ماڵپەری قورئانی پیرۆز

ئاماده‌کردنى : کاوان کوردى
ئاماده‌کردنى بۆ ماڵپه‌ڕ : دلاوه‌ر کوردى

یه‌کخواپه‌رستى : بریتییه‌ له‌ به‌ ته‌نها ناسینى خواى گه‌وره‌ له‌ په‌روه‌ردگاریه‌تى و په‌رستراویه‌ێتى وناو وسیفه‌ته‌کانیدا ٠
به‌م پێو دانگه‌ یه‌کخواپه‌رستى ده‌کرێت به‌ سێ به‌شه‌وه‌ :

نوسینى/ئیکرام که‌ریم
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
هه‌ندێ له‌ زانایان (ناسخ و مةنسوخ)و (عام)و (خاص) به‌ یه‌ک شت نه‌زانن و بڕوایان وایه‌ مه‌به‌ست به‌ ناسخ و مه‌نسوخ هه‌ر عام و خاص که‌یه‌ و له‌ قورئاندا هیچ ئایه‌تێک نه‌سخ نه‌کراوه‌ته‌وه‌ به‌ڵکو (تخصيص)کراوه‌ و خواى گه‌وره‌ ئایه‌تى خۆى نه‌سخ ناکاته‌وه‌ به‌ڵام له‌به‌ر به‌رژه‌وه‌ندى عه‌بده‌کان (تخصيص)یان ئه‌کات وه‌ک فه‌رمووى: (كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (183) أَيَّامًا مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَڕيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ)البقره‌/١٨٣-١٨٤ هه‌ندێ ئه‌ڵێن (وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ )البقره‌/١٨٤ مه‌نسوخه‌ به‌ ئایه‌تى (فمن شهد منك الشهر فليصمة) نه‌سخکراوه‌ته‌وه‌ به‌ڵام ئه‌و زانایانه‌ى تر ئه‌فه‌رموون نه‌خێر ئه‌وه‌ نه‌سخنه‌کراوه‌ته‌وه‌ و حوکمه‌که‌ى هه‌ر ماوه‌ وه‌ک ئیبن عه‌بباسیش ئه‌فه‌رموێ (ليست بمنسوخة هى للشيخ الكبير و المراة الكبيرة لا يستطيعان ان يصوما فيطعما كل يوم مسكنا) ئه‌م زانایانه‌ با بڕوایان به‌ نه‌سخ نییه‌ له‌ قورئاندا به‌ڵام بروایان وایه‌ که‌ نه‌سخ له‌ عه‌قڵدا مومکینه‌ به‌ڵام ڕوودانى له‌ شه‌رعدا مه‌حاڵه‌ ئه‌و زانایانه‌ى که‌ بڕوایان به‌ نه‌سخ نییه‌ له‌ قورئاندا بریتیین له‌ هه‌ندێ له‌ زانایانى کۆن وه‌ک ابو مسلم الاصفهانى 

نووسینی /نه‌جات ره‌واندزی

خوای گه‌وره‌ بۆ موسڵمانان شوێنێكی داناوه‌ تاوه‌كو تێدا بێنه‌وه‌ خۆی له‌خۆیدا ئه‌م كۆبوونه‌وه‌یه‌ حیكمه‌تێكی تێدایه‌ وه‌ بانگدانیش حیكمه‌تی خۆی هه‌یه‌ سه‌ره‌تا گه‌ر له‌و شوێنه‌ گه‌ر باندان هه‌بێت ده‌زانرێت كه‌ ئه‌م شوێنه‌ موسڵمانی تێدایه‌

