ئاماری ماڵپەر
ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه
خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز
- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره بکه
- بۆ گوێ گرتن له قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه به‌کوردى و زمانه جیهانیه‌کان کلیک لێره بکه
ڕۆژوو
هه‌ندێک له ڕووداوه گرنگه‌کانى مانگى ڕه‌مه‌زانى پیرۆز
نوسینى : عبدالرحمن نجم الدین
١- هاتنه خواره‌وه‌ى قورئانى پیرۆز له (لوح المحفوظ) بۆ (بيت العزة) له ئاسمانه‌کانى دونیا.
٢- هاتنه خواره‌وه‌ى قورئانى پیرۆز له (بيت العزة) ه‌وه بۆ سه‌ر پێغه‌مبه‌رى پێشه‌وا(ص).
٣- ڕوودانى شه‌ڕى به‌درى گه‌وره‌ى پیرۆز که له (17) ڕه‌مه‌زان بوو.
٤- ڕزگارکردنى مه‌ککه له ده‌ستى کافران له (20) ڕه‌مه‌زانى ساڵى (8) کۆچى.
٥- شکاندنى بتى گه‌وره‌ى (عوززا) له لایه‌ن خالیدى کوڕى وه‌لیده‌و له (25) ى ڕه‌مه‌زانى ساڵى (5) کۆچى.
٦- دابه‌زینى په‌ڕاوه‌کانى ئیبراهیم ، ته‌ورات، ئینجیل له‌مانگى ڕه‌مه‌زان.
فه‌رزه‌کانى ڕۆژوو:
فه‌رزه‌کانى ڕۆژوو:
عبدالرحمن نجم الدین
١- پێویسته نیه‌تى هێنابێت و نیه‌ته‌که‌ى له به‌شێکى شودا بێت, ئه‌گه‌ر نیه‌ته‌که‌ى له دواى نوێژى به‌یانییه‌وه بوو ئه‌وا ڕۆژوه‌که‌ى دروست نییه به پێى ئه‌م فه‌رمووده که پێغه‌مبه‌ر درودى خواى له‌سه ربێت ده‌فه‌رموێت: (من لم يبت بصيام من الليل فلا صيام له ) رواه النسائی واته: هه‌ر که‌س له شه‌ودا نیه‌تى ڕۆژووى نه‌هێنا ئه‌وا ڕۆژووه‌که‌ى دروست نییه,
سووده‌کانى ڕۆژوو بۆ کۆمه‌ڵگه
ئاماده‌کردنى : ادریس انور
١. له مانگى ڕه‌مه‌زاندا خه‌ڵکى ده‌که‌ونه بیرى هه‌ژاره‌کانیان که چه‌ند له ژیانێکى ناڕه‌حه‌تیدا ده‌ژین چه‌نده برسێتى ده‌کێشن، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا خه‌ڵکانى تر ته‌نها له‌م مانگه‌دا برسیان ده‌بێت بۆیه کاتێک که برسییه‌تى ده‌چه‌ژن ده‌که‌ونه بیرى برا هه‌ژاره‌کانیان.
ده‌گێڕنه‌وه وتیان به حه‌زره‌تى (يوسف): بۆچى برسیته خۆ تۆ خه‌زێنه‌ى سه‌ر زه‌وى له‌به‌ر ده‌ستتدایه؟
سوده‌کانى ڕۆژوو بۆ ئیماندار
ئاماده‌کردنى ى: ادریس انور
١. ڕۆژوو مرۆڤ فێرى (صبر) و ئارامگرتن ده‌کات.
٢. رۆژوو وانه‌ى وره به‌رزى و ئیراده‌پته‌وى فێرى مرۆڤه‌کان ده‌کات.
