ماڵپەری قورئانی پیرۆز

نووسینی / عبدالدائم كحیل 

وه‌رگێر/ جمال محمد

ئاماده‌كردنی /نه‌جات رواندزی 

له‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا ئه‌م پرسیاره‌ زۆر دووباره‌ ده‌بێته‌وه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌و قورئانه‌ له‌ دانراوی ده‌ستی محمد (صل الله علیه‌ وسلم) بێت ئه‌وا چۆن ئه‌م په‌یامبه‌ره‌ نه‌خوێنده‌واره‌ ئه‌و پرسیاره‌ له‌ بێبرواكان ده‌كات و بانگیان ده‌كات بۆ تێروانین له‌ چۆنیه‌تی بنیات نانی گه‌ردوون !؟

فه‌رزه‌کانى ڕۆژوو:
عبدالرحمن نجم الدین
١-    پێویسته‌ نیه‌تى هێنابێت و نیه‌ته‌که‌ى له‌ به‌شێکى شودا بێت, ئه‌گه‌ر نیه‌ته‌که‌ى له‌ دواى نوێژى به‌یانییه‌وه‌ بوو ئه‌وا ڕۆژوه‌که‌ى دروست نییه‌ به‌ پێى ئه‌م فه‌رمووده‌ که‌ پێغه‌مبه‌ر درودى خواى له‌سه‌ ربێت ده‌فه‌رموێت: (من لم يبت بصيام من الليل فلا صيام له ) رواه‌ النسائی واته‌: هه‌ر که‌س له‌ شه‌ودا نیه‌تى ڕۆژووى نه‌هێنا ئه‌وا ڕۆژووه‌که‌ى دروست نییه‌,

ئاماده‌کردنى : ادریس انور
هه‌روه‌ک له‌پێشبڕکێى دنیایى دا ساته‌کانى کۆتایى گرنگه‌،به‌هه‌مان شێوه‌ش له‌پێشبڕکێى قیامه‌تیدا و ساته‌کانى ته‌مه‌ن گرنگه‌،ته‌نانه‌ت پێغه‌مبه‌ران سه‌لامى خوایان لێبێت  داواى ئاخر خێریان کردووه‌.
یوسف سه‌لامى خواى لێبێت  دوعا ده‌کات و ده‌فه‌رمووێت:[ رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَنتَ وَلِيِّي فِي الدُّنُيَا وَالآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِماً وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ] [يوسف : 101] واته‌:به‌ موسوڵمانى گیانم بکێشه‌.

له‌به‌ر فه‌رموده‌که‌ى ئه‌بو هوره‌یره‌ خواى لێرازى بێت که‌وا پێغه‌مبه‌رى خوا درودى خواى له‌سه‌ر بێت فه‌رموى :

:   ) إن أول ما يحاسب به العبد المسلم يوم القيامة الصلاة المكتوبة فإن أتمها وإلا قيل انظروا هل له من تطوع فإن كان له تطوع أكملت الفريضة من تطوعه ثم يفعل بسائر الأعمال المفروضة مثل ذلك ) {رواه ابو داود (1/رقم/864) والترمذي (1/رقم/ 411-258)

والنسائي (1/رقم/ 224) وابن ماجة (1/رقم/ 1425-1426) وهذا لفظه , وهو حديث صحيح الالباني في صحيح ابي داود (810) وصجيح ابن ماجة (1172)

واته‌ : یه‌که‌م شتێک که‌ له‌ به‌نده‌ى موسوڵمان ده‌پرسرێته‌وه‌  له‌ رۆژى دواییدا , نوێژ کردنه‌

ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردی

له‌به‌ر فه‌رموده‌که‌ى موعاژى کوڕى جه‌به‌ل (خواى لىَ رازى بيَت ) که‌وا پێغه‌مبه‌رى خوا درودى خواى له‌سه‌ر بێت پێى فه‌رمو (أَلَا أُخْبِرُكَ بِرَأْسِ الْأَمْڕ كُلِّهِ وَعَمُودِهِوَذِرْوَةِ سَنَامِهِ قُلْتُ بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ رَأْسُالْأَمْڕ  الْإِسْلَامُ وَعَمُودُهُ الصَّلَاةُ وَذِرْوَةُ سَنَامِهِالْجِهَادُ ){ رواهاحمد (5/231-237) والترمذي(5/رقم/2616) وقال هذا حديث حسن صحيح ,وابن ماجة (2/رقم/ 3973) والحديث صححه الالباني ايضا في صحيح سنن الترمذي (2110)}