ئاماده‌کردنى : کاوان کوردى
بۆ ماڵپه‌ڕ : دلاوه‌ر کوردى
خه‌ڵک له‌ کۆن ونوێدا خوایان ناسیوه‌ و ئیمانیان به‌ بونى هه‌بوه‌ مه‌گه‌ر به‌ ده‌گمه‌ن  چونکه‌ ئیمان داخوازییه‌کى ( فيترى ) یه‌ بۆیه‌ ئیسلام جه‌خت له‌سه‌ر بونى خوا ناکات , به‌ڵکو گرنگى به‌ چۆنیه‌تى ناسینى خواى گه‌وره‌ ده‌دات , چونکه‌ خه‌ڵکى به‌ زۆرى له‌م لایه‌نه‌وه‌ گومڕا ده‌بن و سه‌ریان لێ ده‌شێوێت ٠٠
پێش هاتنى ئیسلام عه‌ره‌به‌کان ئیمانیان به‌ خوا هه‌بوو , به‌ڵاَم له‌ هه‌مان کاتدا شتى تریان ده‌په‌رست و تێکڕا سه‌ر گه‌ردان ببون , بێجگه‌ له‌ که‌سانێکى که‌م , که‌ له‌سه‌ر  ڕێبازى ( حنيفى ) مابونه‌وه‌ وه‌ک :

ئاماده‌کردنى : کاوان کوردى
بۆ ماڵپه‌ڕ : دلاوه‌ر کوردى
ئیمان گرنگییه‌کى حه‌تمى و چاره‌نوسیانه‌ى هه‌یه‌ بۆ مرۆڤ چونکه‌ ئاڕاسته‌ى مرۆڤ  دیارى ده‌کات و ته‌فسیرى ژیانى ده‌کات و سه‌ر ئه‌نجام و داهاتوى بڕیار ده‌دات , به‌خته‌وه‌رى , یان خاکه‌ سارییه‌٠

وه‌رگێرانى : انور قادر شێخانى
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
عَنْ جابِرُ بنُ عبداللهِ (ر.ض) قال: کان رسول اللهِ (ص) یُعَلِّمُنا الإسْتِخارَه‌َ فی الأموڕ کُلِّها کما یُعِّلمُنا السوره‌ مِن القرآن یقولُ :(إذا هَمَََّ أحَدُكُم بالأمڕ فَلْيَرْكَع رَكْعتين مِن غَيْڕ الفَريضةِ، ثم ليَقُلْ :(اللَّهُمِ إنِّي أَسْتَخيرُك بِعِلْمِكَ، وأَسْتقْدِرُك بِقُدرتِك وأسألُك من فَضْلِك العظيم، فإنَّك تَقْدِرُ ولا أقْدِر، وتَعْلَم ولا أَعْلم، وأنْت علَّـام الغُيوب، اللَّهم فإن كُنْت تَعْلم هذا الأمْر"وتُسميه باسْمه" خَيْراً لي في ديني ومَعاشي، وعاقِبَةَ أمڕى فاقْدِرْهُ لي، ويَسِرهُ لي، ثُمَّ باڕك لي فيهِ، اللَّهم وإن كنْتَ تعْلَمه شَرّا لي في ديني ومَعاشي، وعاقِبَةَ أمرى، فاصْڕفْني عنْهُ واصْڕفْهُ عنَّي، واقْدِر لي الخير حَيْثُ كان ثُمَّ رَضِني بِهِ). (رواه البخاري)
جابیرى کوڕى عبدالله (ر.ض) ده‌فه‌رموێ پێغه‌مبه‌رى خوا (ص) فێرى نوێژى ئیستیخاره‌ى ده‌کردین

نه‌وا محمد
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
ئه‌م جۆره‌ سیفه‌ته‌ وه‌ک غه‌یبه‌ت وایه‌، خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێ: [سَلَقُوكُم بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَيْڕ ][الأحزاب : 19]
واته‌:   گه‌ر شه‌ڕو ترسیان له‌سه‌ر لادرا ئه‌وه‌ ئازارتان ده‌ده‌ن به‌قسه‌و زمانێکى بڕه‌ڕى تیژى وه‌ک ئاسن . 