ڕۆژووى ڕه‌مه‌زان که‌ى فه‌رز کرا ؟
عبدالرحمن نجم الدین
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
ڕۆژووى ڕه‌مه‌زانى پیرۆز یه‌کیکه له پێنج پایه‌کانى ئیسلام , ساڵى (2)ى کۆچیدا له‌سه‌ر موسوڵمانان فه‌رز کرا ئه‌مه‌ش له پاش وه‌رچه‌رخانى قیبله بوو له (بيت المقدس)ه‌وه بۆ( كعبة الله )ى پیرۆز ٠
له‌م کاته‌دا فریشته‌ى نیگا جبریل هات بۆ لاى پێغه‌مبه‌ر درودى خواى له‌سه‌ر بێت ئه‌م ئایه‌ته‌ى بۆ خوێنده‌وه [ يَا أَيُّهَا الَّذيِنَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيكُم الصَّامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذيِنَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَقُونَ ]
واته:
ڕۆژووى ره‌مه‌زان له سه‌رکێ واجبه ؟
عبدالرحمن نجم الدین
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
بۆ واجب بونى ڕۆژوو زانایان هه‌ندێک مه‌رجیان داناوه له سه‌ر ئه‌و که‌سه ئه‌گه‌ر تێکراى مه‌رجه‌کانى تیادا بوو ئه‌وا ده‌بێت به ڕۆژوو بێت ئه‌گه‌ر یه‌کێک له مه‌رجه‌کانى تیادا نه‌بوو ئه‌وا ڕۆژووى له‌سه‌ر واجب نییه:
١- ده‌بێت ئه‌و که‌سه‌ى ڕۆژوو ده‌گرێت موسوڵمان بێت, که‌واته که‌سێکى کافر ڕۆژووى له‌سه‌ر نیه چونکه ڕۆژوو عیباده‌ته و کافریش له ئه‌هلى عیباده‌ت نییه,
٢- ده‌بێت (بالَغ) بێت ئینجا ڕۆژووى له‌سه‌ر واجب ده‌بێت به‌ڵام ئه‌گه‌ر پێش له‌و ته‌مه‌نه ڕۆژووى گرت, ئه‌وا خێرى بۆ ده‌نوسرێت و کارێکى چاکى کردوه, هه‌ر چه‌نده له‌سه‌رى واجب نییه ٠
پێناسه‌ى رۆژوو :
عبدالرحمن نجم الدین
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
ووشه‌ى (الصوم ) له زمانى عه‌ره‌بیدا به دوو مانا دێت ٠
١- به ماناى زۆر گه‌رم دێت ٠
٢- به ماناى خۆگرتنه‌وه دێت له هه‌ر کارێکدا وه‌ک : خۆگرتنه‌وه له خواردن و خواردنه‌وه, قسه کردن قورئانى پیرۆز له داستانى حه‌زره‌تى مه‌ریه‌مدا که بۆمان باس ده‌کات و ده‌فه‌رموێت [اني نَذَرتُ للرَّحَمَنِ صوما ] واته:
گه‌وره‌یى مانگى ڕه‌مه‌زان:
عبدالرحمن نجم الدین
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
١- گه‌وره‌ی هه‌موو مانگه‌کان مانگى ڕه‌مه‌زانى پیرۆزه, به پێى ئه‌م فه‌رمووده‌یه (سيد الشهور رمضان و سيد الايام الجمعة ) (صحيح ابن حزيمة) ٠
٢- مانگى ڕه‌مه‌زان مانگى دابه‌زینى قورئانه (شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذيِ أُنزِلَ فِيهِ القُرآنُ ) مانگى ڕه‌مه‌زان ئه‌و مانگه‌یه که قورئانى پیرۆزى تیادا هاتۆته‌خوار