واته‌ ئایه‌ رانه‌گه‌یه‌نم سه‌رى هه‌مو شتێک وکۆڵکه‌ى ولوتکه‌ى هه‌ره‌ به‌رزیشى چیه‌ ؟ منیش وتم , ئه‌ى پێغه‌مبه‌رى خوا

ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
وه‌ڵام /(الصَّلاة) له‌ زمانى عه‌ره‌بدا به‌ واتاى نزا و پاڕانه‌وه‌ (الدُّعَاء) دێت ٠
وه‌ له‌زاراوه‌ى شه‌رعیشدا مه‌به‌ست پێى

ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
وه‌ڵام :  ده‌بینین یه‌که‌م فه‌رزێک پاش شایه‌تمان کاتێک فه‌رز ده‌کرێت نوێژه‌ , که‌ له‌ شه‌وى ئیسرا و میعراجدا خواى گه‌وره‌ پێغه‌مبه‌رى خوا درودى خواى له‌سه‌ر بێت به‌رز کرده‌وه‌ بۆلاى خۆى و له‌سه‌ر ى فه‌رزکرد

نووسینی: هارون نوح طه
کتێبخانه‌ى محوى

ڕیوایه‌ت کراوه‌ له‌ (الحسن) که‌ ده‌ڵێ: دارێک هه‌بوو خه‌ڵک ده‌چوونه‌ لای ده‌یانپه‌رست له‌ غه‌یری خوا، پیاوێک له‌و لاوه‌ هات ووتی ئه‌م داره‌ ده‌بڕم، هات بۆ ئه‌وه‌ی بیبڕێ به‌ توڕه‌ییه‌وه‌ شه‌یتان پێى گه‌یشت له‌سه‌ر شێوازی پیاوێک، ووتی

نه‌وا محمد

کتێبخانه‌ى ته‌فسیر

مسوڵمانان که‌ به‌ڕاستی برای یه‌کترین، وه‌ک یه‌ک جه‌سته‌و له‌ش وان، که‌ کاتێک ئه‌ندامێکی ئه‌م له‌شه‌ ده‌که‌وێته‌ ئازار، گشت ئه‌ندامه‌کانی تر ئه‌که‌ونه‌ ئازار. مسوڵمانیش، تا له‌ ژیان دابێ، تووشی نه‌خۆشیو نه‌ساغی ده‌بێ. نه‌خۆشیش وه‌ک هه‌موو که‌س ده‌یزانێ، پێویستی به‌ سه‌ردانو دل دانه‌وه‌و دل ڕاگرتن هه‌یه‌، تا ئازاری نه‌خۆشیه‌که‌ی له‌سه‌ر که‌م بێته‌وه‌.
جا بۆ چوونه‌ لای نه‌خۆش، ئیسلام ئه‌م به‌شه‌شی فه‌رامۆش نه‌کردووه‌، به‌ڵکو چه‌ند ئادابو ڕه‌فتارێکی داناوه‌، پێویسته‌ مسوڵمانان بۆخۆیان به‌ گشتیو منداڵه‌کانیشیان لـێ فێر بکه‌ن.
ئادابه‌کــانیش ئه‌مانه‌ن:
أ- په‌له‌کردن له‌ سه‌ردانی نه‌خـۆش:
کاتێک مسوڵمانێک دوچاری نه‌خۆشی ده‌بێ، وا پێویستو چاکه‌، یه‌کسه‌ر بچێته‌ سـه‌ردانی، وه‌ک پێغه‌مبه‌ر  فه‌رمویه‌تی: ((إذا مَڕضَ فَعِدْهُ )...گه‌ر مسوڵمانێک نه‌خۆش که‌وت، یه‌کسه‌ر سه‌ردانی بکه‌.
ب- کـه‌م مانه‌وه‌ لای نه‌خـۆش:

و: هه‌ردى ئه‌نوه‌ر
پیاوێک هه‌ستى کرد خێزانه‌که‌ى گوێیه‌کانی، بیستنیان قورس بووه‌، بوَیه‌ نه‌یده‌زانى چوَن به‌ هاوسه‌ره‌که‌ى بڵێت..

نوسینى/دانا عوسمان
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
گه‌ر ڕاستگۆیى ده‌ستمایه‌ى ژیانى پڕ خۆشى و ڕێزو متمانه‌ى نێو خه‌ڵک بێت و مایه‌ى لێ خۆش بوون و سۆزى په‌روه‌ردگار بێت و دواپله‌ى به‌رزى ڕۆژى دوایى بێت...!!