شوان ڕابه‌ر
ئه‌نه‌سى کوڕى مالیک ڕه‌زاى خواى لێ بێت له‌ پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌ که‌ فه‌رموویه‌تى (إنَّ في الجنة لسوقاً يأتونها كل جمعة ، فتهب ريح الشمال ، فتحثو في وجوههم وثيابهم ، فيزدادون حسناً وجمالاً ، فيرجعون إلى أهليهم وقد ازدادوا حسناُ وجمالاً ، فيقول لهم أهلوهم ، والله لقد ازددتم بعدنا حسناً وجمالاً، فيقولون : وانتم والله لقد ازددتم بعدنا حسناً وجمالاً) (مسلم).
واتا بێگومان له‌ نێو به‌هه‌شتدا بازاڕێکى وا هه‌یه‌ هه‌موو هه‌فتان خه‌ڵکى به‌هه‌شت دێنه‌ نێو ئه‌و بازاڕانه‌،

نوسینى/محمد زکى
ئاماده‌کردنى/سانا حمدامین
(عن ابى امامة رضى الله عنه عن النبى صلى الله علية وسلم قال اقراوا القران فانه يجىء  يوم القيامة شفيعا لصاحبه) رواه‌ مسلم واته‌ له‌ باوکى ئومامه‌وه‌ سه‌لامى خواى له‌سه‌ر بێت له‌ پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ صلى الله علیه‌ وسلم فه‌رموویه‌تى قورئان بخوێنن چونکه‌ له‌ ڕۆژى دواییدا ده‌بیچته‌ تکاکار بۆ هاوه‌ڵه‌که‌ى. خواى گه‌وره‌ فه‌رموویه‌تى (من ذا الذى يشفع عنده الا باذنه)واته‌ کێ یه‌ لاى خوا تکاکاره‌ جگه‌ له‌وه‌ نه‌بێ که‌ رێگه‌ى پێ ده‌درێت قورئانى پیرۆز تکاکارى تکا وه‌رگیراوه‌ به‌ئیزنى خوا شه‌فاعه‌ت و تتکاکارى بریتییه‌ له‌ داوا کردن له‌ خواى گه‌وره‌ له‌لایه‌ن تکا کاره‌وه‌ که‌خۆش ببێت له‌ گوناهو که‌م و کورتیه‌کانى تکا بۆ کراو پله‌و پایه‌ى به‌رزبکاته‌وه‌ بیخاته‌ به‌هه‌شت و له‌ ئاگر بیپارێزێت چه‌ند جوانه‌ و پله‌یکى به‌رزه‌ که‌ قورئان تکا بۆ خوێنه‌ره‌که‌ى بکات له‌رۆژى دواییدا

سه‌روه‌ر حسن
نوسینگه‌ى ته‌فسیر
کاتێک قورئانى پیرۆز باسى ئه‌وه‌ ده‌کات که‌ زۆر ئاسانه‌ بۆ په‌روه‌ردگار مرۆڤ زیندوو بکاته‌وه‌، ته‌رکیز له‌سه‌ر بابه‌تى مۆرى په‌نجه‌ هه‌یه‌.
[أَيَحْسَبُ الْإِنسَانُ أَلَّن نَجْمَعَ عِظَامَهُ [3] بَڵى قَادِڕینَ عَڵى أَن نُّسَوِّێ بَنَانَهُ [4]]( القيامة : 3-4)
 واته‌: ئایا مرۆڤ واده‌زانێت (دواى مردن) ئێسکه‌کانى کۆناکه‌ینه‌وه‌؟! به‌ڵکو توانامان هه‌یه‌ نه‌خشه‌ ورده‌کانى کۆتایى په‌نجه‌ى  وه‌کو خۆى به‌دیبهێنینه‌وه‌ .

