ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
نوێژ
ئاوڕ نه‌دانه‌وه لـــه ناو نـــوێژا
وه‌رگێرانى : انور قادر شێخانى
ئاماده‌کرنى : ادریس انور
(عن أبي ذر (رض ) أن رسول الله ( ص ) قال (لايزال الله مقبلا على العبد في صلاته ما لم يلتفت فإدا صرف وجهه إنصرف عنه). (رواه مسلم والنسائي)
ئـه‌بو زه‌ڕ ڕه‌زاى خواى لێبێت فـه‌رموى:
گه‌وره‌یى دوو ره‌کعات سوننه‌تى پێش نوێژى به‌یانى
انور قادر شێخانى
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
عن عائشه (رض ) عن النبی (ص ) قال (ركعتا الفجر خير من الدنيا وما فيها) رواه مسلم
عائیشه (رض) ده‌فه‌رمووێ
نیشانه‌ى مونافیقه‌کان : نیشانه‌ى چواره‌م : ته‌مبه‌ڵى کردن له‌عیباده‌ت:
نوسینى : نه‌وا محمد
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
وه‌ک خواى گه‌وره ده‌فه‌رموێ: [ وَإِذَا قَامُواْ إِلَى الصَّلاَةِ قَامُواْ كُسَالَى][النساء : 142] واته: مونافیقان گه‌ر بۆ نوێژکردن هه‌ستن،به‌سـتى و ته‌مبه‌ڵیه‌وه هه‌ڵده‌ستن.
ماناى سوره‌تى فاتیحه
نوسینى : ناصح ابراهیم سازانى
(بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ (1) الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ (2) الرَّحْمـنِ الرَّحِيمِ (3) مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ (4) إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ (5) اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ (6) صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيڕ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ (7)) (الفاتحة: ١ – ٧).
له‌به‌ر ئه‌وه‌ى لاى زۆربه‌ى زانایان پێویسته لێکدانه‌وه‌ى واتاى وشه‌کانى نوێژ له‌ناو نوێژدا, هه‌روه‌ها واجبه له هه‌موو رکاتێکدا بخوێنرێت و گه‌وره‌ترین سوره‌تى قورئانه, به‌ڵکو سه‌رجه‌م مه‌به‌ستى سوره‌ته‌کانى قورئانى پیرۆزى له خۆ گرتووه, بۆیه به باشمانزانى به‌کورتى ته‌فسیرى بکه‌ین و هه‌ندێ له فه‌زڵه‌کانى بخه‌ینه روو..
* (بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ )[الفاتحة : 1] به ناوى خواى به‌خشنده‌ى میهره‌بان, ئه‌و خوایه‌ى که سه‌رچاوه‌ى به‌خشینى بێ کۆتاییه‌و ره‌حمه‌تى ته‌واو بوونى بۆ نییه..
زیکرى پاش نوێژ
وه‌رگێرانى : انور قادر شێخانى
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
عن مُعاذ ( رض) أنّ رسول الله (ص) أَخَذَ بِيَدِهِ وقال يا مُعاذ والله إني لاحبُّكَ ،أوصيك يا مُعاذ لا تَدَعَنَّ في دُبُڕ كُلِّ صلاة أن تقول اللَّهم اعنِّي
على ذِكرك وشُكڕكَ وحُسنِ عِبادَتِك) (رواه ابوداود النسائي وصححه الالباني
موعازى کورى جه‌به‌ل ڕه‌زاى خواى لێ بێت ده‌فه‌رمووێ پێغه‌مبه‌ر (ص )ده‌ستى گرت و فه‌رمووى:
فه‌رمان کردن به مناڵان به نوێژ کردن
وه‌رگێرانى : انور قادر شێخانى
ئماده‌کردنى : ادریس انور
قال رسول الله (ص) (مُرُّوا أولادكم بالصلاة وهم أبناءُ سبعِ سِنين واضربوهُم عليها وهم أبناءُ عشر سنين وفرِّقوا بينهم في المضاجع).(رواه أبو داود وصححه الألباني).
پێغه‌مبه‌رى خوا (ص) فه‌رمویه‌تى: فه‌رمان بکه‌ن به مناڵه‌کانتان به نوێژ کردن له‌و کاته‌ى
نـوێـژ کـردن
م.ناصح ابراهیم سازانى
نوێژ یه‌کێکه له عیباده‌ته گه‌وره‌کان, یه‌که‌م عیباده‌ته که فه‌رزکرا له سه‌ر موسوڵمانان, نزیکه‌ى سێ سالأ پێش ئه‌وه‌ى کۆچ بکه‌ن بۆ مه‌دینه, ئه‌و فه‌رزه‌یه که له ئاسماندا له شه‌وى میعراجدا راسته‌وخۆ له نێوان په‌روه‌ردگارو پێغه‌مبه‌ردا صلى الله علیه وسلم به‌بێ واسیته روویدا, له‌و ئاهه‌نگه پڕ شکۆیه‌دا که یه‌که‌م جاره مرۆڤ بگاته ئه‌و شوێنه به‌رزه, پێنج جار له شه‌و و رۆژێکدا فه‌رزکرا: (إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَاباً مَّوْقُوتاً )[النساء : 103]واته: به‌راستى نوێژ هه‌میشه له‌سه‌ر ئیمانداران فه‌رزێکى کات بۆ دیاریکراوه .