٣- مانگى بێدارکردنه‌وه‌ى شه‌وه پیرۆزه‌کانه [ كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يعتكف العشر الاواخر من شهر رمضان ] پێغه‌مبه‌ر درودى خواى له‌سه‌ر بێت (10) شه‌وى کۆتایى ڕه‌مه‌زان (إعتكاف )ى ده‌کرد و ده‌مایه‌وه تا به‌یانى ٠
٤- مانگى سه‌خاوه‌تمه‌ندى و به خشینه [کان رسول الله صلى الله علیه وسلم اجود الناس وکان اجود ما یکون فی رمچان ) پێغه‌مبه‌ر درودى خواى له‌سه‌ر بێت زۆر به‌خشه‌نده بووه له ڕه‌مه‌زانیشدا زیاتر به‌خشنده بووه ٠
له ره‌مه‌زاندا شه‌یتانه‌كان ده‌به‌سترێنه‌وه !!؟
نووسنیی /نه‌جات رواندزی
خوای گه‌وره له هه‌موو كاتدا هه‌وڵی ئه‌وه یئه‌دات ئاسانكاری بۆ به‌نده‌كانی ده‌كات بۆ ئه‌وه‌ی تا چه‌ند بتوانی بۆ خوای گه‌وره بگه‌رێته‌وه وه‌ك خێرو چاكه‌ی مانگی ره‌مه‌زوان و زۆر جار كه‌فاره‌تی گوناح له به‌ینی هه‌ر هه‌فتیه‌ك بۆ ئه‌وه‌ی به‌نده‌كانی
به‌تاڵکه‌ره‌وه‌ى ڕۆژووکه که ته‌نها قه‌زاکردنه‌وه پێویسته:
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
ئه‌گه‌ر ڕۆژوه‌وان ڕۆژووه‌که‌ى به هه‌ر هۆیه‌ک له‌م هۆیانه‌شکاند ئه‌وا ده‌بێت له کاتێکى تردا ڕۆژووه‌که بگرێته‌وه:
١- هه‌رچى بچێته ناو بۆشایى سک یان سه‌ر ڕۆژوو به‌تاڵ ده‌کاته‌وه, که زانایان نزیکه‌ى (25) شتیان ژمارددوه وه‌ک خواردن و خواردنه‌وه به ئه‌نقه‌ست, شاف هه‌ڵگرتن له یه‌کێک له دووڕێگه‌وه ٠
٢- رشانه‌وه به ئه‌نقه‌ست وه‌ک ئه‌وه‌ى که‌سێک بیه‌وێت خۆى بڕشێنێته‌وه, وه‌ک پێغه‌مبه‌ر درودى خواى له‌سه‌ر بێت ده‌فه‌رموێت: (من زرعة قىء فليس عليه قضاء, ومن استقا فاليقض ) رواه ابو داود
واته: هه‌رکه‌س ڕشانه‌وه زۆرى بۆ بهێنێت و بڕشیته‌وه ئه‌وا پێویست ناکات ڕۆژووه‌که‌ى بگرێته‌وه, وه هه‌ر که‌س خۆى بڕشێنێته‌وه ئه‌وه ده‌بێت ڕۆژووه‌که‌ى بگرێته‌وه ٠
٣- ده‌رچوونى (مةنى) له ڕۆژوودا به‌هۆى ده‌ست بازى و یارى کردنه‌وه, به‌ڵام ئه‌گه‌ر که‌سێک شه‌و خه‌وت و کاتێک هه‌ستا بۆ پارشێو هه‌ستى کرد, جله‌کانى ته‌ڕه و (مةنى) لێ ده‌رچووه ئه‌وا با ئه‌گه‌ر توانى پێش نوێژى به‌یانى خۆى بشوات, ئه‌گه‌ر نه‌یتوانى ده‌کریت نوێژه‌که‌ى به‌یانى به ته‌یه‌موم بکات و له دواى نوێژدا خۆى بشوات وه ڕۆژووه‌که‌ى دروسته, ئاماژه به‌م فه‌مووده‌یه (ان النبي صلى الله عليه وسلم يدركه الفجر وهو جنب من اهله ثم يغتسل و يصوم ) متفق علیه ٠
ئه‌و نه‌خۆشیانه‌ى ڕۆژوو چاره‌سه‌ریان ده‌کات
وه‌رگێرانى : غریب قادر
١- نه‌خۆشیه‌کانى گه‌ده‌و هه‌رسکردنى خۆراک که زۆر به‌خێرایی چاکیان ده‌کاته‌وه.
