند به‌په‌روه‌ردگارم ,

نووسینی /ئیكرام كه‌ریم 

ئاماده‌كردنی/نه‌جات رواندزی 

ئه‌م قورئانه‌ كه‌ قسه‌و و راسپارده‌كانی خوای گه‌وره‌یه‌ بۆ هه‌موو مرۆڤه‌كان ئه‌فه‌رمووێ {وَلَوْ أَنَّ قُرْآنًا سُيِّرَتْ بِهِ الْجِبَالُ أَوْ قُطِّعَتْ بِهِ الْأَرْضُ أَوْ كُلِّمَ بِهِ الْمَوْتَى بَلْ لِلَّهِ الْأَمْرُ جَمِيعًا......(31)} [الرعد ] واته‌ : ئه‌گه‌ر قورئانێك ببوایه‌ كه‌ بخوێنرایه‌ته‌وه‌ به‌سه‌ر شاخه‌كاندا بیخستنایه‌ته‌ رۆیشتن

نوسینى : عبد الدائم کحیل
وه‌رگێرانى : حسیبه‌ حمدامین

دواى پارچه‌کردنى ئه‌م گه‌ڵایه‌ و گواستنه‌وه‌ى بۆ شوێنى هه‌ڵگرتن و خواردنى له‌ لایه‌ن مێروه‌که‌و نه‌وه‌کانى ، زینده‌وه‌ره‌کان و مێشه‌ مشه‌خۆره‌کان هێرش ده‌که‌نه‌ سه‌ر ئه‌م مێروه‌ به‌ڵام ئه‌ویش ناتوانێت به‌رگرى له‌ خۆى بکات چونکه‌ گه‌ڵاکه‌ى هه‌ڵگرتووه‌ به‌ شه‌ویلاکه‌کانى ،له‌ به‌ر ئه‌وه‌ مێروه‌کى ترى هه‌ڵگرتوه‌ بۆ ئه‌وه‌ى به‌رگرى له‌ براکه‌ى بکات هه‌روه‌ک له‌ وێنه‌که‌ دیاره‌،

ئه‌ندازيار عوسمان

ڕۆژێک خاتوو عائیشه‌ى دایکى بڕواداران ,  ئه‌م ئایه‌ته‌ى دووباره‌ ده‌کرده‌وه‌و ده‌گریا (فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا وَوَقَانَا عَذَابَ السَّمُومِ) (الطور27) واته‌ : به‌هه‌شتیه‌کان ده‌ڵێن: خواى میهره‌بان چاکه‌ى له‌گه‌ڵ کردین و له‌سزاى دۆزه‌خى پڕئێش پاراستینى..