* عومه‌رى کوڕى خه‌تتاب ره‌زاو ره‌حمه‌تى خواى له‌سه‌ر بێ فه‌رمووى:
واتاى نوێژ
نووسینى
ناصح ئیبراهیم سازانى
نوێژ (الصلاة) له زمانه‌وانیدا: به‌ماناى نزاو پاڕانه‌وه دێت, به‌ڵکو به یه‌ک ده‌نگى زانایانى زمانه‌وانیش هه‌ر به‌و مانایه دێت.
نزاو پاڕانه‌وه له‌خودا بۆ یارمه‌تى دانى موسڵمان بۆ به‌جێ هێنانى ئه‌رکى به‌ندایه‌تى، لوتکه‌ى ئه‌و داواکارى و پاڕانه‌وه‌یه‌ش له ئایه‌تى: ﭽ ﭤ ﭥﭼدا دیارى ده‌دات، له‌به‌شى یه‌که‌میدا ئه‌رکى به‌ندایه‌تى راده‌گه‌یه‌نرێت، له‌به‌شى دووه‌میشدا داواى یارمه‌تى و کۆمه‌ک ده‌کرێ..
خواى گه‌وره له قورئانى پیرۆزدا ده‌فه‌رموێت: (فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلاَةَ فَاذْكُرُواْ اللّهَ قِيَاماً وَقُعُوداً وَعَلَى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنتُمْ فَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَاباً مَّوْقُوتاً [النساء : 103]). واته: دوعاو نزاى خێریان بۆ بکه، چونکه بێگومان دوعاو پاڕانه‌وه‌ى تۆ مایه‌ى دڵنیایى و ئارامییه بۆ دڵ و ده‌روونیان.
* پێغه‌مبه‌رى خودا صلى الله علیه وسلم ده‌فه‌رموێت:
نوێژ
نووسینى: ناصح ئیبراهیم سازانى
خواى گه‌وره ده‌فه‌رموێت( إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَاباً مَّوْقُوتاً) [النساء : 103] واته: به‌راستى نوێژ هه‌میشه له‌سه‌ر ئیمانداران فه‌رزێکى کات بۆ دیاریکراوه.
نوێژ له دواى ئیمان له هه‌موو ئه‌رکانه‌کان زیاتر گرنگى پێدراوه, نوێژ میعراجى موسڵمانه, گه‌وره‌ترین سوره‌ت که له نوێژدا ده‌خوێنرێت فاتیحه‌یه روکنێکه له روکنه‌کانى نوێژه‌که, ماناو مه‌به‌ستى هه‌موو قورئان ده‌گه‌یه‌نێ, دوعایه‌کى شیفا به‌خشه, نوێژ گه‌وره‌ترین کرده‌وه‌ى جه‌سته‌ییه, کۆڵه‌که‌ى دینى ئیسلامه, حه‌وانه‌وه‌یه بۆ دڵ و ده‌روون, پاک و خاوێنی یه, به‌رگریکه‌رى تاوانه..
په‌یوه‌ندى نوێژ به ژیانه‌وه
نوسینى:ناصح ابراهیم
ئاماده‌کردنى:سانا حمدامین
له‌راستیدا نوێژ گه‌وره‌ترین به‌ندایه‌تى و عیباده‌ته به‌ته‌نها مه‌به‌ست له‌نوێژ ئه‌وه نیه که به‌هه‌شتى پێ به‌ده‌ست بهێنرێت به‌ڵکو دینى ئیسلام په‌یوه‌ندى هه‌یه به‌ژیانه‌وه و دینى کۆمه‌ڵایه‌تییه ژیانیش به‌بێ دین هیچ مانایه‌کى نیه.. دین هه‌مووى عیباده‌ته عیباده‌تیش هه‌موو ژیان ده‌گرێته‌وه و به‌پێى به‌رنامه‌ى په‌روه‌ردگار کاروباره‌کان رێک ده‌خات له چوونه سه‌ر ئاوه‌وه بگره هه‌تا ده‌گاته خواردن و خواردنه‌وه و به‌ڕێوه بردنى کاروبارى حکومه‌ت و بازرگانى کردن و, په‌یوه‌ندى نێوان وڵاتان, نوێژ په‌یوه‌ندیه‌کى به‌تینى هه‌یه له‌گه‌ڵ ژیانى موسڵماندا, کاریگه‌رى هه‌یه له‌سه‌ر ره‌وشتى , ئاوێنه‌ى کرده‌وه‌کانیه‌تى به‌چاک و خراپیانه‌وه,