٢- په‌ستانى خوێنى به‌رز ڕۆژوو به‌باشى چاره سه‌رى ده‌کات.
٣- ڕۆژوو پارێزه‌رێکى باشه بۆ چاره‌سه‌رى ڕه‌بۆو نه‌خۆشیه‌کانى ده‌زگاى هه‌ناسه.
٤- نه‌خۆشیه‌کانى دڵ و ڕه‌قبونى خوێنبه‌ره‌کان.
٥- نه‌خۆشیه‌کانى جگه‌ر به‌هه‌موو جۆره‌کانى.
ڕۆژووى ڕه‌مه‌زان که‌ى واجب ده‌بێت؟
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
به‌پێى مه‌زهه‌بى پێشه‌وا (شافعى ) خواى لێ رازبێت مانگى ڕه‌مه‌زان واجب ده‌بێت له‌سه‌ر موسوڵمانان ئه‌گه‌ر هاتوو پیاوێکى موسوڵمانى باڵغى ڕاستگۆى داد په‌روه‌ر شایه‌تیدا که مانگى بینیوه ئه‌وا پێویسته موسوڵمانان به ڕۆژوو بن ٠
به پێى ئه‌م فه‌رمووده پیرۆزه
سووده‌کانى ڕۆژوو له قیامه‌تدا
١. ڕۆژوو هۆیه‌که بۆ ره‌زامه‌ندى خواى گه‌وره و پاداشتى تایبه‌تى هه‌یه وه‌کو خواى گه‌وره له فه‌رمووده قودسیه‌که‌یدا ده‌فه‌رمووێت (الصوم لي و أنا اجزي به ) رواه المسلم.
٢. ڕۆژوو ده‌بێته هۆى دوورخستنه‌وه‌ى ئاگرى دۆزه‌خ له مرۆڤ وه‌کو پێشتر باسمان کرد
٣. ڕۆژووه‌وان دوو خۆشحاڵى هه‌یه:
أ) خۆشحاڵى کاتیک به‌ربانگ ده‌کاته‌وه.
ب) خۆشحاڵى کاتیک له قیامه‌تدا ده‌گاته دیدارى خواو ڕۆژووى گرتووه
٤. رۆژو وه‌وان له ڕۆژووى قیامه‌تدا له ده‌رگاى تایبه‌تییه‌وه ده‌چنه به‌هه‌شت که‌ناوى (ريان)ه،
پاداشتى ڕۆژوه‌وان:
نوسینى عبدالرحمن نجم الدین
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
مرۆڤى ڕۆژووه‌وان پاداشتى تایبه‌تى هه‌یه له ڕۆژوو گرتندا, خواى گه‌وره ڕۆژووى له ڕێزى کرده‌وه چاکه‌کاندا داناوه که پاداشتى ئیجگار گه‌وره‌ى بۆ دانراوه خواى گه‌وره ده‌فه‌رمووێت :
بۆچى ڕه‌مه‌زان له ساڵى قه‌مه‌ریدایه؟
نوسینى : عبدالرحمن نجم الدین
ئاماده‌کردنى : دلاوه‌ر کوردى
له دانانى مانگى ڕه‌مه‌زان له ساڵى قه‌مه‌ریدا چه‌ند حیکمه‌تێک هه‌یه, دیاره هیچ کارێک له کاره‌کانى خواى گه‌وره بێ حیکمه‌ت نییه, لێره ئاماژه به دوو له‌و حیکمه‌تانه ده‌که‌ین:
- « first
- ‹ previous
- …
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- بەرەوپێش ›
- دوواهەمین »