نوسینى: أبو داود سلیمان بن الأشعث السجستانی
وه‌رگێڕانى: ناصح ئیبراهیم سازانى

   -(عَنْ سَلْمَانَ, قَالَ: قِيلَ لَهُ: لَقَدْ عَلَّمَكُمْ نَبِيُّكُمْ كُلَّ شَىْءٍ حَتَّى الْخِرَاءَةَ ! قَالَ: أَجَلْ لَقَدْ نَهَانَا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنْ نَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ بِغَائِطٍ أَوْ بَوْلٍ, وَأَنْ لاَ نَسْتَنْجِىَ بِالْيَمِينِ, وَأَنْ لاَ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِأَقَلَّ مِنْ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ, أَوْ يَسْتَنْجِىَ بِرَجِيعٍ أَوْ عَظْمٍ.) (صحيح)
  واته‌: به‌ سه‌لمانى فارسیان وت: ئێوه‌ پێغه‌مبه‌ره‌که‌تان هه‌موو شتێکى فێرکردوون, ته‌نانه‌ت ده‌ستورى ده‌ست به‌ئاو گه‌یاندنیش؟ سه‌لمانیش وتى: به‌ڵێ وایه‌, ئه‌وه‌ته‌ لێى قه‌ده‌غه‌کردووین له‌کاتى ده‌ست به‌ئاو گه‌یاندا روو بکه‌ینه‌ قیبله‌, یان به‌ ده‌ستى راست خۆمان پاک بکه‌ینه‌وه‌, یان یه‌کێکمان به‌ سێ به‌رد که‌متر خۆى پاک بکاته‌وه‌, یا به‌ پاشه‌ڕۆى ئاژه‌لآن وه‌ک ته‌پاڵه‌و پشقل یان به‌ ئێسک و شتى وا خۆمان پاک بکه‌ینه‌وه‌.

نووسینی: هارون نوح طه
کتێبخانى محوى

إبن قدامه‌ له‌ کتێبی (التوابين)دا ده‌فه‌رموێ گه‌نجێک هاته‌ لای إبراهیمی کوری أدهم. ووتی ئه‌ی أبو إسحاق من زۆر زێده‌ ڕه‌وی ده‌که‌م له‌سه‌ر گیانم، واته‌ زۆر گوناح ده‌که‌م. شتێکم پێ بڵێ که‌وا که‌مێ سه‌رزه‌نشتی نه‌فسم پێی بکه‌م دڵم پاک ببێته‌وه‌ له‌ گوناح. إبراهیم ی کوری أدهه‌م فه‌رموی من پێنج شتت ئاراسته‌ ده‌که‌م ئه‌گه‌ر قه‌بوڵت کردو توانیت به‌کاری بهێنی ئه‌وه‌ گوناحو تاوان زیانت پێ ناگه‌یه‌نێ وه‌ هیچ خۆشیه‌کانت له‌ ده‌ست نادات. ووتی ئاده‌ی بڵێ أبو إسحاق.
فه‌رموی یه‌که‌م: ئه‌گه‌ر ویستت گوناهو تاوان بکه‌یتو بێ ئه‌مری خوا بکه‌یت ئه‌وه‌ رزقی خوا مه‌خۆ.

نووسینی
هارون نوح طه
کتێبخانه‌ى محوى

جارێکیان شێخ ئه‌بو یزیدی به‌سگامی خه‌وتبوو، خه‌وێکی بینی، له‌و خه‌وه‌دا پێیان ووت: بڕۆ بۆ ئه‌م که‌نیسه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی به‌رگری له‌ دینی ئیسلام بکه‌یتو پێغه‌مبه‌ر(درودی خوای له‌سه‌ر بێت) سه‌ر بێخی.
ئه‌بو یه‌زید له‌م خه‌وه‌دا به‌ خه‌به‌رهاتو یه‌کسه‌ر به‌ره‌و که‌نیسه‌ که‌وته‌ ڕێو تاکو چووه‌ ژوورێو دانیشت. ئینجا پاپای که‌نیسه‌ هه‌ڵسا بۆ ئه‌وه‌ی ووتار بۆ خه‌ڵکه‌که‌ بدات. به‌لآم قسه‌ی بۆ نه‌هاتو بێ ده‌نگ بوو. ووتی قسه‌ ناکه‌م چونکه‌ پیاوێکی محمدی (موسلَمان) له‌ناو ئه‌م کۆڕه‌ دایه‌، ووتیان ئه‌ی خاوه‌ن شکۆ چۆن زانیتو ناسیت؟ ووتی ئاخر پیاوانی محمد واته‌ هاوه‌لآنی ڕوخساریان دیاره‌ له‌به‌ر شوێنه‌واری خوا په‌رستی. ئه‌بو یزید هه‌ڵسا ویستی بڕوات، پاپا ووتی من چه‌ند پرسیارێک ئاراسته‌ی تۆ ده‌که‌م ئه‌گه‌ر زانیت باوه‌ڕ دێنین به‌ ئاینه‌که‌ت:
* پرسیاری یه‌که‌م: یه‌کێکه‌ دووه‌می نی یه‌؟
* پرسیاری دووه‌م: ئه‌م دووشته‌ چین که‌ سێیه‌میان نی یه‌ ؟
* پرسیاری سێیه‌م: ئه‌م سێ شته‌ چین که‌وا چواره‌میان نی یه‌؟
* پرسیاری چواره‌م: ئه‌م چوار شته‌ چین که‌ پێنجه‌میان نی یه‌؟
* پرسیاری پێنجه‌م: ئه‌م پێنجه‌، چین که‌وا شه‌شه‌میان نی یه‌؟