نوسینى/د.عائض القرنى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
واته‌ (حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ)ال عمران/١٧٣ ئه‌م وته‌یه‌ پێغه‌مبه‌ر (ابراهيم) سىلامى خوداى لێ بێ فه‌رمووى کاتێ فڕێ درایه‌ ناو مه‌نجه‌نیقى ئاگرینه‌وه‌, ئه‌و ئاگره‌ بۆى بووه‌ جێگه‌یه‌کى فێنک و خۆش. به‌ هه‌مان شێوه‌ پێغه‌مبه‌ر صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رمووى کاتێ له‌ جه‌نگى به‌دردا بوون خودا سه‌رى خستن کاتێ ابراهیم خرایه‌ ناو ئاگره‌که‌ جبریل هاته‌ لاى, وتى: پێویستیت به‌ چى هه‌یه‌؟ ئه‌ویش فه‌رمووى پێویستم به‌ تۆ نییه‌ به‌ڵام له‌ خواى گه‌وره‌ داوام هه‌یه‌. ده‌ریا سیفه‌تى خنکاندنه‌, و ئاگر سوتاندنه‌, به‌ڵام ده‌ریا وشک ده‌بێته‌وه‌, ئاگر داده‌مرکى و ده‌کوژێته‌وه‌ به‌ وته‌ى (حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ)ال عمران/١٧٢ کاتێ (موسا) سه‌لامى خوداى لێ بێ ده‌ریاکه‌ى بینى وا له‌ پێشیه‌تى و دوژمنانیشى وا به‌ دوایه‌وه‌ن, ئه‌وکات به‌ باوه‌ڕدارانى وتى: (قَالَ كَلَّا إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ)الشعراْ /٦٢

ئاماده‌کردنى : ادریس انور
١.    له‌ مانگى ڕه‌مه‌زاندا خه‌ڵکى ده‌که‌ونه‌ بیرى هه‌ژاره‌کانیان که‌ چه‌ند له‌ ژیانێکى ناڕه‌حه‌تیدا ده‌ژین چه‌نده‌ برسێتى ده‌کێشن، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا خه‌ڵکانى تر ته‌نها له‌م مانگه‌دا برسیان ده‌بێت بۆیه‌ کاتێک که‌ برسییه‌تى ده‌چه‌ژن ده‌که‌ونه‌ بیرى برا هه‌ژاره‌کانیان.
ده‌گێڕنه‌وه‌ وتیان به‌ حه‌زره‌تى (يوسف): بۆچى برسیته‌ خۆ تۆ خه‌زێنه‌ى سه‌ر زه‌وى له‌به‌ر ده‌ستتدایه‌؟

ئاماده‌کردنى ى: ادریس انور
١.    ڕۆژوو مرۆڤ فێرى (صبر) و ئارامگرتن ده‌کات.
٢.    رۆژوو وانه‌ى وره‌ به‌رزى و ئیراده‌پته‌وى فێرى مرۆڤه‌کان ده‌کات.

نوسینى/محمد زکى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
عن انس بن مالک (رضى الله عنه)قال: قال: رسول الله صلى الله علیه‌ وسلم (ان لله اهلين من الناس, قيل من هم يا رسول الله صلى الله علية وسلم قال: اهل القران اهل الله و خاصته.) (رواه الامام احمد و ابن ماجة و ابوالقاسم بن حيدر فى مشيخته عن الامام وصحه) واته‌: له‌ ئه‌نه‌سى کورى مالیکه‌وه‌ (رضى الله عنه) ووتى پێغه‌مبه‌رى خوا فه‌رموویه‌تى بۆ خواى گه‌وره‌ هه‌یه‌ که‌سانێکى تایبه‌ت له‌ خه‌ڵک, وترا ئه‌وانه‌ کێن ئه‌ى پێغه‌مبه‌رى خوا صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رمووى هاوه‌ڵانى قورئانن که‌سانێکى نزیک و تایبه‌تن لاى خوا. خواى گه‌وره‌ فه‌رمویه‌تى (قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (1) اللَّهُ الصَّمَدُ (2) لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ (3) وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ ) واته‌ ئه‌ى محمد بڵێ خوا تاک و ته‌نهایه‌, خوا جێگه‌ى نیازى به‌نده‌کانیه‌تى بێ نیازه‌ له‌ به‌نده‌کانى, که‌سى لێ نه‌بووه‌ له‌ که‌سیش نه‌بووه‌ وه‌هه‌رگیز هاوشێوه‌ى نییه‌.