نووسینى : شـوان ڕابـه‌ر
گرنگترین ڕووداوه‌کانى مانگی ڕه‌مه‌زانى پیرۆز له‌ مێژوودا
بێگومان، به‌درێژایى دیرۆک مانگى ره‌مه‌زانى پیرۆز چه‌ندان روداو و هه‌ڵکه‌وتى گه‌وره‌و گرنگ و بزورگى هه‌مه‌جۆرى تیادا رووداوه‌ که‌ له‌ ئامار نایه‌ن، نه‌خاسمه‌ له‌سه‌رده‌مى ئیسلامى ئازیز و رووداوى ئیسلامى، ئێمه‌ لێره‌دا زۆر به‌کورتى و گوشراوى وه‌کو به‌رکوڵ و مشتێک هه‌ندێ رووداوى گه‌وره‌و دیارتان بۆ ده‌خه‌ینه‌ڕوو که‌ له‌م مانگه‌دا روویان داوه‌ .
* ١ى ڕه‌مه‌زان :
- خواى گه‌وره‌ "صحف"ى بۆ حه‌زره‌تى ئیبراهیم نارده‌ خواره‌وه‌ سه‌لامى خواى له‌ سه‌ر بێت.
-  له‌ ره‌مه‌زانى ساڵی(3)ی‌ کۆچی،‌ موشریکه‌کانی‌ مه‌ککه‌ که‌وتنه‌ خۆ بۆ به‌رپاکردنى جه‌نگی‌ (ئوحد) له‌ دژی‌ موسڵمانان، وه‌لێ‌ جه‌نگه‌که‌ له‌ (7)ی‌ شه‌وال روویدا .
* ٢ ى ڕه‌مه‌زان :

مامۆستا شێرزاد
ئاماده‌کردنى: هاوار غریب

الحمد لله رب العالمین . الصلاه‌ والسلام على حبیبنا محمد (صلى الله عليه وسلم) وعلى اله وصحبه اجمعین . السلام علیکم ورحمه‌ الله وبرکاته.
ئازیزان و خۆشه‌ویستان ره‌حمه‌ت و میهره‌بانى خواى گه‌وره‌ بڕژێت به‌سه‌رتانا. یاره‌بى خوایه‌گیان ، له‌ گوناهه‌کانمان خۆشبیت و دڵ و ده‌رونمان به‌نورى خۆت ڕوناک بکه‌یته‌وه‌. خوایه‌گیان هیدایه‌تمان بده‌ى ، راگیرمان بکه‌ی له‌سه‌ر ڕاسته‌ ڕێى ئیسلام ئه‌م ڕه‌مه‌زانه‌مان لێ قبوڵ بکه‌یت ،یاره‌بى خوایه‌گیان به‌به‌هه‌شتى به‌رینمان شاد بکه‌یت، یاره‌بى خوایه‌گیان ئه‌وانه‌ى لێقه‌وماون و داوات لێده‌که‌ن به‌ هانایان بچیت، وه‌ ئه‌وانه‌ى نه‌خۆشن شیفایان بده‌یت، خوایه‌گیان ئه‌وانه‌ى قه‌رزارن، به‌ره‌که‌ت بخه‌یته‌ رزقیان، خوایه‌گیان به‌هاناى ئه‌وانه‌ بچیت، که‌ خه‌م و په‌ژاره‌یان هه‌یه‌و بۆیان سوک بکه‌یت یا أکرم الاکرمین.

ئازیزانم... بۆ چیرۆکى ئه‌م جاره‌مان تا ببێته‌ مایه‌ى په‌ندوو عیبره‌ت وه‌رگرتنمان،